Γνωρίζεις έναν άνθρωπο όταν τον νευριάζεις

Λένε ότι ο χαρακτήρας ενός ανθρώπου αποκαλύπτεται όταν έχει δύναμη κι εξουσία, όπως κι όταν έχει πιάσει πάτο, γιατί τότε βγαίνουν στην επιφάνεια οι κρυφοί πόθοι και τα κρυμμένα ελαττώματά του. Το ίδιο συμβαίνει κι όταν τον νευριάσεις.

Ο τρόπος που εκφράζουμε το θυμό μας αποκαλύπτει τις κρυφές πτυχές του χαρακτήρα μας που δεν είναι ορατές με την πρώτη. Όλοι προτιμάμε να δείχνουμε την καλή μας πλευρά, αλλά αν μας τσαντίσουν, ξυπνάει κι ο άλλος μας εαυτός και τότε είναι που μας μαθαίνουν κι απ’ την καλή κι απ’ την ανάποδη.

Η παιδεία κι η ανατροφή που έχουμε πάρει απ’ το σπίτι μας διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο πώς θα εκτονώσουμε τα νεύρα μας, αν θα υποχωρήσουμε ή όχι σε έναν τσακωμό, αν θα ζητήσουμε συγγνώμη. Το πώς έχουμε μάθει να διαχειριζόμαστε και να εκφράζουμε τα συναισθήματά μας απέναντι στους άλλους, ειδικά τα αρνητικά, καθρεφτίζεται στους τσακωμούς μας.

Ο χαρακτήρας μας λοιπόν ξεδιπλώνεται σ’ όλο του το μεγαλείο, όταν κάποιος μας ανάψει τα λαμπάκια σαν να είμαστε χριστουγεννιάτικο δέντρο. Στα χαλαρά και στα ωραία, όλοι καλοί είμαστε, στην ένταση και την αντιπαράθεση όμως μπορούν να βγούνε στην επιφάνεια στοιχεία του χαρακτήρα μας που είναι κρυμμένα πίσω, στο βάθος κήπος.

Πόσες φορές έχουμε ακούσει ή πει το «μα είναι τόσο γλυκός άνθρωπος, δεν περίμενα ποτέ ότι θα θύμωνε τόσο που θα έλεγε αυτά που είπε». Πόσες φορές  ξαφνιαστήκαμε σε κάποιο τσακωμό απ’ την τροπή που πήρε, τα ξεκατινιάσματα που ειπώθηκαν και το επίπεδο που έφτασε υπόγειο ενώ δεν του το είχαμε του συνομιλητή μας.

Το να εκφράζουμε το θυμό μας είναι υγιές κι οφείλουμε να το κάνουμε δείχνοντας σεβασμό στον εαυτό μας που κάποιο λόγο έχει να νιώθει έτσι, μα απειλήθηκε, μα αδικήθηκε. Το θέμα είναι το εξής: δείχνουμε τον ίδιο σεβασμό και στο συνομιλητή μας; Ο καλός μας χαρακτήρας περιορίζεται στην μπουνάτσα ή διασώζεται και στη φουρτούνα;

Πώς τσακωνόμαστε;  Πληγώνουμε μαστιγώνοντας με λέξεις; Βγαίνει ο Hulk από μέσα μας; Τα σπάμε όλα, τα κάνουμε λίμπα; Μήπως σηκώνουμε χέρι; Έχουμε κάποια τόσο άσχημη πλευρά της οποίας κάποιος είναι ανίδεος μέχρι να τύχει να μας τσαντίσει; Ή ήρεμα, με όμορφο τρόπο κι επιχειρήματα διεκδικούμε το δίκιο μας;

Η ειρωνεία, το λεξιλόγιο που χρησιμοποιούμε κι οι χειρονομίες που κάνουμε για να εκφράσουμε το θυμό μας καθώς και το τι επί της ουσίας λέμε είναι βασικά στοιχεία του χαρακτήρα μας. Η γλώσσα κόκαλα δεν έχει και κόκαλα τσακίζει λέει η γνωστή παροιμία. Αν την ώρα που τσακωνόμαστε, κάνουμε τον άλλο να νιώσει σκουπίδι, να το βράσει αν κατά τ’ άλλα είμαστε καλά παιδιά. Όλοι καλοί είμαστε, οι κακοί είναι στη φυλακή. Όπως και σ’ όλα τα πράγματα, ο τρόπος μετράει. Ακόμη και δίκιο να έχουμε, αν το διεκδικήσουμε με το λάθος τρόπο, το χάνουμε.

Καμία συγγνώμη δεν μπορεί να πάρει πίσω αυτά που λέχθηκαν ή τις πράξεις που έγιναν. Κι αυτό το «δεν το εννοούσα, πάνω στην τσαντίλα μου το έκανα», δεν ισχύει. Μπορεί να μην τα πιστεύαμε στην υπερβολή που ειπώθηκαν, αλλά ως ένα βαθμό ίσχυαν. Αν δεν υπήρχαν σαν σκέψεις στο μυαλό μας, δε θα σχηματιζόντουσαν ποτέ σε λέξεις στο στόμα μας και σίγουρα δε θα γινόντουσαν πράξεις. Δόθηκε η αφορμή και βρήκαν τον δρόμο τους προς τον παραλήπτη τους.

Ορισμένοι άνθρωποι θυμώνουν πιο εύκολα και με μεγαλύτερη  ένταση από κάποιους άλλους που έχουν περισσότερη υπομονή κι ακόμη και να τους πετάξεις το γάντι, δεν το σηκώνουν, αντιθέτως περιμένουν να περάσει η μπόρα για να το συζητήσουν αργότερα κι οι δύο πλευρές με ηρεμία.

Εκείνοι που αστράφτουν και βροντάνε με μικρές αφορμές και μεγάλα ντεσιμπέλ, συνήθως με το που ξεσπάσουν, γαληνεύουν αυτόματα και συμπεριφέρονται στο καπάκι σαν να μη συνέβη τίποτα, αφήνοντας τους άλλους σε ταραχή για ώρες μετά. Μετά την μπόρα, βγάζουν το ουράνιο τόξο από μέσα τους κι απορούν που οι άλλοι κρατάνε ακόμη ομπρέλα και θέλουν χρόνο για να περάσουν στην ηλιοφάνεια. Τους κατηγορούν για υπερβολική ευαισθησία κι ότι το κάνουν μεγάλο θέμα που θύμωσαν προηγουμένως. Πουλάνε τρελίτσα ή όντως δεν καταλαβαίνουν ότι ο τρόπος τους είναι που ενόχλησε κι όχι ο θυμός τους αυτός καθαυτός.

Υπάρχουν κι αυτοί που κάνουν γαργάρα το θυμό τους μετατρέποντάς τον σε γκρίνια. Έχουν την ψευδαίσθηση μιας ανωτερότητας ότι δεν αναλώθηκαν σε μεγάλους καβγάδες και δεν αντιλαμβάνονται ότι η μίρλα, η μουρμούρα και το «σου κρατάω μούτρα» είναι εξίσου ψυχοφθόρα.

Όλα αυτά τα στοιχεία του χαρακτήρα μας δε γίνονται ορατά στους άλλους όταν όλα βαίνουν καλώς, συμφωνούμε και περνάμε όμορφα μαζί τους, αλλά μόνο αν τσακωθούμε. Μας γνωρίζουν εις βάθος, όταν ξέρουνε πώς αντιδρούμε όταν ο θυμός μας έχει χτυπήσει κόκκινο, αν λειτουργούμε εν βρασμώ, αν χάνουμε εντελώς τον έλεγχο. Κι αναλόγως μας αποδέχονται ή όχι, γιατί στη ζωή συμβαίνουν καθημερινά διάφορα στρεσογόνα γεγονότα που μπορεί να μας ανεβάσουν το αίμα στο κεφάλι κι ο τρόπος που αντιδράμε καθορίζει το αν θα χαλάμε και τη μέρα των ανθρώπων που είναι δίπλα μας.