Σε ένα εργαστήρι χημείας αναμειγνύουμε διάφορα στοιχεία μεταξύ τους και παρατηρούμε τις αντιδράσεις τους. Κάποια δημιουργούν σπίθες, άλλα καπνούς ή φωτιά και μερικά τρίτα, απολύτως τίποτα. Το ίδιο ισχύει και για τα ανθρώπινα σώματα. Φέρνοντας δύο ανθρώπους τον έναν κοντά στον άλλον παίζεις με τις πιθανότητες, είτε να μη γίνει τίποτα, είτε να δημιουργηθούν καπνοί αντιπάθειας, είτε σπίθες ενός δεσμού οικειότητας. Ο συγκεκριμένος δεσμός, είναι αυτό που αναπτύσσεται μέσα σε μια σχέση στο πέρασμα του χρόνου και συνοδεύεται από την άνεση του να είσαι ο εαυτός σου, το ενδιαφέρον προς το άλλο πρόσωπο και από μια αμοιβαία επιζήτηση του καλού του άλλου.
Ο τρόπος που ένα άτομο εκλαμβάνει και βιώνει την οικειότητα διαφέρει, αφού ο καθένας από εμάς διακρίνεται από μια προσωπική κοσμοθεωρία και έναν μοναδικό τρόπο αντίληψης και σκέψης. Σε αυτό συμβάλει ακόμη πιο έντονα το ότι τα είδη οικειότητας ποικίλουν και θα τα δούμε αναλυτικά παρακάτω, προέχει όμως να ξεκαθαρίσουμε μια μεγάλη παρεξήγηση. Η οικειότητα δεν είναι επ’ ουδενί συνώνυμη της σωματικής επαφής ή της ερωτικής σχέσης. Όπως μπορεί να υπάρξει κρεβάτι χωρίς οικειότητα, έτσι μπορεί και να υπάρξει οικειότητα χωρίς κρεβάτι! Και συνεπώς δε βρίσκεις την οικειότητα μόνο σε ερωτικές ή ρομαντικές σχέσεις. Μπορείς να νιώσεις οικεία και με ένα πολύ καλό σου φίλο, με την οικογένεια ή και με άλλα κοντινά και έμπιστά σου πρόσωπα. Ας ξεκινήσουμε λοιπόν, ρίχνοντας μια πιο κοντινή ματιά στους τύπους οικειότητας.
1. Συναισθηματική οικειότητα
Σαν να λέμε «δε φοβάμαι να σου ανοιχτώ». Είναι εκείνη που κάνει εμφάνιση όταν ο φόβος της κριτικής εξαφανίζεται. Με τον καιρό μάλιστα και σε ένα επόμενο επίπεδο, γίνεται και ανάγκη το μοίρασμα. Δε βλέπεις την ώρα να πεις στον άλλον τις πιο βαθιές σου σκέψεις για ένα περιστατικό που μόλις προέκυψε. Έρχεστε κοντά σε επίπεδο σκέψεων και συναισθημάτων.
2. Διανοητική οικειότητα
Σαν να λέμε «διαβάζω τη σκέψη σου». Τα μυαλά σας επικοινωνούν με μεγάλη ευκολία, μοιράζονται ενδιαφέρουσες ιδέες και πλέκουν συζητήσεις υψηλότατου επιπέδου! Και η διανοητική οικειότητα δε μένει εκεί. Όταν αναπτυχθεί ξεκινάς να αντιλαμβάνεσαι τον τρόπο σκέψης του άλλου σε βαθύτερο επίπεδο. Μπορείς να νιώσεις πώς θα τον επηρεάσει κάτι, πώς θα κινηθεί η σκέψη του και σε τι συμπεράσματα θα καταλήξει. Πρόκειται για το είδος που μας κάνει να λέμε και να πιστεύουμε το «σε έχω μάθει».
3. Φυσική οικειότητα
Στις ερωτικές σχέσεις το είδος αυτού του τύπου οικειότητας μπορεί να εκφραστεί μέσω της επαφής, του φιλιού ή ακόμη με το κράτημα του χεριού, αφού πρόκειται για εκείνο που αφορά στην άνεση του αγγίγματος. Αλλά επειδή όπως προαναφέραμε, η οικειότητα δεν έχει να κάνει μόνο με ρομαντικές σχέσεις, θα ήταν άδικο να πούμε πως η φυσική οικειότητα αντανακλά μόνο σε τέτοιου είδους σχέσεις. Γίνεται ξεκάθαρα αντιληπτή και σε φιλικές ή στοργικές σχέσεις, όπως αυτή του γονιού με το παιδί, μέσω μιας αγκαλιάς ή ενός αγγίγματος, από αυτά που κραυγάζουν σιωπηλά «είμαι δίπλα σου!».
4. Βιωματική οικειότητα
Πρόκειται για την οικειότητα που ριζώνει μέσα μας από τα κοινά ενδιαφέροντα που έχουμε με ένα άτομο και τον χρόνο που περνάμε παρέα επιδιώκοντάς τα. Θα μπορούσε να είναι από ένα χόμπι ή την κοινή αγάπη για τη δουλειά, μέχρι και το ίδιο γούστο στη μουσική, ή το ίδιο ενδιαφέρον για συγκεκριμένες σειρές και ταινίες!
5. Πνευματική οικειότητα
Με μια πρώτη σκέψη ίσως υποθέσουμε πως το είδος αυτό βασίζεται περισσότερο σε φιλοσοφικά ή θρησκευτικά ζητήματα, όπου οι αντιλήψεις περί κάποιας ανώτερης δύναμης, ψυχής ή και τρόπου ζωής, σας δένουν. Και κάτι τέτοιο φυσικά έχει βάση, δεν περιορίζεται όμως εκεί. Πνευματική οικειότητα θα μπορούσε να είναι βασισμένη ακόμη και σε κοινές αξίες και συμπεριφορές.
Μια πετυχημένη σχέση οποιουδήποτε τύπου, στην οποία αναπτύσσεται οικειότητα, προσφέρει στον άνθρωπο μια ευτυχισμένη και υγιή ζωή, αφού πέρα από την καταπολέμηση της μοναχικότητας, συμβάλει επίσης στη δημιουργία ορμονών στον οργανισμό οι οποίες με τη σειρά τους βοηθούν στη μείωση άγχους, της αρτηριακής πίεσης και των καρδιακών παθήσεων καθώς επίσης ενισχύουν και το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Συμβάλλει επίσης στη βελτίωση της διάθεσής μας αλλά και στη δύναμη που νιώθουμε να μας συνοδεύει κάθε που αντιμετωπίζουμε ένα πρόβλημα. Είναι αυτές οι αλλαγές στον οργανισμό μας που πολύ συχνά μας προβληματίζουν και μας κάνουν να αναρωτιόμαστε εάν βλέπουμε ή όχι το άλλο άτομο ερωτικά. Είναι που μπερδεύουμε «τις πεταλούδες στο στομάχι» με την ευτυχία. Μα δεν είναι μόνο ένας ρομαντικός σύντροφος αίτιο της χαράς μας. Δεν είναι μόνο η αλμύρα στα μαλλιά που σηματοδοτεί το καλοκαίρι!
Άρα, όταν ένα άτομο είναι φιλικό και εσύ ξαφνικά νιώσεις αυτήν την πολυσυζητημένη οικειότητα, μην πανικοβληθείς. Είναι φυσιολογικό και απολύτως θεμιτό να νιώθεις πως έρχεσαι κοντά με ανθρώπους και να είσαι άνετα μαζί τους. Και ακόμη, άμα είσαι σε σχέση, μην ανησυχείς πως πρόκειται για απάτη ή για κάτι συγγενικό της. Εάν έχεις τη σωστή οικειότητα πρωτίστως με το ταίρι σου και αν και το νέο πρόσωπο βλέπει τη μεταξύ σας σχέση επίσης φιλικά, τότε να είσαι σίγουρος πως ο σύντροφός σου θα μπορέσει να αντιληφθεί τη διαφορά!
Επιμέλεια κειμένου: Μαρία Ρουσσάκη