Εκείνες οι στιγμές που το μυαλό σου κατεβάζει διακόπτες

Στέκεσαι αντικριστά με ένα πρόσωπο ή μια εργασία. Ξαφνικά, σου κατεβαίνει μια εξαιρετική ιδέα. Μια ιδανική εικόνα για τη στιγμή αυτή, θα ήταν εκείνο το αναμμένο λαμπάκι πάνω από το κεφάλι σου που θυμίζει λίγο εικόνες καρτούν. Μα καθώς ετοιμάζεσαι να την ξεστομίσεις και να τη μοιραστείς με τους γύρω σου, black out. Δε σβήνει απλά το λαμπάκι, πέφτει το ρελέ και καίγεται και η ασφάλεια! Είναι αυτό που θα λέγαμε «σταμάτησε το μυαλό μου». Μα τι ακριβώς συμβαίνει σε αυτές τις περιπτώσεις;

Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά. Είναι ένα συναίσθημα που κάποια στιγμή έχουμε βιώσει όλοι ανεξαιρέτως, δεν πρόκειται για κάποιο μεμονωμένο συμβάν σε μία συγκεκριμένη ομάδα ανθρώπων. Ας πούμε, πόσες φορές ανοίξαμε το στόμα μας να πούμε κάτι και ξαφνικά νιώσαμε να κατάπιαμε τη γλώσσα μας; Μπορεί να είχαμε μια εξαιρετική ιδέα, ή ένα τρανό επιχείρημα, ακόμη και μια σκέψη την οποία είχαμε δουλέψει στο κεφάλι μας πολύ και ξέραμε ακριβώς πώς να την παρουσιάσουμε. Αλλά δευτερόλεπτα μετά, κενό. Το κεφάλι μας ξαφνικά θυμίζει κάτι παλιά σκονισμένα έπιπλα, τα οποία σε ένα στρογγυλό σημείο δεν έχουν σκόνη οπότε ξέρεις πως κάτι υπήρχε εκεί, μα δεν έχεις ιδέα αν ήταν κάποιο ποτήρι, κάποιο βάζο, ή κάποιο παλιό μπιμπελό με στρογγυλό πάτο.

Τα αίτια αυτού του φαινομένου ποικίλουν. Το συχνότερο είναι η υπερφόρτωση και η κούραση του εγκεφάλου. Φανταστείτε τον εγκέφαλο σαν μια συσκευή που δουλεύει ασταμάτητα για ώρες· θα ζεσταθεί, θα κολλήσει, φυσικό είναι. Για να κλείσεις τη μηχανή και να κάνεις επανεκκίνηση, χρειάζεσαι ύπνο. Για αυτό λέμε πως όταν κοιμόμαστε, φορτίζουμε τις μπαταρίες μας. Ρίχνουμε και τις θερμοκρασίες μας ας προσθέσουμε. Δεν είναι μεταφορά αλλά κυριολεξία, αφού ξεκουράζεται ο εγκέφαλος από την υπερφόρτωση στην οποία τον υποβάλαμε.

Πέρα από την αυπνία όμως, το άγχος ή μια αλλαγή στη ζωή μας μπορούν να προκαλέσουν επίσης το λεγόμενο blackout. Μια αλλαγή, αναγκάζει τον εγκέφαλο να υιοθετήσει έναν νέο τρόπο σκέψης κι εκείνος μέχρι να το κατανοήσει αυτό, δυσκολεύεται. Μπλοκάρει. Όσο για το άγχος, είναι σχεδόν περιττό να εξηγήσουμε το πώς πιέζει το σύστημά μας, αφού πάνω κάτω όλοι το έχουμε βιώσει. Αν θέλαμε να συνεχίσουμε στο παράδειγμα με τη μηχανή, θα λέγαμε πως το άγχος προκαλεί υπερφόρτωση του λειτουργικού, αφού όντας αγχωμένοι ο εγκέφαλος σκαλώνει στο πρόβλημα και επικεντρώνει όλες τις δυνάμεις του στη λύση του.

Συνήθως αυτό το φαινόμενο διαρκεί για λίγες στιγμές. Όμως υπάρχουν και περιπτώσεις που ίσως διαρκέσει για μεγαλύτερα διαστήματα. Γνωστή και ως «σκοτεινή περίοδος», τα blocks, όπως τα αποκαλούν οι καλλιτέχνες και ιδίως οι συγγραφείς. Ακόμη κι αν συμβεί όμως, δε χρειάζεται να αναλωθούμε στη λύση ή να το δούμε σαν αποτυχία. Δεν είναι κάτι που έχει να κάνει με τις δυνατότητες και τις ικανότητές μας, αλλά με την «κουρασμένη μηχανή» που μας λέει πως πρέπει να ρίξουμε στροφές.

Μπορεί να μην υπάρχει τρόπος να το σταματήσεις, υπάρχει όμως τρόπος να το διαχειριστείς. Το πρώτο βήμα είναι να αποδεχθείς το φυσιολογικό της κατάστασης και να δεχτείς το άβολό της. Έπειτα, να μάθεις να μη ρίχνεις ευθύνες, ώστε να μπορέσεις να προχωρήσεις σε τεχνικές χαλάρωσης. Και τέλος, να θυμάσαι πως όσο καλύτερα γνωρίζεις το θέμα με το οποίο πρέπει να ασχοληθείς, αλλά και τον εαυτό σου, τόσο πιο δύσκολο είναι να πάθεις black out. Οπότε φρόντισε να μην παπαγαλίσεις όσα θες να εκφράσεις, αλλά να τα κάνεις πραγματικά κτήμα σου. Να νιώσεις αυτοπεποίθηση με αυτά.

Το σημαντικότερο όμως από όλα, είναι να μάθεις να εμπιστεύεσαι λίγο παραπάνω σε εσένα. Προσπάθησε να κρατάς σημειώσεις σε κάθε ξαφνική σου αναλαμπή, έτσι ώστε όταν τις διαβάσεις αργότερα να βοηθήσεις το μυαλό σου να ανατρέξει σε μνήμες και  -πού ξέρεις- ίσως και να γεννήσει νέες, καλύτερες ιδέες. Εξάλλου, μετά από κάθε «σκοτεινή περίοδο» ακολουθεί μια Αναγέννηση!