Η πρώτη εντύπωση εξαρτάται κι απ’ τη δική μας διάθεση

Πόσες φορές έτυχε κάτι που άλλοτε μας ενθουσίαζε ή μας έφτιαχνε το κέφι, να μη μας συγκινεί λόγω αδιαθεσίας; Πόσες φορές ο κάποτε έντονος ενθουσιασμός μας να παίξουμε με ένα παιδάκι, που μας καλούσε με ανυπομονησία, ηχούσε στα αφτιά μας σαν ένα ενοχλητικό ουρλιαχτό, απλά και μόνο επειδή ήμασταν κουρασμένοι; Κι αυτό είναι, βέβαια, ένα φυσιολογικό και συχνό φαινόμενο, μιας και τα αίτια αυτών των αλλιώτικων αντιδράσεών μας βρίσκονται στις βαθιές ρίζες της ψυχολογίας.

Όπως ακριβώς διαφορετικά θα συλλάβει κανείς κάποιες καταστάσεις σε περιόδους κακοκεφιάς ή σε περιόδους ευθυμίας, το ίδιο ισχύει και για τις ανθρώπινες γνωριμίες. Δηλαδή, η πρώτη εντύπωση που θα μας κάνει κάποιο άτομο δεν οφείλεται αποκλειστικά και μόνο στις δικές του πράξεις, την αύρα του ή τις λέξεις του, αλλά και στο σε τι φάση βρισκόμαστε εμείς στο παρόν διάστημα. Με άλλα λόγια, η ψυχολογία μας επηρεάζει τη γνώμη που θα σχηματίσουμε για κάποιο νέο πρόσωπο.

Ας σκεφτούμε μια υποθετική κατάσταση στην οποία μια γυναίκα έχει μόλις μάθει πως ο σύντροφός της κεράτωνε και γενικότερα τη φλόμωνε στο ψέμα. Όπως είναι αναμενόμενο, έχει πληγωθεί κι έχει κλονιστεί η εμπιστοσύνη της. Αντιμετωπίζει πλέον τις σχέσεις με καχυποψία, ανασφάλεια και θυμό. Ας υποθέσουμε, τώρα, πως ένας άλλος άντρας την πλησιάζει με σκοπό να την προσελκύσει ερωτικά. Με βάση τη λογική, η γυναίκα δε θα δεχθεί τον νέο άντρα να μπει τόσο εύκολα στη ζωή της. Οι αμφιβολίες ή κι οι κατηγορίες, όμως, δε θα αφορούν στην πραγματικότητα τον άντρα που προσπάθησε να την κατακτήσει, αλλά το πώς εκείνη έχει σχηματίσει κάποια πράγματα στο μυαλό της, δηλαδή το πώς επέτρεψε σε κάποιες καταστάσεις να επηρεάσουν τον τρόπο σκέψης της, κάνοντάς την ακραία επιφυλακτική.

Υπό άλλες συνθήκες, όταν ένα άτομο έχει πιο αισιόδοξες σκέψεις –ίσως επειδή δεν πληγώθηκε ως τώρα, ή απλά επειδή έχει δουλέψει με τον εαυτό του και το ‘χει ξεπεράσει– είναι πιο δεκτικό και κοινωνικό. Η θετική αυτή ενέργεια που το διακατέχει αντανακλάται στις κοινωνικές του επαφές με αποτέλεσμα να συμπαθεί και να συμπαθιέται ευκολότερα. Γιατί όταν κάποιος έχει τις κακοκεφιές του, ίσως δώσει άλλες εντυπώσεις και φανεί μονόχνοτος, εσωστρεφής κι ακοινώνητος.

Όπως προαναφέρθηκε, όλα είναι στο μυαλό κι άρα είναι στο χέρι του καθενός μας το πώς θα κοντρολάρουμε αυτές τις σκέψεις. Είναι κι αυτή η τάση του ανθρώπου όταν είναι θυμωμένος ή κακόκεφος να προσαρμόζει όσα στοιχεία λαμβάνει και να τα συγχρονίζει στη δικιά του προσωπική νοοτροπία ή να τα μεταφράζει όλα σύμφωνα με τα τρέχοντα συμβάντα της δική του ζωής. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να παρεξηγεί και να παρερμηνεύει κάποιες καταστάσεις. Ουσιαστικά, είναι λες και δημιουργεί μόνος του εχθρούς απ’ το τίποτα. Παρατηρεί την κάθε μικρή κίνηση και σκηνοθετεί διάφορα τρελά σενάρια στο μυαλό του με αποτέλεσμα να του γεννιούνται συναισθήματα αντιπάθειας ως προς το άλλο άτομο, απλά γιατί εκείνη τη στιγμή κυριεύεται από μια εσωτερική (απροσδιόριστη ίσως) ενόχληση.

Απ’ τα παραπάνω συγκρατούμε δύο πράγματα. Πρώτο, ότι οι πρώτες εντυπώσεις δεν είναι πάντα αξιόπιστες, διότι συχνά δεν κρίνονται αντικειμενικά και συνεπώς είναι άδικο να βγάζουμε βιαστικά συμπεράσματα. Και, δεύτερον, ότι πρέπει να σταματήσουμε να αφήνουμε τον θυμό μας, τα νεύρα μας, την κακή μας διάθεση ή το παρελθόν μας να επηρεάζει την κρίση μας για ένα –πού ξέρεις;– πιθανόν μέλλον!