Το σπίτι μας δεν είναι απλώς το κτήριο που μας στεγάζει. Πέρα από τα υπάρχοντά μας κρατάει φυλαγμένη και την ιστορία μας. Τόσες όμορφες αναμνήσεις, όπως γενέθλια και γιορτές, με μουσικές, φαγητά και αγαπημένους μας ανθρώπους. Ανθρώπους που ήρθαν και πέρασαν από τη ζωή μας, ασχέτως αν τελικά έμειναν ή έφυγαν. Ανθρώπους που φιλοξενήθηκαν στο σπίτι μας και κατάφεραν αφήσουν με τον τρόπο τους ένα μικρό αποτύπωμα στο χώρο μας. Δεν επιλέγεις να δείξεις αυτό το κομμάτι του εαυτού σου σε όλους. Γιατί το σπίτι μας, είναι μια ένδειξη του ποιοι είμαστε. Ακόμη και στα μικρότερα πράγματα σε αυτό κρύβονται πτυχές του εαυτού μας. Τα πρόσωπα που αγαπάμε, αποτυπωμένα σε κορνίζες που κρέμονται από μικρά και στραβά τοποθετημένα καδράκια, εκείνο το σημάδι στον τοίχο από ένα τασάκι που πετάξαμε κάποια στιγμή από νεύρα, το ελάττωμα στο σκαλάκι που όλο λέμε να φτιάξουμε και όλο τελικά αναβάλλουμε, ακόμα και οι χρωματικές προτιμήσεις ή τα αντικείμενα που επιλέξαμε για διακόσμηση. Κομμάτια δικά μας. Όλα μέσα σε αυτό έχουν να πουν και από κάτι και να συνθέσουν τελικά τον πίνακα του χαρακτήρα μας.
Αλλά και στις δύσκολες στιγμές, το σπίτι μας ήταν ο νούμερο ένα σύμμαχός μας, το καταφύγιό μας. Όπως ακριβώς τα σαλιγκάρια σε περιόδους ξηρασίας κλείνονται στο κέλυφός τους και βάζουν τους εαυτούς τους σε περίοδο «νάρκης», ωσότου να περάσουν τα δύσκολα, έτσι και εμείς. Όταν τα πράγματα μας έρθουν σκούρα, κρυβόμαστε στο δικό μας κέλυφος, το σπίτι μας. Κλείνουμε την πόρτα και χανόμαστε από τον κόσμο όλο, γιατί εκεί νιώθουμε άνετα. Εκεί, κάθε δωμάτιο και κάθε έπιπλο είναι λες και δουλεύει για εμάς. Περνάμε ώρες στον καναπέ στο σαλόνι χαμένοι στις σκέψεις μας ή ανακαλύπτουμε νέα ταλέντα μας όταν δοκιμάζουμε να μαγειρέψουμε ένα καινούριο φαγητό στην κουζίνα μας.
Κάποτε όμως έρχεται η στιγμή που πρέπει να αποχαιρετήσουμε το σπίτι μας, είτε αυτό είναι προσωρινό είτε μόνιμο. Μπορεί για παράδειγμα να εγκαταλείψουμε το πατρικό μας. Άλλοι ίσως να έχουμε την τύχη να το επισκεπτόμαστε και έτσι, μετά από κάθε επίσκεψη, να μας διακατέχει αυτό το αίσθημα νοσταλγίας των παιδικών μας χρόνων. Άλλες φορές πάλι μπορεί να περάσει σε άλλα χέρια, γεγονός που το κάνει πολύ πιο βάναυσο. Ακόμα, το σπίτι που αποχαιρετούμε ίσως να είναι το φοιτητικό και να κλείνει έτσι μαζί με την πόρτα του κι ένα κομμάτι της ζωής μας που θέλουμε να κρατήσουμε.
Μα γιατί η αποχώρηση από ένα σπίτι να μας προκαλεί τόση μελαγχολία; Κάθε φορά που μαζεύουμε τα πράγματά μας και τα πακετάρουμε σε κιβώτια, νιώθουμε μια νοσταλγία, ένα κενό. Βλέπουμε το σπίτι που μας φιλοξένησε τόσο καιρό, που περάσαμε τόσες σημαντικές στιγμές μα και που πασχίσαμε να το στήσουμε και να το κρατάμε συγυρισμένο και καθαρό, σιγά-σιγά να ξεθωριάζει και να χάνεται.
Βγαίνοντας έξω για τελευταία φορά, ρίχνεις μια κλεφτή ματιά στο άδειο πλέον σπίτι. Κλείνεις αργά-αργά την πόρτα πίσω σου λες και παίζεις σε βίντεο κλιπ πονεμένου τραγουδιού. Η αντίδραση αυτή όμως είναι απόλυτα φυσιολογική. Αφήνοντας πίσω ένα σπίτι, κλείνεις ένα κεφάλαιο της ζωή σου. Βάζεις τέλος σε μια κατάσταση. Για παράδειγμα, φεύγοντας από το πατρικό σου, σηματοδοτείς την έναρξη μιας πιο ουσιαστικής ανεξαρτητοποίησης, κάτι σίγουρα όμορφο. Αφήνεις όμως ταυτόχρονα πίσω την παλιά σου γειτονιά, τα στέκια σου, το πάρκο που σύχναζες με τα φιλαράκια σου, το κρυφό σας δεντρόσπιτο -το οποίο μετά από τόσα χρόνια μοιάζει για κάποιο λόγο πολύ μικρότερο- γενικότερα αφήνεις πίσω ένα κομμάτι του εαυτού σου και αυτό σε τρομάζει. Γιατί έχουμε την έμφυτη τάση να τρομοκρατούμαστε στην ιδέα του ανοίκειου, του ξένου, του καινούριου.
Το μέλλον όντως είναι αβέβαιο. Αλλά τι πιο λυτρωτικό από μια νέα ευκαιρία να δράσουμε, με οδηγό τα παλιά μας λάθη και σύμμαχό μας ένα νέο χώρο, που είναι έτοιμος να στεγάσει τόσες κι άλλες τόσες εξίσου όμορφες αναμνήσεις;
Επιμέλεια κειμένου: Μαρία Ρουσσάκη