Απ’ τη μία σχέση στην άλλη μεσολαβεί ένα διάστημα εσωτερικού επαναπροσδιορισμού. Γιατί όπως κι όλα στη ζωή, έτσι και μια σχέση, με τον τερματισμό της αφήνει πίσω –εκτός από απογοήτευση– μια σειρά μαθημάτων. Τα μαθήματα αυτά, όμως, είναι αρχικά δύσκολο να τα συλλάβεις. Ένας χωρισμένος, στα πρώτα στάδια του χωρισμού αδυνατεί να δει καθαρά κάποιες καταστάσεις. Είναι λίγο το παράπονο, λίγο οι ψευδαισθήσεις ή οι –μάλλον μάταιες– ελπίδες και πάνω από όλα η άρνηση να αποδεχτεί το συμβάν. Όταν θα ‘ναι ελεύθερος θα καταλάβει. Όμως πότε αρχίζουμε να δηλώνουμε «ελεύθεροι» κι όχι πια χωρισμένοι; Ποια είναι η στιγμή τερματισμού κι η αφετηρία μιας νέας εποχής;
Ελεύθερος είσαι όταν καταφέρεις να απελευθερωθείς απ’ τα δεσμά του κενού που σου προκαλεί η αποχώρηση του πρώην συντρόφου σου απ’ τη ζωή σου, όταν καταφέρεις να αγαπήσεις ξανά τον εαυτό σου και τις παλαιότερές σου ασχολίες, επαναπροσδιορίζοντας επιθυμίες κι όρια. Η ταμπέλα του «χωρισμένου» κουβαλάει βαρύ φορτίο. Για να την ξεφορτωθείς πρώτα από όλα πρέπει εσύ να το πάρεις απόφαση να την πετάξεις απ’ τους ώμους σου. Ωστόσο, δεν είναι κάτι που θα συμβεί απ’ τη μια στιγμή στην άλλη, πρόκειται για μια σειρά συναισθημάτων που ακολουθείται έπειτα από κάθε αντίο, όπως ακριβώς το φεγγάρι περνάει διάφορες φάσεις έως ότου να γεμίσει και να γίνει ξανά πανσέληνος.
Στα πρώτα στάδια, ο πληγωμένος βρίσκεται σε μια κατάσταση άρνησης. Αισθάνεται σαν ένα πρόωρο έμβρυο το οποίο πασχίζουν να φέρουν από νωρίς στη ζωή. Φοβάται, αποτραβιέται απ’ τον ομφάλιο λώρο, δε γνωρίζει με τι θα έρθει αντιμέτωπο. Έτσι ακριβώς κι όταν βγαίνεις από μια σχέση –ειδικά όταν εκείνη μετρούσε χρόνια– τρέμεις να αποκοπείς απ’ το οικείο σου. Ως δεσμευμένος βρισκόσουν σε μια φάση διαφορετική, με άλλο πρόγραμμα και συνήθειες, κι επειδή ως άνθρωποι ξενιζόμαστε με το αλλιώτικο και μας τρομάζει η αλλαγή, κρατάμε αποστάσεις απ’ το καινούριο και το ανοίκειο. Δυσκολευόμαστε παράλληλα να αποδεχτούμε πως η σχέση αυτή τελείωσε και τώρα επιβάλλεται να μπούμε σε μια νέα εποχή, παρηγορώντας τον εαυτό μας με την ανακουφιστική ιδέα μιας προσωρινής παύσης, ενός διαλείμματος.
Ένας άλλος μας φόβος είναι η καταπολέμηση της μοναξιάς και της απόρριψης. Όποια και να ήταν η σχέση σου με το άλλο άτομο, ο κάθε αποχωρισμός γεννάει συναισθήματα αυτολύπησης, καθώς και μείωσης της αυτοπεποίθησής σου. Αναρωτιέσαι «γιατί;». Και τα τόσα αναπάντητα ερωτηματικά, που σου παιδεύουν το μυαλό, σε οδηγούν πάντα στην ίδια κατακλείδα. «Γιατί δεν είσαι αρκετός» θαρρείς κι αυτομαστιγώνεσαι. Αυτή, όμως, είναι η σκέψη που θα έκανε ένας χωρισμένος. Ένας ελεύθερος, που ‘χει πάψει να εξαρτά την ευτυχία του από άλλους, θα σκεφτόταν «Είμαι αρκετός, απλά δεν ήταν το κατάλληλο άτομο για εμένα». Γιατί ο ελεύθερος μαθαίνει να αγαπάει τον εαυτό του.
Ουσιαστικά, δηλώνοντας «χωρισμένος», αφήνεις –έστω κι ασυνείδητα– κάποιες πιθανότητες επανασύνδεσης, δείχνεις με αυτόν τον τρόπο πως είσαι ακόμη δεμένος με αυτό το άτομο που πέρασε πρόσφατα στο παρελθόν σου κι ίσως εύχεσαι για μια παράταση στο παρόν σου. Τη στιγμή, όμως, που δηλώνεις –και που κυρίως αισθάνεσαι– ελεύθερος, έχεις ξεπεράσει εκείνον τον άνθρωπο, έχεις απομακρυνθεί από πιθανά δικά σου πισωγυρίσματα ή ευχές για επιστροφές, έχεις βρει τις ευθύνες τις δικές σου και του άλλου κι έχεις δει καθαρά τους λόγους του χωρισμού.
Όταν καταφέρεις να αποδεχτείς το πώς έχουν τα πράγματα (κι ιδανικά όταν αντιληφθείς πως για καλό κατέληξαν έτσι), αρχίζεις αυτόματα να συμφιλιώνεσαι με την καινούρια κατάσταση. Κι αυτή είναι ακριβώς η σκέψη που πρέπει να κρατήσει ο καθένας μας στο μυαλό του. Ένας χωρισμός δεν είναι το τέλος του κόσμου. Ένας χωρισμός δε σε καθιστά ανεπαρκή ή ανάξιο να αγαπηθείς. Γιατί πολύ απλά μια σχέση δεν καθορίζει το ποιος είσαι.
Καταλαβαίνεις πως δεν είναι το άτομο αυτό που θα ήθελες να ‘χεις στο πλευρό σου, σωστά; Ποιος θα ‘θελε κάποιον που δεν τρελαίνεται για πάρτη του; Κι αν έκανες εσύ περισσότερα λάθη και προσπάθησες να τα διορθώσεις, δεν μπορείς να κάνεις κάτι παραπάνω απ’ το να σεβαστείς την επιθυμία του άλλου. Έχεις συνειδητοποιήσει ότι δεν πρόκειται να γυρίσει κανείς πίσω με παρακάλια, τα οποία παρεμπιπτόντως σε υποτιμούν;
Μπροστά να κοιτάς. Δεν είσαι ούτε χωρισμένους ούτε μόνος, ελεύθερος είσαι!
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη