Θ’ αντιμετωπίσεις τέρατα ώσπου να βρεις την Ιθάκη σου

Όπως στήριξε κι ο Freud, o άνθρωπος είναι ον οικονομικό. Δε χρησιμοποιεί, προφανώς, την έννοια «οικονομικό» με την ευρεία χρήση της, όμως. Εννοεί την ψυχική του οικονομία, δηλαδή το ότι πασχίζει τόσο να αποφύγει την ψυχολογική του ανάλωση, τα γεγονότα και τους ανθρώπους που του προσφέρουν πόνο.

Στην προσπάθειά τους για αποφυγή του πόνου –από ανασφάλεια, μάλλον– οι άνθρωποι κτίζουν κάποια προστατευτικά τείχη. Είναι σαν όροι (αλλά κι όρια) που βάζουν στον ίδιο τους τον εαυτό, προκειμένου να μην παρασυρθούν στα πονηρά δίκτυα του αισθηματισμού. Ο μεγαλύτερος εχθρός της προσπάθειάς τους αυτής είναι,  διαχρονικά, ο έρωτας. Αυτό οφείλεται στο γεγονός πως η πλειοψηφία ταυτίζει το συναίσθημα αυτό με τον πόνο. Διότι στον έρωτα, έρχεται κάποιος από το πουθενά και σε μια στιγμή γκρεμίζει όλες τις άμυνες του άλλου.

Με την κατεδάφιση αυτών των τειχών, ο άνθρωπος πανικοβλημένος αναζητά κάτι να κρύψει τη ψυχική του γύμνια. Φοβάται, νιώθει πως απειλείται, η ανασφάλειά του τον πνίγει. Τα αισθήματά του, σαν εισβολείς εκ των έσω, τον αναστατώνουν. Μέσα σε αυτό το χάος, μάχεται να βρει μια λύση που θα τερματίσει την αναστάτωσή του. Οι δυνατοί παλεύουν. Οι πιο ευαίσθητοι αμύνονται.

Κι η άμυνά τους αυτή βασίζεται στην εκρηκτική ροή συναισθημάτων που τους διακατέχει αναπάντεχα! Δεδομένου του ότι δεν περιείχαν στα σχέδιά τους αυτό το ενδεχόμενο, δεν ξέρουν πώς να το αντιμετωπίσουν, κι αυτά τα πρωτόγνωρα συναισθήματα τους προκαλούν άγχος. Αισθάνονται, δηλαδή, πως κάποιος παραβιάζει τις προφυλάξεις τους και νιώθουν σαν να κινδυνεύουν από κάτι!

Ως αποτέλεσμα αυτής της απειλής, τείνουν να απομακρύνουν τον άνθρωπο που τους γεννά αυτά τα συναισθήματα, όσο κι αν αυτό ίσως τους πληγώνει. Φοράνε, λοιπόν, την πανοπλία τους και, με την ασπίδα στο χέρι, οδεύουν προς το μέτωπο της άρνησης των συναισθημάτων τους, προς το καταφύγιο της ασφάλειας που τους εξασφαλίζει η μοναξιά τους.

Όμως, εν τέλει, αξίζει να αμυνθείς με το κόστος να χάσεις κάτι τόσο όμορφο εξαιτίας του φόβου; Δεν είναι πιο λογικό να πολεμήσεις τους δαίμονές σου και να κερδίσεις (έστω να διεκδικήσεις) αυτό που είναι ικανό να σου προσφέρει ευτυχία; Να ‘χεις μεν τις επιφυλάξεις σου, αλλά να μην επιτρέπεις σε αυτές να σε εγκλωβίζουν σε ήττες, πριν καν δώσεις μάχες.

Ποιος, όμως, μπορεί να τους αδικήσει; Παρασυρμένοι από ένα πληγωμένο παρελθόν –κουβαλώντας ακόμα πάνω τους τις γρατσουνιές που τους άφησαν αποτυχημένες σχέσεις–, με την πικρία περασμένων μα όχι ξεχασμένων απογοητεύσεων, πνίγονται στην ανασφάλειά τους, αρνούνται να αφεθούν ξανά, φυλακίζονται στο κάστρο τους και τοποθετούν φρουρά. Προστατευμένοι, λοιπόν, μα όχι ευτυχισμένοι.

Γιατί στον έρωτα αξίζει να δίνεσαι ξανά και ξανά. Κι ας μην καρποφορήσει. Θα σου προσφέρει εφόδια και μαθήματα ζωής για να ‘σαι καλύτερα προετοιμασμένος την επόμενη φορά! Θα σε μεγαλώσει, θα σε ωριμάσει. Έτσι δεν είναι πάντα, άλλωστε; Μετά απ’ τις καταιγίδες ξεπροβάλλει το ουράνιο τόξο. Και πώς θα αντικρίσεις τις χρωματιστές του ακτίνες πίσω απ’ τα υψωμένα τείχη σου; Πώς θα απολαύσεις τη στιγμή, αν το μόνο που σκέφτεσαι είναι ένας γκρίζος ουρανός;

Γι’ αυτό πάντα να αφήνεις ένα παράθυρο ή έστω μια μικρή χαραμάδα. Κι η ευτυχία, θα βρει τον τρόπο να χωθεί μέσα. Όπως ακριβώς κι ο μυθικός Οδυσσέας, έτσι κι ο καθένας από εμάς, μέχρι να φτάσει στον προορισμό του, την Πηνελόπη του, θα χρειαστεί να αντιμετωπίσει διάφορα τέρατα. Για κάποιους, το ταξίδι πιθανόν να ‘ναι μεγαλύτερο από ό,τι για κάποιους άλλους. Η τελική κατεύθυνση, όμως, το αξίζει!

Επομένως, ας θέσουμε ως πρότυπο την υπομονή του Οδυσσέα, που αφοσιωμένος στον σκοπό του, πέρα από κάθε φόβο ή ανασφάλεια, δεν παραιτήθηκε ποτέ απ’ το ταξίδι του. Οπλιστείτε, λοιπόν. Ας βγούμε στην αναζήτηση για τη δική μας Ιθάκη!