Πανελλήνιες ξανά∙ επιμονή στον στόχο

Πολλά άρθρα και συζητήσεις έχουν γραφτεί κι, αντίστοιχα, ειπωθεί για τις πανελλήνιες εξετάσεις. Απ’ τις υπουργικές υποσχέσεις μέχρι τα προαύλια σχολείων, η λειτουργικότητα του συστήματος μονοπωλεί το ενδιαφέρον.  Το κατά πόσο είναι δίκαιο ή άδικο ένα τέτοιο μοτίβο, μπορεί να το κατανοήσει κανείς κοιτώντας γύρω του και ψάχνοντας για επαγγελματική ευτυχία στα μάτια των ανθρώπων.

Δεν είμαστε όλοι για όλα, κι αυτό είναι το μόνο σίγουρο. Έχουμε, όμως, δικαίωμα στο όνειρο. Και για αυτούς τους ανθρώπους, που αρνήθηκαν να το εγκαταλείψουν, θα μιλήσουμε σήμερα. Σε μια κοινωνία που επέλεξε να κρίνει την παραγωγική της διαδικασία στη στιγμή, αυτοί επέλεξαν τη διάρκεια της επιμονής. Κι αυτό από μόνο του είναι μια δικαίωση, μια επιτυχία, αλλά ας μην προτρέχω.

Θέλω όλοι να γυρίσουμε τον χρόνο πίσω και να πάμε στο καλοκαίρι της δεύτερης τάξης του λυκείου, στη λεγόμενη προετοιμασία του καλοκαιριού πριν τη χρόνια των εξετάσεων.

Καθώς, λοιπόν, η χρονιά ξεκινούσε και σιγά-σιγά εισερχόμασταν στη δοκιμασία που μας περιμέναμε, δε νομίζω πως υπήρξε υποψήφιος που δεν είπε, κάποια στιγμή, αγανακτισμένος πως δεν πρόκειται να το ξαναπεράσει αυτό. Ένα «Είναι η πρώτη κι η τελευταία φορά που δίνω!» ακούγεται συγχρονισμένα σε πολλά ελληνικά σπίτια τον Σεπτέμβριο. Κι αυτό από μόνο του είναι μία απόδειξη της αποτυχίας του συστήματος. Η αποστροφή των υποψηφίων προς τη διαδικασία αυτή είναι από μόνο του ένα στοίχημα που ‘χει χαθεί.

Υπάρχουν, όμως, κάποιοι άνθρωποι εκεί έξω, γύρω μας, δίπλα μας, γνωστοί, φίλοι, μπορεί κι εμείς οι ίδιοι, που προσπαθούν να χωρέσουν το προσωπικό τους όνειρο και τη φιλοδοξία τους στο καλούπι οποιαδήποτε συστήματος. Κι αυτοί οι άνθρωποι είναι πιο πετυχημένοι, ακόμη κι αν φαινομενικά αποτύχουν. Η αποστροφή τους προς το σύστημα, γίνεται όχημα για τον προσωπικό τους στόχο. Σε μια κοινωνία που κρίνει με βάσεις, αυτοί επιλέγουν το όνειρό τους. Γίνεται μετά να μην είναι επιτυχημένοι;

Επιτυχημένο, εξάλλου, δε σε κάνει η ολοκλήρωση του στόχου αλλά η τοποθέτησή του. Αυτοί οι άνθρωποι, λοιπόν, αποβάλλοντας από πάνω τους οποιαδήποτε κοινωνική και ψυχολογική πίεση κι έχοντας έντονη ψυχική διαφάνεια, τοποθετούν τον στόχο τους πιο κοντά, σε αυτό που λέει η ψυχή τους, απ’ τον καθένα.

Δε μιλάμε για τους υποψήφιους που συμβιβάζονται κι ακολουθούν τη ροή της πίεσης που ασκείται. Ούτε για τους άριστους που το σύστημα τους επιβραβεύει. Αλλά για αυτούς που το σύστημα τους απέβαλε μία, δύο και τρεις φορές, κι όμως δεν παραιτήθηκαν.

Το γεγονός, μάγκα μου, ότι έχεις την ψυχική δύναμη να υποβάλεις τον εαυτό σου, σε οποιαδήποτε δοκιμασία (δε θα κρίνω αν είναι άδικη ή δίκαιη, αυτό είναι άλλη συζήτηση) ξανά και ξανά, σε κάνει πιο δυνατό απ’ τον οποιοδήποτε. Γιατί εμένα μπορεί τα όριά μου να αγγίζουν το 8 και πετυχαίνοντας το 8 το σύστημα να με επιβραβεύει και ‘σένα τα όριά σου να φτάνουν στο 6 και το σύστημα να σε αποβάλλει. Ερχόμενος, όμως, εσύ δεύτερη και τρίτη φορά να ξεπεράσεις τα όριά σου, σε κάνει να συνειδητοποιείς ότι δεν έχεις όρια. Κι αυτό σε κάνει πιο δυνατό, γιατί εγώ είμαι στο λήθαργο της φαινομενικής επιτυχίας μου. Μιας επιτυχίας που άμα ψάξουμε ένα-ένα τα κριτήριά της δε συγκρίνεται ούτε κατά διάνοια με τη συναισθηματική διαχείριση και το ψυχικό σθένος που επιδεικνύεις.

Η περίφημη συζήτηση, λοιπόν, περί λειτουργικότητας πάει στράφι, όταν ξεπροβάλει η έννοια για ελευθερία στην ευτυχία. Πολύ υποκριτικό, όμως, για μια κοινωνία που κρίνει τους ανθρώπους με αριθμούς κι όχι με συναισθήματα.

Δημιουργούμε ανάγκες για να τις καλύψουμε, ενώ θα έπρεπε να δημιουργούμε για να καλύπτουμε ανάγκες.

Υποψήφιε/α –για δεύτερη ή και τρίτη φορά– πανελλαδικών, μην κάνεις το λάθος να κοιτάς κι εσύ το νήμα. Τρέχεις σε αγώνα μόνος σου.

Καλή ευτυχία!