Δυο μάτια καθρέφτες, ένα γέλιο φυσικό, από τα λίγα που μπορείς να συναντήσεις και μια αθωότητα που δεν αποσκοπεί πουθενά. Κι αν με το πρώτο άκουσμα φαντάζουν απίθανα, ας φέρουμε στο μυαλό μας ένα παιδί. Η μοναδική οντότητα που πηγάζει καλοσύνη χωρίς να ζητά τίποτα και κυρίως χωρίς να επιδιώκει την κακία, είναι το παιδί.
Και για όσους έχουν την τύχη, αλλά και την ευλογία να δουλεύουν με παιδιά, η παιδική γαλήνη αποτελεί γιατριά. Γιατί μέσα σε μια μέρα που η διάθεσή σου ασθενεί, σε μια μέρα που τα πρωινά παλεύεις με τις αντοχές σου και την άρνησή σου, μια συνάντηση με τα παιδιά, κατά έναν περίεργο τρόπο σε αναγεννά. Αυτή η συνεχής ζωντάνια τους είναι τόσο ισχυρή που στη μεταδίδουν κι ας μη θες. Κι ας έχει βυθιστεί στη θλίψη σου και στη μιζέρια σου, ένα παιδικό αστείο σε κάνει να χαμογελάς. Κι είναι ίσως από τα λιγοστά χαμόγελα που μπορούν να είναι αληθινά ακόμα και στις μαύρες σου, που δεν προσποιείσαι ότι είσαι καλά.
Ένα σωρό απορίες που σου φαίνονται αστείες και μια ακατάπαυστη ανησυχία για τα πάντα είναι ενίοτε χαραγμένα στα πρόσωπά τους. Κι εκεί που νομίζεις πως με τα παιδιά τα ‘χεις δει όλα, έρχεται πάντα εκείνη η στιγμή που καταφέρνουν να σ’ εκπλήξουν χωρίς αύριο. Δείξε τους μια εικόνα και ζήτα να στην ερμηνεύσουν. Η ζήλια που νιώθεις από τη φαντασία που κινητοποιούν για να απαντήσουν, δεν περιγράφεται.
Και τα θαυμάζεις. Μα κυρίως σου λείπεις εσύ. Σου λείπει αυτό που κάποτε ήσουν, που κάποτε όλοι ήμασταν κι έχει φύγει ανεπιστρεπτί. Και δεν είναι η ηλικιακή φθορά που σε τρώει, αλλά τα όσα έγινες χωρίς να ερωτηθείς. Είναι όλα εκείνα που η παιδική φωνή μέσα σου δε θα ενέκρινε κι όμως για κάποιο λόγο τα ‘κανες. Κι έσπασες τα μούτρα σου.
Και τότε ζητάς κι εύχεσαι πιο πολύ από ποτέ να μπορούσες να πετάξεις όπως πίστευες σαν παιδί και να κατακτήσεις τα πάντα. Γιατί όταν ήσουν παιδί ονειρευόσουν. Ε λοιπόν, αυτούς τους παιδικούς σου οραματισμούς βλέπεις στα μάτια των παιδιών. Δες τα για λίγο στα μάτια κι ίσως δακρύσεις για όσα δεν είσαι πια. Με λίγα λόγια, όλα όσα υπολειπόμαστε οι μεγάλοι, όλη την αλλοτρίωσή μας, την αναπληρώνουν με απεριόριστη αλήθεια τα παιδιά.
Ακόμα κι όταν γίνονται άτακτα, όταν στην τάξη σου προκαλούν πραγματικά τις αντοχές με την παιδική τους ανωριμότητα, δεν υπάρχει περίπτωση όταν τα θυμηθείς μετά να μη χαμογελάσεις με νοσταλγία. Αν δεν είναι ήρωες αυτά τα πλασματάκια που σου σπάνε τα νεύρα την ίδια ώρα που σου εκπέμπουν γαλήνη στα όρια νιρβάνας, τότε τι;
Όσοι δουλεύουν με παιδιά ξέρουν καλά πως τα ουσιαστικά μαθήματα λαμβάνονται από τα παιδιά στους δασκάλους. Κι είναι λειτούργημα να τους δίνεις αξίες. Αυτές οι αξίες που από κάποιους καταρρίφθηκαν, είναι ευλογία να ξέρεις ότι εσύ τις έχεις μεταδώσει κάπου αλλού. Γιατί είναι όλα θέμα αλυσίδας. Κι εσύ απλώς πιστεύεις ότι η αλυσίδα θα σπάσει όσο το δυνατό πιο αργά. Τους κρατάς το χέρι και παίρνεις πολύτιμα μαθήματα από την αύρα τους και κυρίως από τον τρόπο που λύνουν τα ανύπαρκτα προβλήματά τους.
Ακόμα κι αυτούς που τα πολλά χρόνια εργασίας με τα παιδιά τους προκάλεσαν κούραση, μια προσπάθεια να εισέλθουν στον κόσμο ενός παιδιού μπορεί να τα λύσει όλα. Γιατί μόνο έτσι μπορείς να φτάσεις πιο κοντά σε αυτό που πραγματικά προστάζουν κι οι πιο ενδόμυχοι στόχοι σου.
Ένας παιδικός κόσμος είναι ένας μικρόκοσμος τελειότητας που κανονικά δε θα έπρεπε κανείς ν΄αγγίζει. Κι όμως δεκάδες παιδικά κλάματα πνίγονται και αμέτρητες παιδικές χαρές δεν προλαβαίνουν καν να ολοκληρωθούν. Γιατί στο βωμό της σαπίλας της ψυχής των μεγάλων θυσιάζονται τα πιο αθώα οράματα. Και τόσο απλά εξαλείφεται κάθε ελπίδα.
Μα ας δούμε στην αλήθεια τους το μέλλον μας κι ας επιζητήσουμε να μείνει για πάντα αμείωτη η αυθεντικότητά τους. Κι όπως τραγούδησε κάποτε ο πρίγκιπας «υπερασπίσου το παιδί, γιατί, αν γλυτώσει το παιδί, υπάρχει ελπίδα»
Από όλους εμάς που έχουμε την τύχη να δουλεύουμε μαζί με τους πραγματικούς ήρωες, μαζί με ένα ευχαριστώ για τα μόνιμα γυαλιά που μας βάζει η απλότητα κι η αγνότητά τους.
Επιμέλεια Κειμένου Ήβης Παπαϊωάννου: Σοφία Καλπαζίδου
Συντάκτης: Ήβη Παπαϊωάννου
