Μεγαλώνοντας, κάνοντας την αυτοκριτική μας και ρίχνοντας μια προσεχτική ματιά στον περίγυρό μας, αν ανήκουμε στους τυχερούς, αντιλαμβανόμαστε πως υπάρχουν κάποια άτομα στη ζωή μας, που πάντα μας υποστηρίζουν, σε ό,τι θέλουμε να πετύχουμε, σε όποιον μικρό ή μεγάλο στόχο κι αν θέσουμε. Είτε αφορά ένα θέμα καριέρας, ένα προσωπικό μας ζήτημα ή τη γενικότερη πνευματική μας εξέλιξη.
Είναι τα ίδια εκείνα πρόσωπα ή ίσως ειλικρινέστερα μονάχα ένας άνθρωπος, που πάντα ήταν δίπλα μας σε κρίσιμες καταστάσεις της ζωής μας, προσπαθώντας να μας καθοδηγήσει στον καλύτερο για μας δρόμο, να μας κατευθύνει όσο πιο σωστά μπορούσε, χωρίς να αλλοιώσει τον χαρακτήρα μας αλλά βοηθώντας μας να χαράξουμε την ποιοτικότερη πορεία μας. Με άλλα λόγια, το άτομο αυτό, το στήριγμά μας, εκείνος που πάντα μας εμπνέει, είναι ο μέντοράς μας, κι είναι ίσως παράλληλα ο κολλητός μας, ένα μέλος της οικογένειάς μας, ο σύντροφός μας, ή ακόμα κι ο εργοδότης μας.
Στην περίπτωση που κάποιος δεν ήταν τόσο τυχερός ώστε απλά κι αβίαστα να συναντήσει αυτόν τον άνθρωπο στη διαδρομή του, μπορεί –ειδικά τα τελευταία χρόνια– να προσλάβει έναν επαγγελματία μέντορα, έναν ειδικό, δηλαδή, που το να ενθαρρύνει και να καθοδηγεί, τόσο στα προσωπικά όσο –κυρίως– στα επαγγελματικά είναι η δουλειά του.
Πολλές προσωπικότητες απ’ την αρχή της καριέρας τους αποφασίζουν πως χρειάζονται να συνεργαστούν με ένα μέντορα, έναν ειδικό που μπορεί να τους βοηθήσει να απογειώσουν τη φήμη τους ή να κατακτήσουν όλα αυτά που επιθυμούν. Ο μέντοράς σου είναι εκείνος που αναγνωρίζει τι δυνατότητες έχεις, πιστεύει σ’ εσένα και ξέρει πώς χρειάζεται να τις χειριστείς για να πετύχεις το καλύτερο. Θα σε πιέσει όταν εσύ θα ‘σαι ψυχολογικά κουρασμένος κι ίσως σκεφτείς να τα παρατήσεις και θα σε οδηγήσει βήμα-βήμα εκεί που θέλεις να φτάσεις.
Γιατί, όμως, είναι τόσο σημαντικό το να ‘χει κάποιος ένα μέντορα; Για κάποιους δεν είναι μόνο η ηθική υποστήριξη κι οι θεωρητικές συμβουλές αλλά κι η πρακτική βοήθεια, μιας και τέτοια άτομα συνήθως έχουν κύρος και δύναμη, γνωριμίες που μπορούν να ανοίξουν πόρτες, και να οδηγήσουν κάποιον πραγματικά πολύ πιο κοντά κι ίσως και λιγότερο κοπιαστικά στον στόχο σου.
Ο μέντοράς σου γνωρίζει ποια στρατηγική θα πρέπει να ακολουθήσεις έτσι ώστε να ολοκληρώσεις ένα όνειρο, να πραγματοποιήσεις μια επιθυμία σου. Ούτως ή αλλιώς γνωρίζει (σχεδόν) τα πάντα για εσένα, όλα τα δυνατά κι αδύναμα σημεία σου, άρα ξέρει και πώς να σε βοηθήσει να τονίσεις τα μεν και να εκμεταλλευτείς προς όφελός σου τα δε.
Ίσως, κάποιες φορές, να μη σου λέει κάτι που να μη γνωρίζεις ήδη, αλλά να ‘ναι αναγκαίος γιατί λειτουργεί σαν τη φωνή της συνείδησής σου, που σε παροτρύνει να τολμάς, να δοκιμάζεις καινούρια πράγματα, να πιέζεις τον εαυτό σου και να μην τα παρατάς στο πρώτο ζόρι. Είναι ο άνθρωπος που πιστεύει σε εσένα, για εσένα.
Άλλοι, πάλι, μπορεί να ισχυριστούν πως το να ‘χει κάποιος ένα μέντορα είναι δείγμα έλλειψης αυτοπεποίθησης, κατ’ επέκταση δείγμα αδυναμίας κι αυτοϋποτίμησης, ίσως κάτι επιφανειακό και φυγόπονο, παρατραβηγμένο και περιττό. Κανείς δεν αποκλείει αυτήν την πιθανότητα, αλλά εξαρτάται απ’ το τι θέλεις να πετύχεις, πόσο πιστεύεις στον εαυτό σου και πόσο μπορείς να σε βοηθήσεις, γιατί δεν αρκεί να θες αλλά και να ‘χεις τον τρόπο.
Κι αν αναρωτιόμαστε αν είναι απαραίτητος ένας τέτοιος ρόλος στη ζωή μας, η απάντηση πρέπει μάλλον να ‘ναι θετική, όχι επειδή όλοι μας θέλουμε να γίνουμε διάσημοι ή μεγάλοι επιχειρηματίες, ούτε γιατί δεν μπορούμε να καταφέρουμε και μόνοι μας πολλά, αλλά επειδή όλοι μας χρειαζόμαστε ένα κίνητρο, κάποιον να πιστεύει σ’ εμάς τις στιγμές που δεν το κάνουμε εμείς. Όλοι κάποτε χρειαζόμαστε ένα άτομο να μας καθοδηγεί, να μας βοηθά να παίρνουμε τις σωστές αποφάσεις, να μας κατευθύνει προς τα σωστά βήματα την κατάλληλη χρονική στιγμή.
Και γι’ αυτόν τον λόγο, ο μέντοράς μας δε χρειάζεται να ‘ναι κατ’ ανάγκη κάποιος επαγγελματίας, απλά κάποιος που πιστεύει σε εμάς -αν και καλό θα ήταν να ‘χει και κάποιες σχετικές γνώσεις για να μπορεί όντως να μας εξελίξει. Μπορεί να ‘ναι ένας φίλος μας, ένας συγγενής μας ή ακόμα κι ο άνθρωπός μας. Είναι άτομα που βρίσκονται δίπλα μας ίσως από τότε που θυμόμαστε τον εαυτό μας ή που μαζί τους είμαστε ο πιο ειλικρινής εαυτός μας, ποιος άλλος δηλαδή να μας ξέρει καλύτερα; Μπορούν να μας βοηθήσουν να πάρουμε τις σωστές αποφάσεις αλλά πάντοτε με ένα ρίσκο. Το γεγονός πως δεν είναι επαγγελματίες μπορεί να φέρει αντίθετα, απ’ τα επιθυμητά, αποτελέσματα. Να μας δώσουν μια λάθος συμβουλή, να μην έχουν τον απαραίτητο χρόνο για να μας βοηθούν συνεχώς, μπορεί να φοβούνται να μας παροτρύνουν προς μια απόφαση για να μην έχουν την ευθύνη μιας ενδεχόμενης αποτυχίας και φυσικά να μην έχουν εξειδικευμένες γνώσεις, γνωριμίες κι εμπειρίες. Το ότι τους θαυμάζουμε, τους εκτιμάμε και συχνά μας εμπνέουν, καλώς ή κακώς, δεν αρκεί πάντα.
Μην ξεχνάμε, όμως, πως όσο σημαντικός κι αν είναι ένας τέτοιος άνθρωπος στη ζωή μας, το τι θα καταφέρει ο καθένας εξαρτάται απ’ την πίστη, τη δύναμή του, την αφοσίωση, τον προσωπικό κόπο, το πόσο μακριά θέλει να φτάσει και πόσο γρήγορα. Με τη βοήθεια ενός επαγγελματία πολύ πιθανόν να φτάσουμε γρήγορα στον στόχο μας, αλλά στο τέλος της μέρας, πόσα μαθήματα από εμπειρίες και δοκιμασίες θα ‘χουμε πραγματικά πάρει, αν δεν τις αντιμετωπίσουμε μόνοι μας;
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη