Όσο κι αν τα προγραμματίζεις όλα, απρόοπτα θα συμβαίνουν

Καθημερινότητα, ρουτίνα, οργάνωση και πρόγραμμα. Πολλοί από εμάς μπορεί να λατρεύουμε αυτές τις λέξεις και κάποιοι άλλοι να ‘χουμε αλλεργία απέναντι στην τόση τάξη. Ανεξάρτητα από αυτό, όμως, όλοι μας σε κάποια στιγμή της ζωής μας δοκιμάσαμε να εφαρμόσουμε την τακτική που ακούει στο όνομα «χρονοδιάγραμμα κι οριοθέτηση». Κάποιοι το λάτρεψαν, ενώ άλλοι κατάλαβαν πως αυτό το στιλ οργάνωσης δεν τους ταιριάζει. Ακόμα, όμως, κι αν απορρίψαμε τον προγραμματισμό, κάθε μέρα ο καθένας μας δημιουργεί –έστω κι ασυνείδητα– στο μυαλό του λίστες από πράγματα που θέλει να προλάβει να φέρει εις πέρας.

Εκείνοι που το ‘χουν αποδεχτεί κι ίσως και να λατρεύουν, τελικά, τις λίστες, θα ξεκινήσουν τη μέρα τους γράφοντας σε ένα κομμάτι χαρτί, σε μια ατζέντα, ηλεκτρονική ή μη, τις εργασίες, αγγαρείες και λοιπές υποχρεώσεις που θέλουν να ολοκληρώσουν μέσα στο εικοσιτετράωρό τους.

Πρώτα θα σκεφτούν τι πρέπει να κάνουν σήμερα. Για παράδειγμα, να πάνε στην τράπεζα, να ψωνίσουν κάποια πράγματα για το σπίτι και να παρευρεθούν σε μία εκδήλωση. Κι αφού κάνουν το γενικό πλάνο, θα μπουν σε λεπτομέρειες, φτιάχνοντας ένα χρονοδιάγραμμα, κι υπολογίζοντας πόσο διαρκεί το καθετί, για να τα προλάβουν όλα.

Ας πούμε ότι ανήκουμε σε ‘κείνους κι ότι προσπαθούμε να προγραμματίζουμε τα πάντα. Αυτό με κάποιον τρόπο μας βοηθά να κάνουμε το ρολόι σύμμαχό μας. Όλοι μας καθημερινά έχουμε υποχρεώσεις που επιβάλλεται να τακτοποιήσουμε, δεν είναι όμως λίγες οι φορές που χρονοτριβούμε σε όχι και τόσο σημαντικά πράγματα, ώστε στο τέλος της μέρας να μην καταφέρνουμε να ολοκληρώσουμε ούτε τα βασικά. Έτσι, δημιουργώντας ένα χρονοδιάγραμμα, σπάνια ξεφεύγουμε ή δεν προλαβαίνουμε να πραγματοποιήσουμε κάτι.

Ακόμη πιο σημαντικό είναι πως με αυτόν τον τρόπο δεν πρόκειται, σε καμία περίπτωση, να ξεχάσουμε να κάνουμε κάτι ή να πάμε κάπου. Επειδή μόλις ξυπνήσουμε μπαίνουμε στη διαδικασία να σκεφτούμε το πρόγραμμα της μέρας κι έτσι δε μας διαφεύγει τίποτα. Το σενάριο είναι ακόμη καλύτερο, όταν έχουμε προσωπική ατζέντα στην τσάντα μας ή στο κινητό μας, στην οποία μπορούμε να οργανώνουμε το πρόγραμμά μας απ’ όπου κι αν είμαστε, και να σημειώσουμε σε αυτήν ένα γεγονός στο οποίο θα πρέπει να παρευρεθούμε στο μέλλον ή μια δουλειά που θα πρέπει να κάνουμε αργότερα, κι ας προέκυψε τελευταία στιγμή.

Μέχρι εδώ, ακούγεται ανακουφιστικό κι ίσως σε έναν ιδεατό κόσμο να δούλευε χωρίς κανένα πρόβλημα, αλλά είμαστε άνθρωποι, και δεν μπαίνουμε σε καλούπια, κι είναι ζωή, και δεν ελέγχεται, καθώς πάντα θα προκύπτει αναπάντεχα κάτι, που δε θα μπορούσαμε να το προβλέψουμε.

Για παράδειγμα, υπολογίζουμε πως για να πάμε απ’ το σπίτι στη δουλειά ένα τυπικό πρωί χρειαζόμαστε 30 λεπτά, αλλά δεν μπορούμε να προβλέψουμε πόσο χρόνο θα χρειαστούμε, αν γίνει κάποιο ατύχημα στον δρόμο ή αν σκάσει το λάστιχό μας. Σε αυτήν την περίπτωση, το καλοστημένο μας πλάνο αρχίζει σιγά-σιγά να καταρρέει.

Ένας άλλος αστάθμητος παράγοντας, που δεν μπορούμε να προβλέψουμε, είναι το πότε μπορεί να μας χρειαστεί ένας δικός μας άνθρωπος για προσωπικά του θέματα. Δεν μπορούσαμε να το ξέρουμε πριν συμβεί, ούτε όμως μπορούμε και να τον αγνοήσουμε. Έτσι κι εδώ, το σχέδιό μας, όσο οργανωμένο κι αν ήταν, γκρεμίζεται σαν πύργος από τραπουλόχαρτα.

Όταν όλα ανατρέπονται, λοιπόν, υπάρχουν εκείνοι που φρικάρουν και πελαγώνουν, αποσυντονίζονται, μην ξέροντας τι να κάνουν, αλλά υπάρχουν κι άτομα που δε χάνουν τον έλεγχο, αφού μπορούν πολύ εύκολα να προσαρμοστούν σε όλες τις καταστάσεις και να βρουν τρόπο να τα τακτοποιήσουν όλα, χωρίς να χαθούν οι ισορροπίες. Εκείνοι δε θα παραιτηθούν, αλλά θα κάνουν μια ιεράρχηση, και καθορίζοντας προτεραιότητες θα κάνουν κάποιες αλλαγές, αφήνοντας όσα μπορούν να αναβληθούν για την επόμενη μέρα. Εμπόδια, προβλήματα κι αναπάντεχα γεγονότα πάντα θα προκύπτουν στην καθημερινότητά μας, αφού ούτε ο κόσμος αλλά ούτε κι εμείς είμαστε μηχανές, που λειτουργούν όπως είχαν εξαρχής προγραμματιστεί -ακόμα κι αυτές, δηλαδή, κάπου-κάπου κλατάρουν.

Το ερώτημα, όμως, στο τέλος της μέρας, είναι κατά πόσο ευκολότερη γίνεται, στην πραγματικότητα, η ζωή μας με το να δημιουργούμε ένα αυστηρό πρόγραμμα απ’ το οποίο δε θέλουμε να παρεκκλίνουμε, όταν αυτό καταλήγει να γίνεται τόσο ψυχοφθόρο κι εμείς τόσο εξαρτημένοι απ’ τα κουτάκια μας, που χάνουμε κάθε έλεγχο κι ισορροπία, αν χρειαστεί να αυτοσχεδιάσουμε, όταν το πρόγραμμά μας ναυαγεί λόγω διαφόρων αστάθμητων παραγόντων.

Τα απρόοπτα, αν δεν έχουμε μάθει να τα αντιμετωπίζουμε, μπορούν να μας μουδιάσουν, να μας τρομάξουν και να μας οδηγήσουν στην παραίτηση, καθώς ποτέ δεν αναρωτηθήκαμε πώς θα μπορούσαμε να τα διαχειριστούμε.

Κι εδώ είναι το δίλημμα. Να δημιουργείς ένα άκρως λεπτομερές πρόγραμμα το οποίο μπορεί να σε αποσυντονίσει, αν ταραχτεί έστω και λίγο, ή είναι καλύτερα να ‘σαι ανέμελος, χωρίς χρονοδιαγράμματα, έτοιμος να διαχειριστείς ό,τι φέρει η ζωή αλλά ίσως λιγότερο αποδοτικός στην καθημερινότητά σου;