Περιμένουμε κάποιον άλλο να λύσει όσα μας ενοχλούν

Στην καθημερινότητά μας πολλά πράγματα μπορεί να μας ενοχλούν, απ’ τα πιο ασήμαντα μέχρι και τα πιο σημαντικά. Στη δουλειά μας και στον μικρόκοσμό μας ή και σε ολόκληρη την κοινωνία. Ακόμα κι αν μας ενοχλούν, όμως, επιμένουμε να μην κάνουμε κάτι γι’ αυτό. Μήπως περιμένουμε να το κάνει κάποιος άλλος για μας, έστω να το ξεκινήσει ή προσποιούμαστε πως δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα, μέχρι να το θίξει κάποιος άλλος;

Αρχικά, ας δούμε το ενδεχόμενο όπου υπάρχει ένα πρόβλημα το οποίο εμείς δεν αναγνωρίσαμε ή προτιμήσαμε να μη λάβουμε υπόψη μας για διάφορους λόγους. Το πρόβλημα υπάρχει μέχρι να το αναγνωρίσει κάποιος και να φροντίσει να το περιορίσει ή να το εξαλείψει πλήρως.

Αυτό το πρόβλημα μπορεί να είναι μια μικρή διαρροή σε μια βρύση στον χώρο εργασίας μας, τα σκουπίδια σε ένα πάρκο της περιοχής μας ή, σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, η εκμετάλλευση κάποιου εργαζόμενου ή οι καταχρήσεις στα οικονομικά του δήμου μας.

Πολλοί από εμάς μπορεί να μην κάνουμε τίποτα γι’ αυτό, ακόμα κι αν γνωρίζουμε την όλη κατάσταση. Όχι κατ’ ανάγκη επειδή δε θέλουμε το πρόβλημα να διορθωθεί κι η αδικία να αποκατασταθεί, αλλά ίσως να πιστεύουμε πως θα το κάνει κάποιος άλλος για εμάς. Συνεπώς αφήνουμε το πρόβλημα να διαιωνίζεται, χωρίς να κάνουμε κάτι για να αντιμετωπιστεί, ακόμα κι αν πολλές φορές αφορά κάτι σοβαρό και χρειάζεται να δράσουμε άμεσα.

Προβλήματα, επίσης, μπορούν να υπάρχουν ακόμα κι εκεί που δεν μπορούμε να τα αναγνωρίσουμε. Απ’ τη μία μπορεί να καλύπτονται, να αποσιωπούνται κι έτσι να περνούν σαν φυσιολογικά δεδομένα κι άρα να μην τα εντοπίζουμε καν κι απ’ την άλλη να ‘ναι θέματα που αδυνατούμε να αντιληφθούμε την αναγκαιότητα παρέμβασής μας για την επίλυσή τους.

Ένα παράδειγμα που μπορεί να εμπίπτει σε αυτό το σενάριο στον χώρο εργασίας μας, είναι να καταπατούνται τα δικαιώματά μας κι εμείς να μην το αντιλαμβανόμαστε, όχι επειδή δεν μπορούμε να καταλάβουμε πως μας εκμεταλλεύονται, αλλά επειδή δεν το έχει θίξει κάποιος άλλος, έτσι ώστε να θεωρείται πρόβλημα. Θεωρούμε έτσι πως αυτές είναι οι συνθήκες κι εμείς οφείλουμε να τις χωνέψουμε. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και στο σενάριο που αφορά την κοινωνία μας, αν δε βρει κάποιος το θάρρος να μιλήσει ανοιχτά και να παραδεχτεί το πρόβλημα, εμείς ίσως και να μην μπορούμε να το αναγνωρίσουμε.

Το ερώτημα εδώ είναι, γιατί ενώ ξέρουμε πως υπάρχει ένα πρόβλημα, το οποίο μας επηρεάζει άμεσα ή έμμεσα, δεν κάνουμε κάτι γι’ αυτό; Ίσως να περιμένουμε να το κάνει κάποιος άλλος για εμάς, επειδή μπορεί να μην έχουμε τον χρόνο να ασχοληθούμε ή απλά να μην είμαστε τόσο ευαισθητοποιημένοι για να δράσουμε. Επίσης, μπορεί έτσι να μάθαμε εξαρχής, να περιμένουμε να κάνουν οι άλλοι αυτό που ίσως να θέλουμε κι εμείς, γνωρίζοντας πως κι η δική μας παρέμβαση είναι εξίσου σημαντική, αλλά παρ’ όλα αυτά επιλέγοντας τη φυγόπονη κι εύκολη στάση μας.

Ακόμη, μπορεί να χρειάζεται κάποιος να μας πει καθαρά πως υπάρχει ένα δεδομένο πρόβλημα που ακόμα κι αν είναι μπροστά στα μάτια μας, από δειλία ή αδιαφορία εθελοτυφλούμε και δεν καταλαβαίναμε την αναγκαιότητα επίλυσής του. Ίσως να ‘ναι φταίει η άγνοιά μας, η ελλιπής κοινωνική ευαισθησία μας, ο συμβιβασμός κι ο εφησυχασμός μας.

Για παράδειγμα, αν έχουμε καλές σχέσεις με το αφεντικό μας στη δουλειά, και για μεγάλο χρονικό διάστημα μας ζητά απλήρωτες υπερωρίες, ίσως και να μην καταλάβουμε το πρόβλημα που προκύπτει λόγω της προσωπικής μας σχέσης με τον εργοδότη μας. Εδώ ακριβώς είναι κι ο ρόλος του «άλλου» που θα μας υποδείξει πως αυτή η κατάσταση αγγίζει τα όρια της εκμετάλλευσης.

Ποιος, όμως, είναι αυτός ο «άλλος» που περιμένουμε να δράσει πριν από μας για μας μας; Έχει διαφορετική παρουσία στην κοινωνία ή μήπως αυτός ο τολμηρός «άλλος» είναι απλά ο γείτονας, ο συνάδελφος ή ο φίλος μας; Και πότε θα γίνουμε εμείς αυτός ο «άλλος» που θα κάνει κάτι για να λυθεί το εκάστοτε πρόβλημα; Πότε θα αντιδράσουμε, πότε θα βγούμε μπροστά και θα παλέψουμε για όσα αξίζουμε ή κι όσα μας ανήκουν;

Κανείς μας δε θα ‘πρεπε να βασίζεται στο αν αυτός ο απρόσωπος άλλος θα λύσει τα προβλήματα που μας αφορούν κι αν θα διεκδικήσει ακόμα και τα δικά μας συμφέροντα. Όταν θέλουμε κάτι, το πρέπον είναι να ‘χουμε το θάρρος να πάρουμε τις σωστές αποφάσεις και να το κυνηγήσουμε, με όποιο κόστος.