Όλα τα επαγγέλματα έχουν λίγο-πολύ τα δικά τους στερεότυπα ή τα δικά τους κλισέ. Στον κόσμο της ψυχολογίας, το παρασκήνιο έχει ως εξής: Βρίσκεσαι σε μια παρέα κι έρχεται η ώρα να ξεστομίσεις το αντικείμενο σπουδών σου. Χωρίς καλά-καλά να το καταλάβεις και χωρίς καν να έχεις τελειώσει την πρότασή σου, τα άτομα γύρω σου θα έχουν ήδη καταφέρει να δημιουργήσουν κλίμα συνεδρίων, θα έχουν ήδη κάτσει απέναντί σου και θα έχουν μπει σε ρόλο θεραπευόμενου περιμένοντας από σένα να κάνεις τον θεραπευτή.
Κι όμως, για όλους αυτό είναι το απολύτως νορμάλ και γίνεται σχεδόν ασυναίσθητα, πέρα από τον φοιτητή ψυχολογίας που το καταλαβαίνει (και τον ενοχλεί). Παρακάτω λοιπόν, είναι κάποια από τα πολλά άλλα πράγματα, όπως το παραπάνω, που μόνο ο ίδιος μπορεί να καταλάβει για το αντικείμενό του, σε σχέση με το πώς αντιμετωπίζεται από το περιβάλλον του.
1. Υπάρχει μια τάση για υπερέκθεση
Αυτό που γίνεται συνήθως -αφού πεις ότι σπουδάζεις ψυχολογία- είναι ότι τα άτομα που τώρα σε γνωρίζουν, ξεκινούν με ευκολία να μιλάνε για τη ζωή τους, για πράγματα που ίσως τους πόνεσαν ή τους θύμωσαν και γενικότερα για διάφορα προβλήματά τους. Εσύ εκεί, βλέπεις στα μάτια τους ότι ζητάνε και περιμένουν την απάντησή σου, αφού έχουν μοιραστεί άβολα πολλά πράγματα για τη ζωή τους. Η αλήθεια είναι ότι δεν μπορούμε να σας ψυχαναλύσουμε στο πόδι μέσα στα 10 λεπτά που σας ξέρουμε. Και μια ακόμη αλήθεια, είναι ότι δε γίνεται με αυτό τον τρόπο η ψυχανάλυση.
2. Όλοι έχουν την ιδέα πως είμαστε παντοδύναμοι κι η ζωή μας κυλάει τέλεια
Για κάποιο λόγο πολλοί νομίζουν ότι μπορούμε να διαχειριστούμε τα πάντα ή τουλάχιστον να μείνουμε ψύχραιμοι και δυνατοί τις περισσότερες φορές, αφού έχουμε λυμένα όλα τα προβλήματά μας. Κάπου εδώ να πούμε ότι η ζωή μας πάει σκ@τά και πως κι εμείς κλαίμε από τα νεύρα μας και θέλουμε να ουρλιάξουμε αρκετές φορές μέσα στη μέρα- ειδικά όταν μας νευριάζουν οι άλλοι οδηγοί.
3. Στατιστική και ψυχολογία πάνε χέρι-χέρι
Μιας κι είπαμε για στιγμές που χάνουμε την ψυχραιμία μας, ας παραδεχτούμε ότι οι περισσότερες φορές ήταν πάνω από τα βιβλία στατιστικής. Δεν είναι, επίσης, λίγες οι φορές που βρισκόμαστε σε σύγχυση για το τι σπουδάζουμε. Δηλαδή εγώ τώρα σπουδάζω σίγουρα ψυχολογία;
4. «Δηλαδή τώρα μπορείς να διαβάσεις το μυαλό μου;»
Όχι. Αν διαβάζαμε μυαλά σίγουρα θα προστατεύαμε τον εαυτό μας από πολλά πράγματα. Οπότε όχι, είτε περιμένετε να σας πούμε πως ξέρουμε ότι θέλετε να φάτε μακαρόνια μετά, είτε ότι μας μισείτε, δεν μπορούμε να διαβάσουμε το μυαλό σας. Μπορείτε λοιπόν να μας μισείτε με την ηρεμία σας, μη φοβάστε.
5. Διάγνωση στον εαυτό μας
Αμέτρητες οι φορές που διαβάζαμε για κάποιο μάθημα και πραγματικά πιστέψαμε ότι πάσχουμε από όλα όσα αναφέρονταν στα βιβλία μας. Πρώτο σύμπτωμα check, δεύτερο check, τρίτο check και χωρίς να το καταλάβεις ξαφνικά έχεις τα πάντα. Ή πιο σωστά, νομίζεις ότι έχεις τα πάντα.
6. Θυμώνουμε πολύ με την πλακίτσα με τις ψυχικές ή αγχώδεις διαταραχές
Χαλαρά, κάθεσαι με τα φιλαράκια σου μέχρι που ακούς «θα πάθω κρίση πανικού αν δε βρω το παλτό που θέλω». Σε αυτό το σημείο να πούμε ότι δεν είναι καθόλου αθώο να κάνουμε πλακίτσα με θέματα που αφορούν την ανθρώπινη ψυχή, καθώς υπάρχουν άνθρωποι που δίνουν μάχη σε καθημερινή βάση με τις διαταραχές τους. Όπως δε θα κάνεις πλάκα με τον καρκίνο, έτσι και με αυτό. Οι κρίσεις πανικού είναι ένα πολύ σημαντικό και σοβαρό ζήτημα και θα ήταν καλύτερο για όλους να μην πετάμε έτσι απλά ατάκες περί αυτού.
Στο τέλος της ημέρας, ξέρουμε πολύ καλά γιατί διαλέξαμε τη συγκεκριμένη σπουδή. Επίσης, ξέρουμε πόσες φορές ακόμη θα ακούσουμε και θα προβληματιστούμε ξανά με όλα τα παραπάνω. Αυτό που έχει σημασία, όμως, να κρατήσουμε είναι πως είτε παλεύουμε με θεωρίες χρόνων, είτε με πειραματισμούς, είτε μας βλέπουν ως Δαλάι Λάμα είτε ως ψευτογιατρούς, κάθε που χάνουμε τον έλεγχο, ή τα βήματά μας μέσα στον χορό, στο τέλος κάπως θα ξαναχορέψουμε πάνω στα βιβλία στατιστικής.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου