Μιγάς, όπως μαρτυρά η ίδια η λέξη, είναι εκείνος που αποτελείται από τουλάχιστον δύο διαφορετικές ράτσες ή φυλές. Κόσμους ασυνδύαστους ίσως όπου η μίξη τους συνήθως δημιουργεί μοναδικές εικόνες. Πέραν του επιφανειακού όμως, στο οποίο άλλωστε δε στέκονται ούτε οι δημιουργοί, πρόκειται για μια ένωση δύο και πάνω ηθών και εθίμων. Κουλτούρες που μπλέκονται μεταξύ τους προσφέροντας πολλαπλούς ορίζοντες κι επιλογές. Δεν είναι και λίγο το να μεγαλώνεις με τουλάχιστον δύο μητρικές γλώσσες, τουλάχιστον δύο τόπους καταγωγής, αλλά και δυο -ή και παραπάνω- κουλτούρες.

Πόσες δυνατότητες να σου δίνει άραγε η κατάσταση αυτή; Από το πιο απλό, τις δυο πατρίδες. Ένας μιγάς, σε όποια από τις χώρες καταγωγής του βρεθεί, θα νιώθει τη σύνδεσή του μαζί της, ακόμη κι αν πατάει εκεί για πρώτη φορά. Μαγευτικό μοιάζει να υπάρχεις ανάμεσα σε δύο κόσμους διαφορετικούς μεταξύ τους. Να μπερδεύεις πολιτισμούς και κουζίνες δημιουργώντας παράξενα όμορφα στοιχεία. Περίεργο να συνυπάρχουν αρμονικά τα junk foods των Αμερικάνων με τη μεσογειακή κουζίνα. Ή η Ευρωπαϊκή με την Ασιατική κουζίνα. Οι μίξεις τους δε, αποδίδουν συνήθως πιάτα με ιδιαίτερες γεύσεις που μυρίζουν πολιτισμούς. Όπως όλα, έτσι και η μαγειρικές συνήθειες κάθε πολιτισμού, επηρεάζονται από κουλτούρες και τρόπους ζωής. Κάθε μπουκιά, ένα ταξίδι.

Στα μουσικά ακούσματα, οι επιλογές θα είναι και πάλι διπλές σε έναν χορό πολιτισμών. Η επιλογή αυτή θαρρείς πως είναι κοινή για όλους, όμως όταν είσαι μακριά από μια κουλτούρα, ας δανειστούμε την Ιαπωνική για τώρα, δεν μπορείς να ενημερώνεσαι καθημερινά για όλες τις μουσικές εξελίξεις. Τρανταχτό εγχώριο παράδειγμα, είτε ακούς Ελληνικά τραγούδια είτε όχι ενημερώνεσαι για κάθε ενεργό σχήμα όπως και για τους καλλιτέχνες που απασχολούν την επικαιρότητα θέλοντας ή μη. Κάπως έτσι λειτουργεί κανείς όταν λαμβάνει επιρροές από διάφορους κόσμους. Φαντάσου κανείς να είναι Ελληνοϊταλός και να ακούει Αμερικάνικη μουσική. Τουλάχιστον τρεις ενημερώσεις για καλλιτεχνικά δρώμενα.

Χωρίς να μπλέξουμε πολύ τις θρησκείες, ίσως είναι ένα κομμάτι που μπερδεύει το άτομο. Δεν ξέρω κατά πόσο είναι εφικτό να συνυπάρξουν δυο ή πάνω άνθρωποι με διαφορετικά πιστεύω, αλλά σίγουρα παρουσιάζει ενδιαφέρον να ισορροπείς ανάμεσα σε ήθη κι έθιμα διαφόρων ειδών. Οι επιλογές αυξάνονται χωρίς την αίσθηση της διαφοροποίησης. Η επιλογή παραμένει ατομικό δικαίωμα, όμως φαίνεται πιο ομαλό το να σου δίνεται απλόχερα εν αντιθέσει με το να παλεύεις να το κερδίσεις.

Σαν βάση, θεωρείται πως τα άτομα που αποφάσισαν να δημιουργήσουν το συνονθύλευμα των πολιτισμών τους, εξ αρχής έχουν ανοιχτούς ορίζοντες και συνήθως υψηλό πνευματικό επίπεδο. Λογικό, άλλωστε, αν σκεφτείς πως οι στενόμυαλοι δε δίνουν χώρο ούτε στην αγάπη να ανθίσει όπως θέλει τοποθετώντας τη σε κουτάκια που εξυπηρετούν μονάχα τα δικά τους θέλω. Αρνούνται να δώσουν χώρο σε οτιδήποτε πέρα από εκείνους, βάζοντας στο περιθώριο και δείχνοντας με το δάχτυλο κάθε ύπαρξη που δεν τους είναι οικεία. Είναι οι ίδιοι που συνήθως καταλήγουν να έχουν ρατσιστικές συμπεριφορές. Το να μεγαλώνεις λοιπόν σε ένα περιβάλλον με διευρυμένους ορίζοντες σού προσφέρει τη δυνατότητα να διαλέγεις αβίαστα τα όσα θέλεις να πιστεύεις και σε απομακρύνει από τον εθνικισμό και τον φανατισμό εν γένει.

Όλα τα παραπάνω έχουν ως λογική απόρροια τη μεγαλύτερη πνευματική και ψυχική ανάπτυξη του ατόμου που γεννιέται μεταξύ δύο κόσμων. Οι μιγάδες φαίνεται να είναι, όπως έχουν σπεύσει αρκετοί να δηλώσουν, το μέλλον του πλανήτη. Είναι η καλύτερη εκδοχή συνύπαρξης διαφόρων πολιτισμών που παρ’ όλη την ανάμιξη δεν έχουν χαθεί τα ήθη και τα έθιμα κανενός εξ αυτών.

Να συζητήσουμε και λίγο όμως την εικόνα ενός μιγά˙ το συνονθύλευμα των ομορφότερων χαρακτηριστικών δυο πολιτισμών που πέρα από πνευματικά, αποτυπώνεται και εμφανισιακά. Σκούρα επιδερμίδα με ανοιχτά μαλλιά ή και μάτια, ολόλευκη επιδερμίδα και σκληρά σκούρα χαρακτηριστικά, σχιστά μάτια με ξανθά μαλλιά κι ένα σωρό άλλοι μοναδικοί συνδυασμοί που κάνουν αυτά τα άτομα ακόμη πιο ξεχωριστά. Κι είναι σαν, τελικά, όσοι μοιράστηκαν ανάμεσα σε δυο κόσμους, να κατάφεραν να κλέψουν όλα τα υπέροχα που είχαν να τους δώσουν κουβαλώντας τα πάνω τους. Κι αυτό είναι το πιο όμορφο από όλα.

Αποψούλα για απόψε, όση χωράει σε αυτό το θέμα. Το πού γεννιέσαι είναι ένα τυχαίο γεγονός. Το πώς επιλέγεις να μεγαλώσεις είναι προσωπική επιλογή. Πέραν όλων όμως, το δικαίωμα στο διαφορετικό ανήκει σε όλους.

 

Συντάκτης: Μέρσα Τσακίρη
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου