Ας ξεκινήσουμε με μία παραδοχή: Κανείς δεν είναι τέλειος! Το ξέρουμε όλοι και το έχουμε αποδεχτεί. Μάλιστα κάποιες φορές το χρησιμοποιούμε και σαν δικαιολογία για να ελαφρύνουμε τις τύψεις μας για κάποιο λάθος που κάναμε. Στη ζωή, όταν κάποια πράγματα πάνε στραβά, αναζητάμε την αιτία. Το τελευταίο, όμως, που κοιτάμε είναι τον εαυτό μας και σπάνια σκεφτόμαστε πως ίσως να ‘χουμε κι εμείς ένα ποσοστό ευθύνης, αν όχι όλη την ευθύνη.
Σε κάθε αποτυχία, μιας σχέσης φιλικής ή ερωτικής, κάθε απόλυση ή ακόμα και στις πιο απλές καθημερινές καταστάσεις, αν πάρουμε το μεγεθυντικό φακό και κοιτάξουμε προσεκτικά, θα παρατηρήσουμε τι είναι αυτό που κάνουμε λάθος. Αλλά ποιος το κάνει αυτό; Ό,τι γίνεται στη ζωή μας, εξαρτάται από τη δική μας συμπεριφορά και τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε τα πράγματα. Όσο ο τρόπος που φερόμαστε δεν αλλάζει, λογικό είναι να έχουμε και το ίδιο αποτέλεσμα κι έτσι να δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος.
Αν, όμως, εντοπίσουμε τι κάνουμε λάθος, ποια είναι τα ελαττώματά μας, αν μας τα αναγνωρίσουμε, τότε ίσως και να πάψουμε να κατηγορούμε διαρκώς τους άλλους. Για παράδειγμα, η αναβλητικότητα είναι ένα απ’ τα πιο κλασικά ψεγάδια μας κι αν αναλογιστούμε πόσα προβλήματα μας δημιουργεί και κυρίως πόσο άγχος μας προκαλεί, θα τρομάξουμε. Το θέμα είναι να κατανοήσουμε τι κάνουμε και τι επιπτώσεις έχει αυτό σε εμάς.
Το να βρούμε τα ελαττώματά μας και να καταφέρουμε να τα αλλάξουμε, μοιάζει με την ίαση μιας ασθένειάς μας. Ο ειδικός εξετάζει, βγάζει τη διάγνωσή του κι ύστερα δίνει την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή. Αν έχεις στομαχόπονο δεν ακολουθείς θεραπεία για πονόλαιμο. Το ίδιο και με τα ελαττώματα, πρώτα πρέπει να εντοπίσουμε τα ασθενή σημεία στη συμπεριφορά μας κι ύστερα να βρούμε τον τρόπο που μας ταιριάζει για να τα βελτιώσουμε κι ιδανικά να τα εξαλείψουμε. Το να ξεχωρίσουμε τι κάνουμε λάθος και ποια είναι τα σφάλματά μας, που συχνά επαναλαμβάνουμε, είναι μια διαδικασία απαιτητική, αφού πρέπει να ‘μαστε ειλικρινείς απέναντί μας, όσο σκληρό κι αν είναι αυτό, μα κι απαραίτητη. Μάλιστα η «διάγνωση», το να μας αναγνωρίσουμε δηλαδή τις αστοχίες μας, είναι ήδη η μισή διαδρομή για την αλλαγή.
Απ’ τη στιγμή που ξέρουμε το πρόβλημα είναι δική μας απόφαση το τι θα κάνουμε. Οι επιλογές είναι συγκεκριμένες. Στο πρώτο σενάριο, συνεχίζουμε να αδιαφορούμε για το ελάττωμά (ή τα ελαττώματά) μας και σηκώνουμε τα χέρια ψηλά, λέγοντας «αυτός είμαι, τι να κάνω». Στο δεύτερο, αφήνουμε το φόβο της αλλαγής να μας κυριεύσει και νιώθουμε αδύναμοι μπροστά στον μπαμπούλα, που ονομάζεται εξέλιξη. Ή, στο τρίτο σενάριο, ψάχνουμε την καλύτερη μέθοδο για να βελτιωθούμε και να νικήσουμε την όποια κακή μας συνήθεια.
Είναι σημαντικό να αποδεχόμαστε τον εαυτό μας και να τον αγαπάμε όπως είναι, η αποδοχή όμως δε θα ‘πρεπε να σημαίνει παραίτηση, ούτε άλλοθι για όλα τα λάθη μας. Όταν ένας άνθρωπος δουλεύει πάνω στον χαρακτήρα του για να βελτιωθεί δε σημαίνει ότι δεν αποδέχεται το «εγώ» του. Ίσα-ίσα, είναι μια έμπρακτη απόδειξη αγάπης προς τον εαυτό του, γιατί δε μένει στάσιμος, γιατί αναζητά την καλύτερη εκδοχή του. Έχει το θάρρος να παραδεχτεί πως δεν είναι τέλειος και το κουράγιο να παλέψει κόντρα στη βολική συνήθεια.
Δεν ξέρουμε ποτέ σίγουρα αν θα καταφέρουμε να αλλάξουμε, αλλά τι μας παρέχει εγγύηση στη ζωή; Αυτό δε σημαίνει ότι θα σταματήσουμε να προσπαθούμε. Ο στόχος δεν είναι να εξαλείψουμε τελείως το ελάττωμα που έχουμε, αλλά να το χαλιναγωγήσουμε. Ακόμα καλύτερα να μετατρέψουμε το ελάττωμά μας σε πλεονέκτημα, γιατί αυτό είναι στο κάτω-κάτω που μας κάνει μοναδικούς.
Όλα μας τα μειονεκτήματα και τα πλεονεκτήματα είναι ένα παζλ της προσωπικότητάς μας κι αν κάποιο κομμάτι έλειπε δε θα ‘μασταν ίδιοι, όπως μας ξέρουν, μας επιλέγουν και μας αγαπούν. Γι’ αυτό σημαντικό είναι όταν αποφασίσουμε να αλλάξουμε κάτι, να το κάνουμε μόνο για μας, για τον εαυτό μας, να μη μας το επιβάλλει κανείς άλλος. Σκοπός μας είναι με τον καιρό να δημιουργήσουμε ένα νέο εξελιγμένο μοντέλο του εαυτού μας, που θα νιώθουμε εμείς ακόμα πιο καλά μέσα σε αυτό. Όσο πιο ξεκάθαρος είναι ο στόχος μας κι όσο πιο δυνατό το κίνητρο, τόσο πιο σίγουρο και το αποτέλεσμα.
Γι’ αυτό ας αγαπήσουμε τον εαυτό μας κι ας του δώσουμε την προσοχή και τη φροντίδα που χρειάζεται. Στο τέλος η επιβράβευση θα ‘ναι ανεκτίμητη. Άλλωστε, με αυτόν περνάμε τον περισσότερο χρόνο, ας τον εκμεταλλευτούμε έξυπνα.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη