«Πάμε μια βόλτα για ψώνια και να χαζέψουμε βιτρίνες;». Μία απ’ τις πιο συνηθισμένες φράσεις που ακούς μεταξύ φίλων. Πρωί Σαββάτου, εξοπλισμένοι με καφεδάκι στο χέρι κι έτοιμοι να περιδιαβείτε τους εμπορικούς δρόμους της περιοχής σας. Ή καθημερινές, μετά τη δουλειά, τι πιο ωραίο για να αποβάλεις την κούραση και την πίεση της ημέρας που προηγήθηκε, από μία περαντζάδα στα μαγαζιά με καλή παρέα;
Η βόλτα για ψώνια αποτελεί μια διαχρονική κι αγαπημένη σταθερά, την οποία δύνασαι ν’ αξιοποιήσεις οποιαδήποτε στιγμή της εβδομάδας και να περάσεις ανάλαφρο χρόνο με φίλους. Έρχεσαι σ’ επαφή μαζί τους, βλέπεις πράγματα που σου αρέσουν, ανταλλάσσετε απόψεις και ξεφεύγετε, τρόπον τινά, απ’ τη ρουτίνα της καθημερινότητας.
Στην εποχή μας, όμως, μια διαφορετική συνήθεια σχετικά με την αγορά προϊόντων κερδίζει συνεχώς έδαφος και μετατρέπεται στην πιο κοινότυπη τακτική για αγορές, υποκαθιστώντας την παραδοσιακή βόλτα στα μαγαζιά. Το online shopping δεν κάνει πλέον τα πρώτα δειλά κι άπειρα βήματά του, αλλά έχει εξελιχθεί σ’ έναν λατρεμένο τρόπο αναζήτησης κι απόκτησης όσον επιθυμούμε.
Ωστόσο, ποιοι είναι οι λόγοι που έχουν αναγάγει τις ηλεκτρονικές αγορές σε κυρίαρχη τάση; Υπάρχουν πλεονεκτήματα αντικειμενικά κι υποκειμενικά. Σίγουρα, δεν έχουν τη χάρη του να βλέπεις κάτι σε μια βιτρίνα, να το αγγίζεις, να το δοκιμάζεις κι επί τόπου να το αποκτάς, αλλά προσφέρουν διαφορετική ψυχολογική ανάταση.
Υπάρχει αυτή η γλυκιά αναμονή και προσμονή, απ’ τη στιγμή που θα πραγματοποιήσεις την παραγγελία έως ότου φτάσει στα χέρια σου. Περιμένεις πώς και πώς την ειδοποίηση απ’ την εταιρεία courier και μόλις παραλάβεις το δέμα, είναι σαν να ξανάρχονται Χριστούγεννα, αφού ξετυλίγεις το δώρο που ‘χεις κάνει στον εαυτό σου κι εύχεσαι ν’ ανταποκρίνεται στις προσδοκίες σου.
Μολαταύτα, πέρα απ’ τη γλύκα της αναμονής, υφίστανται κι αντικειμενικοί λόγοι που το online shopping γνωρίζει τόσο μεγάλη άνθηση στις μέρες μας, ο περιορισμένος ελεύθερος χρόνος απ’ τους απαιτητικούς ρυθμούς της ζωής σήμερα, δεδομένα είναι ένας απ’ αυτούς. Τρέχεις απ’ τη μια υποχρέωση στην άλλη και μετά βίας προλαβαίνεις να πάρεις μια ανάσα. Πού χρόνος να πας για ψώνια, να δεις και να συγκρίνεις προϊόντα, ώστε να πραγματοποιήσεις τη βέλτιστη αγορά;
Με τις ηλεκτρονικές αγορές σου λύνονται τα χέρια. Έχεις τη δυνατότητα να συγκρίνεις αμέτρητα προϊόντα, ως προς την τιμή και την ποιότητα από διαφορετικές πηγές σ’ ελάχιστο χρόνο, απλά απ’ την οθόνη του υπολογιστή, του τάμπλετ ή του κινητού σου. Απ’ την άνεση του σπιτιού σου, ενώ μαγειρεύεις. Στη διαδρομή προς τη δουλειά, περνώντας ευχάριστα την ώρα σου. Ακόμα και στην εργασία σου, τις στιγμές που βαριέσαι, μπορείς να κάνεις ένα μικρό διάλειμμα κοιτώντας κάτι κι αγοράζοντάς το.
Επιπλέον, σε πληθώρα προϊόντων που εντοπίζεις ηλεκτρονικά, βρίσκεις προσφορές που δεν υπήρχε περίπτωση να συναντήσεις στα καταστήματα. Ρίχνεις αισθητά το κόστος των αγορών σου, χωρίς να κάνεις εκπτώσεις στην ποιότητα αυτού που αποκτάς. Και βεβαίως, έχεις κάποια ιδέα σχετικά με την αξιοπιστία του, αφού ελέγχεις κριτικές άλλων χρηστών που ‘χουν ήδη πάρει το συγκεκριμένο προϊόν, προκειμένου να μη βρεθείς προ δυσάρεστων εκπλήξεων όταν το παραλάβεις.
Τα συγκριτικά πλεονεκτήματα του online shopping, ειδικότερα με τη μορφή της καθημερινότητας σήμερα, είναι αδιαμφισβήτητα. Παρ’ όλα αυτά, η κοινωνία στην οποία ζούμε είναι ήδη αρκετά αποξενωμένη. Η φυσική επαφή με τους ανθρώπους γύρω μας μειώνεται με δραματικούς ρυθμούς κι όλες οι ανάγκες μας τείνουν να εξυπηρετούνται μπροστά από μια οθόνη. Χωρίς να επικοινωνούμε και να αλληλεπιδρούμε μεταξύ μας.
Σίγουρα το online shopping είναι ένα ακόμα σύμπτωμα τόσο της ολικής αλλοτρίωσης στον τομέα των ανθρώπινων σχέσεων όσο και της προσκόλλησής μας στα υλικά αγαθά. Κανείς δεν αμφισβητεί τα οφέλη που ‘χει. Σε καμία των περιπτώσεων, όμως, δε θα πρέπει να εσωκλείσουμε όλες τις πτυχές της καθημερινότητάς μας μέσα σε μια οθόνη.
Παν μέτρον άριστον, λοιπόν. Ν’ αγοράσεις την προσφορά που εντόπισες στο διαδίκτυο, αλλά ν’ αφιερώσεις και χρόνο για μια βόλτα στα μαγαζιά. Να περπατήσεις και να γνωρίσεις την πόλη σου. Να ενισχύσεις τον μικροέμπορα της περιοχής σου, που ‘χει κάτι όμορφο στη βιτρίνα του. Ν’ ανταλλάξεις απόψεις και να χαζολογήσεις με τους φίλους σου, κατά τη διάρκεια της αγοραστικής σας εξόρμησης.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη