Μεγαλώνουμε με συγκεκριμένα πρότυπα και μας επιβάλλεται ένα μέλλον προκαθορισμένο από την κούνια. Σου λένε, θα μεγαλώσεις, θα παντρευτείς και θα κάνεις τη δικιά σου οικογένεια. Γαλουχημένοι λοιπόν μ’ αυτές τις ιδεολογίες, μεγαλώνουμε και ζούμε αναζητώντας το άλλο μας μισό, το οποίο θα ερωτευθούμε, θα αγαπήσουμε kι εν τέλει θα κάνουμε μαζί του οικογένεια κι όλα αυτά σε μια μονογαμική σχέση την οποία μας παρουσίασαν ως τη μία και μοναδική λύση. Υπάρχουν όμως και κάποιοι που πιστεύουν πως ο άνθρωπος γεννήθηκε για να είναι πολυγαμικό όν. Θεωρούν τη μονογαμία βαρετή κι επιλέγουν να ζήσουν μια ζωή που μοιράζεται σε περισσότερους ανθρώπους.
Να το πάρουμε όμως από την αρχή. Τι είναι η μονογαμία; Θα μπορούσαμε να την ορίσουμε ως μια αποκλειστική σχέση, συναισθηματική κι ερωτική, που έχουν δύο άνθρωποι μεταξύ τους, οι οποίοι γνωρίστηκαν, ερωτεύτηκαν κι αποφάσισαν να πορευτούν μαζί στη ζωή. Κι αν σου πω πως δεν υπάρχει μόνο ένας είδος μονογαμίας; Και για να εξηγηθώ, σύμφωνα με έρευνες υπάρχουν δύο είδη μονογαμίας, η αυθόρμητη κι η ριζοσπαστική. Με την αυθόρμητη μονογαμία, αναφερόμαστε στην εσωτερική επιθυμία να είσαι μονογαμικός, αφού έχεις μεγαλώσει μ’ αυτόν τον τρόπο σκέψης, έτσι αυθόρμητα θεωρείς πως αυτή η σχέση σού ταιριάζει. Από την άλλη υπάρχει κι η ριζοσπαστική μονογαμία, που μόνο από το όνομά της παραπέμπει σε μια επανάσταση κι αυτό ακριβώς είναι που γίνεται μέσα σου. Μια εσωτερική επανάσταση, όπου εσύ ο ίδιος αποφασίζεις να αφήσεις πίσω συγκεκριμένες προκαταλήψεις και πρότυπα, αναγνωρίζεις ποιο είδος σχέσης σου ταιριάζει καλύτερα και τότε επιλέγεις τη μονογαμία. Μονογαμικός από επιλογή δηλαδή!
Και στις δύο περιπτώσεις, το αποτέλεσμα μπορεί να είναι το ίδιο, όμως απέχει πολύ η μια περίπτωση από την άλλη. Είναι εντελώς διαφορετικό να είσαι μονογαμικός γιατί το θέλεις και το έχεις επιλέξει συνειδητά κι άλλο επειδή έτσι πρέπει. Το να ζεις σε μια μονογαμική σχέση μόνο και μόνο επειδή τη θεωρείς τη μόνη σωστή επιλογή, αυτό σε καθιστά και πιο ευάλωτο να «κυλήσεις» σε πολυγαμικά μονοπάτια. Σημαίνει πως δεν έχεις βρεθεί ποτέ σε οποιοδήποτε άλλο είδος σχέσης, δεν έχεις πειραματιστεί, δεν έχεις ουσιαστικά κορεσθεί από σχέσεις κι η απόφασή σου να είσαι μονογαμικός δεν πηγάζει από ιδεολογικά κριτήρια. Κάτι το οποίο συμβαίνει στην περίπτωση της ριζοσπαστικής μονογαμίας, όπου ύστερα από μια εσωτερική μάχη κι αρκετές εμπειρίες αποφασίζεις πως πλέον μόνο η μονογαμία θα σε γεμίσει.
Είναι από μόνο του δύσκολο να επιλέξει κάποιος τη μονογαμία, πόσω δε μάλλον όταν έχει ζήσει έξω απ’ αυτήν. Όμως, για να είμαστε λίγο πιο σωστοί, η αυθόρμητη μονογαμία δεν είναι επιλογή- δε διαλέγεις εσύ ότι θα είσαι μονογαμικός, σου είναι επίκτητη κοινωνική ανάγκη. Κι όταν δεν επιλέγεις εσύ ο ίδιος να κάνεις κάτι, δε σου είναι πιο εύκολο να παρεκκλίνεις απ’ αυτό; Δε σου είναι πιο εύκολο να παρασυρθείς, γιατί εδώ που τα λέμε δεν είναι και λίγοι οι πειρασμοί εκεί έξω!
Το να είσαι μονογαμικός δεν είναι πάντα τόσο απλό όσο ακούγεται. Υπάρχουν κάποιοι που χρησιμοποιούν τη μονογαμία ως δικαιολογία για να καλύψουν ανάρμοστες συμπεριφορές, όπως την ελεγκτικότητα, τον χειρισμό, τη ζήλια που κτυπάει κόκκινο ενώ η σχέση πλέον περνάει σε άλλο επίπεδο τοξικότητας. Υπάρχουν επίσης κι οι κατά συρροή μονογαμικοί, άνθρωποι δηλαδή που δεν μπορούν να ζήσουν χωρίς σχέση. Αυτοί οι άνθρωποι που όταν χωρίζουν, νιώθουν σαν το ψάρι έξω από το νερό, κι ο μόνος τρόπος για να επιβιώσουν είναι να βρεθούν ξανά σε μια σχέση, το συντομότερο.
Η μονογαμία, ωστόσο, είτε από επιλογή είτε από ανάγκη, θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι κι ένα είδος σεβασμού προς τον σύντροφό σου, γιατί όταν του λες πως βρίσκεστε μαζί σε μια σχέση, εννοείς με το εκατό τοις εκατό του εαυτού σου και δε χρειάζεται να σε μοιράζεται αλλά ούτε και ν’ ανησυχεί γι’ αυτό. Μπορεί η μονογαμία στην πράξη να δυσκολεύει, ανεξάρτητα με το με ποιες αρχές έχει μεγαλώσει κάποιος, είναι φτιαγμένη όμως για όλους, όπως κι η πολυσυντροφικότητα, η κατάσταση όπου κάποιος έχει πολλούς συντρόφους ταυτόχρονα. Είναι στην ανθρώπινη φύση να αποζητά πάντα περισσότερα απ’ αυτά που έχει, είναι όμως και δύναμη, να δηλώνει αλλά και να είναι μονογαμικός κάποιος σε μια σχέση.
Όλοι μας μεγαλώνουμε με συγκεκριμένα πρότυπα όσον αφορά τις σχέσεις και τη μονογαμία, εναπόκειται όμως σε εμάς αν θα τ’ ακολουθήσουμε πιστά, ή αν θα προτιμήσουμε ν’ ανακαλύψουμε οι ίδιοι αυτό που μας ταιριάζει περισσότερο. Το μόνο σίγουρο είναι πως η μονογαμία από επιλογή θα έχει πάντα ένα προβάδισμα, καθώς έχεις ζήσει διαφορετικές καταστάσεις, έχεις δοκιμάσει πράγματα κι έχεις αντιληφθεί πως είναι αυτό που σου πάει καλύτερα. Αν πάλι δεν μπορείς να σκεφτείς τη ζωή σου ως μονογαμικό όν, τουλάχιστον να το παραδέχεσαι εξ’ αρχής, για να μην κουράζεις ούτε τον εαυτό σου, αλλά ούτε και τους άλλους.
Συντάκτης: Άντρεα Λαζαρίδου
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
