Αν μπορείς να θέσεις τον εαυτό σου απέναντι και να κάνετε μια κουβέντα ειλικρινή για τα όριά σου, σίγουρα μια πληγή που δεν κλείνει ποτέ είναι αυτή τη συγχώρεσης. Η τραγική ειρωνεία που κρύβεται μέσα στην αντίθεση που εμείς οι ίδιοι αναπαράγουμε και θρέφουμε, υποστηρίζοντας πως συγχωρούμε όσους μας πόνεσαν, μα στην πραγματικότητα το βήμα αυτό πάει πακέτο με την ανάμνηση του πόνου που δεν είμαστε σε θέση να αφήσουμε πίσω μας. Κι έρχομαι και ρωτώ, μπορεί ο άνθρωπος να συγχωρέσει πραγματικά και να αγαπά όπως πριν πετώντας το αγκάθι από μέσα του, ή μιλάμε για δύο ιστορίες ξεχωριστές; Εδώ σε θέλω!
Η αλήθεια είναι πως οι σχέσεις μας είναι το εύκολο θέμα κουβέντας, η διαφυγή μας να μοιραστούμε όσα νιώθουμε και ζούμε με άλλους ανθρώπους, αλλά μόνο επιδερμικά. Δεν έχεις το στομάχι να καθίσεις και να εξηγήσεις χωρίς δραματικούς υπότιτλους γιατί γύρισες πίσω ενώ σε πλήγωσε. Δεν είναι πάντα η απάντηση που ταιριάζει το «δεν μπορώ να ζήσω χωρίς αυτή τη σχέση». Αρχικά, βιολογικά μπορείς σίγουρα να ζεις χωρίς αυτήν τη σχέση και δεύτερον δεν υπάρχει μόνο η πτυχή του συναισθηματικού δεσίματος στην ιστορία. Γυρνάς γιατί συγχωρείς, γυρνάς γιατί ζυγίσεις τα λάθη λιγότερο απ’ ότι τα σωστά. Και δυστυχώς νομίζω πως μιλάμε για ένα σενάριο που δεν είμαστε πολύ εξοικειωμένοι να αναπαριστούμε στις σχέσεις μας, τις ερωτικές, για αρχή. Υπάρχει η πεποίθηση πως τα λάθη δε χωράνε σε ένα πάρε- δώσε με πρωταγωνιστές ερωτευμένους, πιστεύουμε πως η ιστορία πρέπει να αρχίζει και να τελειώνει σαν καλο-κουρδισμένη παράσταση. Σου έχω νέα λοιπόν! Θα κάνετε λάθη κι οι δύο των οποίων το μέγεθος αφενός, κι η διάθεσή σας για να συνεχίσετε μαζί, αφετέρου, θα καθορίσουν την εξέλιξή σας. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, θα βρεθείτε πολλές φορές να βάλετε σε δεύτερη μοίρα τον πόνο που θα έχετε προξενήσει ο ένας στον άλλον για να δείτε την μεγάλη εικόνα. Εν ολίγοις θα επιλέξετε να συγχωρήσετε τις μαλακiες σας κατά καιρούς.
Στις σχέσεις μας πέραν των ερωτικών συντρόφων μας βέβαια δεν αλλάζει και πολύ το μοτίβο. Αν κι εκεί ίσως η κρίση μας να είναι πιο ξεκάθαρη, να μην εθελοτυφλούμε όπως με τους έρωτές μας. Σε περίπτωση που βιώσουμε προδοσία, αδικία ή άδειασμα από ανθρώπους δικούς μας, που βρίσκονται στη ρεαλιστική λίστα με τα αγαπημένα μας, είναι πάρα πολύ δύσκολο να τους κάνουμε στην άκρη, να τους διαγράψουμε. Δεν μπορείς ν’ αφήνεις στην άκρη άτομα που σε γνωρίζουν σαν την παλάμη τους, γιατί κακά τα ψέματα, όσο ευάλωτο κι αν σε καθιστά αυτό μερικές φορές, αυτό το ξεγύμνωμα είναι η ασφάλειά σου και το στοιχείο που κάνει μια σχέση ξεχωριστή. Αξιολογείς αν μπορείς να προχωρήσεις με το όποιο τραύμα στο μεταξύ σας λοιπόν, και πας παρακάτω ενώ προσπαθείς βήμα- βήμα να το θεραπεύσεις, να το αποβάλλεις με τον καιρό.
Η απορία που εύλογα γεννάται έχει να κάνει με την πραγματικότητα που εμείς βιώνουμε μέσα μας. Τι εστί συγχωρώ στ’ αλήθεια ρε μάγκα; Συνεχίζω να έχω ανθρώπους στην ζωή μου ενώ στο πίσω μέρος του μυαλού μου η εκάστοτε στραβή παίζει ξανά και ξανά, σαν τρομακτικό τρέιλερ για όσα θα διαδραματιστούν στο μέλλον; Συγχωρώ αλλά δεν εμπιστεύομαι πια το ίδιο, κοιμάμαι με το ένα μάτι ανοικτό; Δε νομίζω πως είναι έτσι ακριβώς τα πράγματα. Αν θες να λες πως τα κατάφερες πραγματικά, χρειάζεται περισσότερη δουλειά απ’ αυτό που φαντάζεσαι, και πρώτα με ‘σένα τον ίδιο, μετά με τον άνθρωπο που σχετίζεσαι. Στις σχέσεις που πλήττονται από κάποιο τραύμα, χρειάζεται αποδόμηση. Πάρε έναν πύργο Jenga, διέλυσέ τον και στήσ’ τον ξανά. Κάπως έτσι νομίζω πως είναι η διαδικασία της συγχώρεσης. Παίρνεις απόσταση από τη σχέση, αξιολογείς αν είσαι σε θέση να βρεθείς ξανά στα ίδια μονοπάτια με τον άνθρωπο που σε πόνεσε, και κάνεις το επόμενο βήμα έχοντας πάρει την απόφαση να αφήσεις πίσω σου λάθη και να βελτιώσεις. Όχι να συνεχίσεις μολύνοντας τη σχέση με το λάθος που σας κλώνισε. Γιατί χίλια συγγνώμη, εκεί δεν μιλάμε για συγχώρεση, αλλά για τσίρκο.
Για να λέμε και του στραβού το δίκιο, οι άνθρωποι που έχουμε επιλέξει να βρίσκονται στη ζωή μας, δεν είναι πάντα σταθεροί, οι δεσμοί διαλύονται πιο εύκολα απ’ όσο θα πιστεύαμε. Παρόλα αυτά για εκείνους που θέλουμε να κρατήσουμε στο πέρασμα του χρόνου, οφείλουμε να είμαστε δυνατοί, γενναίοι να υπερασπιστούμε τις σχέσεις μας ακόμα και στις μέρες που αυτές μας πονάνε. Να γνωρίζουμε πως αν αυτές δεν υπερβαίνουν τα όριά μας και δε μας διαλύουν, οφείλουμε να τις κρατήσουμε όρθιες και να διδαχτούμε από τα στραβά μας. Άλλωστε θα ήταν μετρήσιμη η αγάπη μας αν δεν έμπαινε απέναντι στον πόνο που αισθανόμαστε; Δεν υπάρχει σωστή απάντηση, παρά μόνο ένα «μπορώ» ή «δεν μπορώ να συγχωρήσω». Και τα δύο θεμιτά, αρκεί να μην μπερδεύεις τα μονοπάτια και χάνεις το νόημα στο τέλος.
Επιμέλεια κειμένου: Μαρία Κουτσουρά