Σε μέρες που περήφανα θέλουμε να λέμε πως είμαστε κύριοι του εαυτού μας, πως το σώμα μας μάς ανήκει, πως οι γυναίκες πια δεν μπορούν να ζουν κάτω από αποφάσεις άλλων για τα δικαιώματά τους, ξημερώνουν πρωινά σαν αυτά της περασμένης Παρασκευής, για να μας διαψεύσουν. Η είδηση για την απαγόρευση των αμβλώσεων στις ΗΠΑ, έπειτα από νομική αναδιαμόρφωση, έχει προκαλέσει αναταραχή πανηγυρικού χαρακτήρα. Θλίψη για την κατάρρευση ενός δικαιώματος τόσο αυτονόητου, μιας επιλογής που τόσο άδικα δεν υπάγεται πια στη λίστα με τα αναφαίρετα “γιατί έτσι θέλω” των γυναικών.
Με δικαστική πλειοψηφία έξι ψήφων από τις εννιά, πλέον σε περισσότερες από τις μισές πολιτείες των ΗΠΑ, η άμβλωση είναι απόφαση διοικητική πρωτίστως και μετά ατομική. Τι πιο σύνηθες θα μου πεις; Πιο συγκεκριμένα, πλέον είναι στο χέρι της κάθε πολιτείας αν θα επιτρέπει μια τέτοια ενέργεια, ενώ θα καθορίζει και το χρονικό περιθώριο σε περίπτωση που η έκτρωση είναι εφικτή. Πρόκειται για μια ηχηρή ανατροπή της απόφασης του Roe v. Wade, το 1973, που αναγνώριζε τη διακοπή της κύησης ως συνταγματικό δικαίωμα όλων των γυναικών, μέσα στις πρώτες 24 εβδομάδες. Θλιβερή πτυχή του θέματος βέβαια, το γεγονός πως σε περίπτωση βιασμού, ή αιμομιξίας, ο νόμος παραμένει σε ισχύ, με τις μοναδικές προβλεπόμενες εξαιρέσεις, τις περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης, όπως τις χαρακτηρίζουν και τη γενετική ανωμαλία του εμβρύου.
Με μια πρώτη ανάγνωση και τη μετέπειτα παρατήρηση των εξοργισμένων αντιδράσεων των γυναικών στην Αμερική αλλά κι ολόκληρου του πλανήτη, οι πρώτες σκέψεις συνοδεύονται από το γνωστό φούντωμα «τι στο διάολο ψάχνει κανείς κι ασκεί έλεγχο στο σώμα μου, στην επιθυμητή ή μη μητρότητα που καλούμαι ν’ αποδεχτώ;». Και ναι, αυτός ο νόμος είναι μια πληγή που πήγε μια χώρα 150 χρόνια πίσω, που θ’ αναγκάσει χιλιάδες γυναίκες να θέσουν σε κίνδυνο τη ζωή τους, ώστε να καταφέρουν μεν να κάνουν έκτρωση, σε περίπτωση που το επιθυμούν, με τρόπο παράνομο.
Κι εδώ ανοίγουν τεράστια παρακλάδια αυτής της ιστορίας, με την κατεύθυνση της επικινδυνότητας που δύναται να κρύβει μια κρυφή διακοπή κύησης. Κρυφή από ποιον; Από το κράτος το οποίο μπορεί με ευκολία να εντοπίσει τα ίχνη μιας γυναίκας που επισκέπτεται κλινική αμβλώσεων. Το κουβάρι αρχίζει και ξετυλίγεται λίγο πριν από την επισημοποίηση της απόφασης, όπου η Google εξέφρασε τις ανησυχίες της για το ζήτημα της προστασίας των δεδομένων των χρηστών της, εφόσον είναι γνωστό πως μπροστά σε μια κυβερνητική-εισαγγελική εντολή, είναι υποχρεωμένη να τα παραδώσει.
Με βάση αυτό το μαγικό ραβδάκι λοιπόν, που ονομάζεται τεχνολογία, καταλαβαίνει εύκολα κανείς πως στο ενδεχόμενο μιας επικείμενης έκτρωσης, παράνομης πλέον, επιστρατεύονται μέσα ενάντια σε κάθε συνταγματικό ανθρώπινο δικαίωμα. Κι αυτή την ευκολία της πρόσβασης, που παράλληλα βαφτίζεται και παράβαση με τις ευλογίες ενός δημοκρατικότατου κατά τ’ άλλα δικαστηρίου, τη δίνει το σήμα της τοποθεσίας του κινητού τηλεφώνου.
Μπροστά σε μια αδικαιολόγητη αλλαγή καλούμαστε ν’ αντιληφθούμε και το εύρος του προβλήματος. Τα θεμέλια της δημοκρατίας τρίζουν, κομματικός αλληλοσπαραγμός δίνει και παίρνει, αναχρονιστικές προκλητικές αποφάσεις βρίσκουν στόχο γυναίκες που δυστυχώς, πρέπει να τις συνοδεύσει η προσφώνηση «ανυπεράσπιστες». Για ακόμη μια φορά. Δεν αφορά μονάχα αυτές βέβαια, αφού σε κάτι μικρά παραθυράκια του νέου νόμου, κόβονται και μερικά από δικαιώματα της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ. Οι απόψεις που μπορεί κανείς να συναντήσει απέναντι στις θετικές αντιδράσεις αυτής της γελοιότητας που ζούμε εν έτει 2022, είναι η κλασική ρότα για την προστασία της ζωής, του αγέννητου παιδιού και πάει λέγοντας.
Σε μια πραγματική μετάφραση, πάνω σε απλό και θλιβερό ρεαλισμό που στήνεται πάνω σε σκακιέρες πολιτικές και τηλεοπτικές, τα κίνητρα δε στρέφονται τόσο πολύ στο αγαθό της ζωής. Από τη μία οι Δημοκρατικοί δυσανασχέτησαν με την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου, από την άλλη πολιτικοί εκπρόσωποι των Ρεπουμπλικάνων δήλωσαν ευτυχείς με την αλλαγή, καθώς «κέρδισε η ζωή». Ψήγματα ελπίδας δίνουν ακόμη κάποιες πολιτείες που όχι μόνο διατήρησαν τον παλιό νόμο, αλλά αναφέρεται πως καλύπτονται και τα έξοδα μετακίνησης των γυναικών για την πραγματοποίηση της επέμβασης. Ο πρόεδρος Μπάιντεν δήλωσε πως το ζήτημα αυτό θα αποτελέσει βασικό διακύβευμα στις εκλογές του Νοεμβρίου.
Παρ’ όλα αυτά, σκέψεις ανησυχητικές γεννά πως μπροστά στον σάλο που προκαλείται εξαιτίας τέτοιων εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας, φαινόμαστε εντελώς ανυπεράσπιστοι, εντελώς μόνοι και μικροσκοπικοί. Με μια σφραγίδα το σώμα της γυναίκας πια βρίσκεται έρμαιο στον βωμό μιας δημοκρατίας που ξεχειλίζει βρώμα και δυσωδία από τα βάθη του Μεσαίωνα. Η «εναλλακτική λύση» θέτει σε κίνδυνο τη γυναίκα που θα αποφασίσει να το κάνει κρυφά και η προστασία ανθρώπινων δεδομένων φαίνεται πως υπάρχει πια μόνο ως παράγραφος με ψιλά γραμματάκια. Οι ζωές ανθρώπων επίσης, καθορίζονται από αποφάσεις κυβερνήσεων που αγγίζουν τα όρια του κακουργήματος.
Με μια συνολική ματιά, θα πρέπει να αναρωτηθούμε για ένα άλλο αγαθό, που τα συμπεριλαμβάνει όλα μέσα, αλλά κανείς δε φαίνεται να μάχεται γι’ αυτό. Η ελευθερία μας, πού βρίσκεται μέσα σ’ όλα αυτά; Υπάρχει άραγε ακόμη; Ακούσαμε και στην Ελλάδα περί προστασίας της ζωής, αλλά για τις ζωές όλων αυτών των γυναικών που άλλοι θα χαράξουν την πορεία τους, δεν ταιριάζει η λέξη προστασία; Η επικινδυνότητα μιας τέτοιας αλλαγής δυστυχώς ξεγυμνώνει με τρόπο περίτεχνο, πως δεν είμαστε πια σε θέση να πούμε με σιγουριά, πως ζούμε ως όντα αυτόφωτα κι ελεύθερα. Και μακάρι, στον αγώνα που έπεται να δώσουν όλες αυτές οι γυναίκες, η σκέψη αυτή να μην επαληθευτεί.
«Σε καμιά γυναίκα δε θα έπρεπε να λένε ότι δεν μπορεί ν’ αποφασίσει για το σώμα της. Όταν τα δικαιώματα των γυναικών δέχονται επίθεση, κάνουμε το ίδιο.» Kamala Harris, αμερικανίδα δικηγόρος
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου