Ένας ηθοποιός, στιχουργός, τραγουδιστής και καλλιτέχνης. Μια λέξη που δύσκολα καταλαμβάνει κανείς όλο της το νόημα με τις πράξεις του. Η πρώτη φορά που σοκαρίστηκα με στίχους, και το ένα repeat διαδέχθηκε το άλλο, ήταν όταν άκουσα τα «Μαθήματα Ζωής». Το τραγούδι βγήκε μόλις ένα χρόνο πριν, τον Μάρτιο του 2021 από τον Πάνο Βλάχο.
Και μιλάμε για ένα τραγούδι που τοποθετεί τη ζωή την ίδια απέναντί μας ως δασκάλα, ως κριτή, ως καθοδηγητή για τα λάθη που περνάμε για σωστά. Η απορία του καλλιτέχνη ξεκινά μ’ ένα ερώτημα που όλους κάποτε μας βασάνισε ή θα μας βασανίσει. «Θέλω να μου μάθεις πώς να ζεις, να μη με προσπερνά κανείς.» Είναι η πρώτη, έμμεση σφαλιάρα του τετράλεπτου. Η ανάγκη μας να χτίσουμε και να πιάσουμε το τέλειο για μας, να αποτινάξουμε κάθε ψεγάδι, με κάθε κόστος. Κι αυτό είναι και το βασικό μας παράπονο από την ίδια τη ζωή. Μας δίνονται απεριόριστες ευκαιρίες κι επιλογές στο πέρασμά της, μα λυσσάμε όταν βλέπουμε πως πέφτουμε στο λάθος και στο άδικο, πως το μαύρο κάποιες φορές υπερτερεί. Κι η υπόνοια πως αυτή η φαινομενική νίκη, μπορεί να έγινε με τη δική μας υπογραφή, πολλές φορές μας τσακίζει.
Το τραγούδι περιγράφει σιγά σιγά όλα μας τα ενδόμυχα θέλω, με τρόπο πολύ απλό. Θέλουμε να ερωτευθούμε χωρίς να πονέσουμε, να μπαλώσουμε πληγές με δεξιοτεχνία, να κρύψουμε τα λάθη, σαν παιδιά που καλύπτουν μια σκανταλιά από τη μαμά τους. Και στην προσπάθεια αυτή, έρχεται η λήθη για το τι εστί λάθος κι ευθύνη πάνω σε αυτό. Γιατί απευθυνόμενος προς τη μαντάμ ζωή ο Βλάχος, της λέει πως επιθυμεί ν’ απαλλαγεί από αισθηματικά σαρδάμ. Από λάθη που γίνονται χωρίς πολλή σκέψη και μας κοστίζουν, μας λερώνουν. Αλλά στην τελική δε μας ακουμπάει και τόσο, γιατί φαίνεται πως τα ξανακάνουμε.
«Έχω διπλοπαρκάρει το εγώ μου στο άπειρο, σε θέση για συναισθηματικά ανάπηρο.» Γελάκι θλίψης κάπου εδώ. Απλώς και μόνο γιατί κρύβει αλήθεια, αρκετά ωμά σερβιρισμένη για τα δεδομένα μας. Ίσως ο στίχος να μπορούσε ν’ αποτελέσει επικεφαλίδα για πολλές περιπτώσεις που σταθήκαμε ανίκανοι να βρεθούμε απέναντι στα συναισθήματά μας, με στάση ειλικρινή και τίμια. Ξέρεις, πολλές φορές δεν καταπίνεται εύκολα η παραδοχή της ενοχής για κάποιον άνθρωπο.
Και σε ρόλο κλόουν, παρουσιάζει ακριβώς αυτό που κρύβουμε κι από μας του ίδιους. «Θέλω να γίνω ποίηση, χωρίς συνείδηση.» Με το προφίλ του μαθητή που ζητά κατεύθυνση από τη δασκάλα ζωή, ζητάμε απελπισμένα το δεκάρι το καλό, την τύχη που μας αξίζει, αλλά στην αυτοκριτική, υπάρχει επιθυμία για προσπέραση. Κι αλήθεια, πόσες ανθρώπινες σχέσεις διαλύονται καθημερινά, επειδή δεν έχουμε διδαχτεί και πολύ καλά αυτό το κεφάλαιο; Πόσα συγγνώμη δεν ακούγονται ποτέ; Και μια ανελέητη απορία, που δεν υποχωρεί, γιατί μας βολεύει πια τόσο η επιφάνεια, αφού πάντα προδομένοι καταλήγουμε από δαύτην; Εδώ ο Βλάχος, μάλλον μας δίνει μια άλλη απάντηση- σφαλιάρα. «Θέλω ν αλλάξω τον κόσμο, αρκεί να μην αλλάξω εγώ.»
Το τραγούδι αναπαρίσταται με τον Πάνο Βλάχο ρε ρόλο κλόουν, περήφανου Ελλοχίμ, πανηγυρτζή στη Λαμία, γνήσιου εκπροσώπου μιας νωθρής κοινωνίας που οι αρχές της ισχύουν για τους αδύναμους, οι σκληροί της κανόνες εφαρμόζονται εκεί που μας παίρνει, όχι εκεί που μας πατάει τον κάλο, μπας και σουλουπωθούμε πρώτα ως ψυχές και μετά ως εικονικά της ομοιώματα. Τα «μαθήματα ζωής» άγγιξαν πολλές συνειδήσεις, ενώ τσούγκρισαν με τις σκέψεις που ίσως δε φέρναμε και πολύ συχνά στον νου μας. Οι στίχοι μαρτυρούν μια λίγο θλιβερή πραγματικότητα. Ζούμε όλοι μαζί, μα ο καθένας μόνος του, όταν πρόκειται για τον εαυτό μας επιβάλλεται να μας λούσει ένα κύμα επιείκειας για τυχόν λάθη κι ο μόνος σωστός δρόμος για να ευτυχήσεις είθισται να είναι ο εύκολος.
Οι στίχοι αυτοί γράφτηκαν από τον ίδιο τον Πάνο. Κι επιστρέφουμε πάλι στην αρχή. Δεν ταυτιζόμαστε με κάποιους ανθρώπους απλώς γιατί όσα λένε μας κάθονται καλά, μας βρίσκουν σύμφωνους. Ταυτιζόμαστε γιατί μας ανοίγουν ένα νέο παραθυράκι σκέψης, με την έκφρασή τους, όποια κι αν είναι αυτή. Ένα τραγούδι στάθηκε η αφορμή για να δημιουργηθούν νέες απορίες, νέα γιατί που πρέπει ν’ απαντηθούν από εμάς για εμάς. Τέσσερα λεπτά αγνής τέχνης, πολύ ώριμης και στοχευμένης, έγιναν η αιτία να μας χτυπήσει λίγο πιο δυνατά η καρδούλα, σαν η αρχική πρόθεση του τραγουδιού να ήταν ένα ταρακούνημα γι’ αυτούς που θα το ακούσουν.
Ο ίδιος δήλωσε σε συνέντευξή του, πως δεν είναι αυτός σημαντικός, αλλά κάποια πράγματα που λέει, ή που κάνει. Και το τραγούδι που τόση ώρα συζητάμε, ίσως αποτελεί έμπρακτη απόδειξη των λεγομένων του. Ξεκόλλα κι άκου, λοιπόν.
Photo from iefimerida.gr
Θέλουμε και τη δική σου άποψη!
Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!
Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου