Ας παραδεχτούμε πως το κεφάλαιο της οικογένειας, δε μας σημαδεύει απλώς, μας χαρακτηρίζει σαν όντα από την αρχή ως το τέλος της ζωής μας. Γονείς κι αδέρφια χτίζουν μέρα με τη μέρα την εικόνα μας για την αγάπη, την ασφάλεια, την ιδέα του απόλυτου εκνευρισμού όταν ανακαλύψεις πως τελικά εκείνη τη σοκολάτα κάποιος σου την εξαφάνισε από το ψυγείο. Αυτό που δεν είμαστε σε θέση ν’ αντιληφθούμε είναι το μέγεθος της αγάπης που τρέφουμε -κυρίως για τ’ αδέρφια μας- και πόσο πολύ ανάγκη τα έχουμε. Μέχρι την ώρα του αποχωρισμού, που εκεί -με το συμπάθιο- σου έρχεται ο ουρανός σφοντύλι.
Μιλώντας ως η μικρότερη που ακολούθησε μετά από δύο τέρατα, τίποτα δεν ήταν ίδιο χωρίς αυτούς. Σε καλύπτουν στις μεγάλες ηλιθιότητες, σε κατσαδιάζουν ακόμα χειρότερα από τον πιο σκληροπυρηνικό γονιό, σε κερνάνε και μπέργκερ στο τέλος, για να σου φύγει η πίκρα. Μεγαλώνεις κι έχεις μέσα σου την υποψία πως σε έχουν χρήσει τον κλόουν του σπιτιού, αφού όλοι γίνονται κάφροι στο όνομα της ύπαρξής σου. Όταν έρθει η σειρά σου, ανταποδίδεις με μαεστρία και μ’ ένα αίσθημα κρυφής ευτυχίας, που υπάρχουν άνθρωποι τόσο απόλυτα δικοί σου, τόσο εύκολα παραδομένοι στην εμπιστοσύνη και τη λατρεία σου. Όχι γιατί σας γέννησε η ίδια μάνα, καμιά σημασία δεν έχει αυτό. Γιατί σας έμαθε πώς ν’ αγαπιέστε και κυρίως πώς να αλληλοεξοντώνεστε.
Όλ’ αυτά θα τα πάρεις χαμπάρι όταν ο μεγαλύτερος φύγει για σπουδές, φανταρικό, δουλειά. Αν ακολουθεί κι άλλο αδερφάκι, ή είναι η σειρά σου να πεις «έχε γεια», εκεί να δεις κλάμα. Η μόνη κατάσταση που μου έρχεται στο μυαλό, είναι το σύνδρομο στέρησης. Έχεις νεύρα, σου λείπει ν’ ανοίξεις μια μέρα την πόρτα του δωματίου σου και να το δεις κρανίου τόπο, έτσι γιατί είχαν όρεξη. Νιώθεις αμήχανα που δεν υπάρχει πια στον χώρο κάποιος να σε βγάζει άθλιες φωτογραφίες ενώ κοιμάσαι ή τρως, να κλαις και να σε μιμούνται μέχρι να γονατίσουν από γέλιο. Υπάρχει ένα κενό ακόμα και στο μεσημεριανό τραπέζι, λες καλύτερα να έτρωγα σε λέσχη παρά στο σπίτι μου. Τέτοιο αίσχος είναι η ρουτίνα χωρίς τα άλλοτε ανυπόφορα αδέρφια. Για να είμαι ειλικρινής και λίγα σου περιγράφω.
Η απόσταση ανάμεσα στ’ αδέρφια, όμως, είναι ταυτόχρονα κάτι σαν τη μαγιά στη ζύμη. Φέρνει τα εντυπωσιακά αποκαλυπτήρια. Πόσο πολύ έχετε δεθεί, πόσο δεδομένα ο εγκέφαλός σου έχει μάθει να μεταφράζει την ενόχληση και το σπάσιμο νεύρων ως απόλυτη κι έμπρακτη απόδειξη αγάπης. Δεν ντρέπεσαι να τους ξυπνήσεις στην μέση της νύχτας γιατί ξέχασες τα κλειδιά, ούτε να κλέψεις ρούχα για έξοδο, γιατί πάντα τα δικά τους σου πάνε καλύτερα- όλοι το ξέρουν αυτό. Μικρές εντάσεις και τσιρίδες γίνονται η αφορμή για τη γένεση των πιο ευφάνταστων -με αγάπη πάντα- βρισιών και κάπως έτσι η ζωή μέσα στο σπίτι δε σας δίνει την εικόνα συγκάτοικων που μοιράζονται το ίδιο επίθετο, ή τυχαίνει να έχουν όλοι εκείνο το πολύ ωραίο χαμόγελο του μπαμπά. Είστε κάτι πολύ παραπάνω απ’ αυτό: όσο δεν τους αντέχεις, άλλο τόσο απολαμβάνουν να μη σε αντέχουν κι αυτοί.
Όσοι άνθρωποι είχαν την τύχη να μεγαλώσουν μέσα σ’ ένα τέτοιο χάος, καταλαβαίνουν πολύ καλά την αξία που έχει η έξοδος με τ’ αδέρφια κι η κραιπάλη στη συνέχεια, το πρωί της Κυριακής στο σπίτι με μια φασαρία που θυμίζει επίθεση βαρβάρων. Αμέτρητες οι μνήμες, τα νεύρα, εκείνα τα παρακαλετά των γονιών σας να το βουλώσετε έστω και για πέντε λεπτά. Όταν η απόσταση μπει στη ζωή σας κι οι εικόνες αυτές μεταφερθούν σε μια συνθήκη βιντεοκλήσης, όταν ο ένας ή όλοι σας πάτε σε δικά σας σπίτια, θα γίνει πραγματικότητα αυτό το βέλος που σας καρφώνει την καρδούλα και φέρει την ταμπέλα “νοσταλγία”. Οι στιγμές είναι τόσο πολύτιμες και ρευστές και στο τέλος της μέρας, λίγη σημασία έχει τι έκανες και τι έκαναν.
Μέρες ολόκληρες δε θα μου ήταν αρκετές να γράφω γι’ αυτό το μπαούλο που έχω μέσα μου για την έννοια της αδερφικής αγάπης. Γι’ αυτό θα σε αφήσω με την προτροπή να συνεχίσετε να σπάτε νεύρα, ν’ ανοίγετε βρύσες όταν μπαίνουν για μπάνιο και να τους φορτώνετε αγγαρείες με μηδενικές ενοχές. Αυτά θα μείνουν.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου