Σε μια σύγχρονη ευρωπαϊκή -και γιατί όχι παγκόσμια- αγορά, η εδραίωση του multi tasking αποτελεί τον τρόπο που απαιτείται ν’ αποδίδουμε στις θέσεις εργασίας μας. Η αποτελεσματικότητά μας αξιολογείται συχνά βάσει της δυνατότητάς μας να ανταπεξέλθουμε στη νέα πραγματικότητα. Είναι όμως πάντα εφικτό να λειτουργούμε “στο κόκκινο”; Κι αν ναι, για πόσο μπορούμε να το αντέξουμε;
Νεότεροι, αισιόδοξοι και γεμάτοι όνειρα ξεκινάμε το εργασιακό μας ταξίδι. Αισθανόμαστε τυχεροί που μπορούμε να είμαστε αποδοτικοί και χρήσιμοι. Άλλωστε, όλοι αυτό δεν περιμέναμε; Την πολυπόθητη ευκαιρία. Σπουδάσαμε και γεμάτοι αισιοδοξία περιμένουμε τη στιγμή που θα έχουμε οικονομική ανεξαρτησία, μια σταθερή δουλειά και γιατί όχι, μια εργασία που μας δίνει καταξίωση. Με αυτόν τον τρόπο ξεκινά το ταξίδι στον επαγγελματικό στίβο κι εμείς δίνουμε χρόνο κι αφοσίωση, με τέτοιον τρόπο, ώστε η εργασία μας να καθορίζει τη ζωή μας. Μη γελιόμαστε βέβαια!
Οι αποφάσεις, παίρνονται κατά τη διάρκεια της ζωής μας με τέτοιον τρόπο, ώστε να εναρμονίζονται με τις υποχρεώσεις και το εργασιακό μας προφίλ. Μεμονωμένα, ο συλλογισμός “υπερπροσπάθεια στη δουλειά, μεγαλύτερες απολαβές” είναι ρεαλιστικός σε μεγάλο βαθμό. Αδιαμφισβήτητα, αυτό δεν αποτελεί χαρακτηριστικό όλων των εργαζομένων, αλλά σίγουρα αντιπροσωπεύει ένα μεγάλο αριθμό αυτών. Το multi tasking -που είναι βασικό στοιχείο αυτής της υπερπροσπάθειας- φυσικά δεν αφορά μόνο στον τομέα της επαγγελματικής ζωής, αλλά καθημερινά, το αντιλαμβανόμαστε στους ρόλους που καλούμαστε να λειτουργήσουμε στις σημερινές κοινωνίες.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα παραμένει το πλαίσιο που καλούνται οι νέοι να ζήσουν. Με μια γρήγορη έρευνα αντιλαμβανόμαστε ότι αρκετοί/ες εργαζόμενοι/ες, παρουσιάζουν συμπτώματα burn out, όρος που συνδέεται με την επαγγελματική εξουθένωση στον εργασιακό τομέα. Το burn out, είναι μια κατάσταση που δεν έρχεται απρόσκλητη, βέβαια, αφού συνήθως παρουσιάζεται σε ανθρώπους που είναι αποφασισμένοι να διοχετεύσουν όλη τους την ενέργεια στην επαγγελματική τους ζωή. Μιλάμε για ιδεαλιστές, με σαφή στοχοθεσία και υψηλές προσδοκίες. Ακόμα κι εκείνους που απλά θέλουν να κάνουν καλή δουλειά αλλά δεν έχουν μάθει ακόμα να ζητούν βοήθεια, τους τρώει αυτό το “τα κάνω όλα και συμφέρω”.
Στο παρελθόν, το σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης έπληττε κυρίως ώριμα στελέχη μεγάλων εταιρειών. Όμως, με τις αυξανόμενες απαιτήσεις αναφορικά με την απόδοσή μας, πλέον εμφανίζεται και σε νέους ανθρώπους, για παράδειγμα σε φοιτητές κατά την περίοδο των εξετάσεων. Η επαγγελματική εξουθένωση είναι ουσιαστικά η απώλεια της ισορροπίας και των ορίων από τη ζωή μας. Το σύνδρομο burn out, είναι το αποτέλεσμα της multi tasking τάσης, ή αλλιώς του να “είμαστε συνεχώς στο κόκκινο “. Συνήθως εμφανίζεται σαν μια κατάσταση χρόνιας κόπωσης -αρχικά υποβόσκουσας- η οποία εκδηλώνεται με το χρόνιο στρες και το δυσάρεστο αίσθημα εξάντλησης που σταδιακά γίνεται σωματικό. Σαν αποτέλεσμα των υψηλών απαιτήσεων που έχουμε συχνά από εμάς τους ίδιους, συνειδητοποιούμε ότι οι προσδοκίες μας δεν είναι ρεαλιστικές.
Πώς όμως μέσα στην καθημερινότητα, συνειδητοποιούμε ότι δεν είναι πρόβλημα να μπορούμε να κάνουμε πολλά, αλλά όχι τα πάντα; Είναι ανθρώπινο κι απολύτως αποδεκτό οι άνθρωποι που έχουμε στα φυσικά μας χαρακτηριστικά την προσφορά και την ανάγκη να διεκπεραιώνουμε εργασίες αποτελεσματικά, να είμαστε στην πρώτη γραμμή- συχνά χωρίς να ζητάμε καν βοήθεια. Κάποια στιγμή φτάνουμε στο σημείο που νιώθουμε ότι πρέπει να πούμε “Όχι. Δεν μπορώ άλλο. Δε θέλω άλλο.” Ισχυρό το ρήμα θέλω. Πιο ισχυρή η λέξη “όχι”. Κι είναι δύσκολο να λέμε όχι, αν όλη μας τη ζωή λέγαμε ναι.
Ναι σε νέα πρότζεκτ!
Ναι, σε νέες συνεργασίες!
Ναι, σε ανάληψη νέων ευθυνών!
Οι άνθρωποι νιώθουν έκπληξη, γιατί πάντα αποτελούσαμε την ασφαλιστική δικλείδα διεκπεραίωσης καθηκόντων. Το όχι κι η οριοθέτηση αποτελούν σωτήρια πράξη για την πρόληψη του “καψίματος “, της εξουθένωσης και της ψυχικής ισορροπίας μας. Ο χρόνος κι ο χώρος που κρατάμε για εμάς, τα όρια που θέτουμε, αποτελούν τη δύναμη να είμαστε αυτοί που μπορούν ν’ αποδώσουν, χωρίς να καούν και να εξαντληθούν. Ενάντια σ’ έναν κόσμο που τρέχει με ιλιγγιώδη ταχύτητα, πολύ μεγαλύτερη από αυτήν που έτρεχε πριν 10 χρόνια, καλούμαστε να προστατεύσουμε εμάς, σταματώντας την παγίωση ρουτινών και συνηθειών που λειτουργούν καταστροφικά.
Αν δεν το κάνουμε εμείς αυτό, δε θα το κάνει κανείς για εμάς. Μπορούμε να κάνουμε πολλά, πάρα πολλά, αλλά δεν μπορούμε να κάνουμε τα πάντα.
Κι όχι, δεν είναι κακό. Είναι λογικό, ανθρώπινο κι αρκεί. Αρκεί! Κι όσα δίνουμε είναι κομμάτι από εμάς. Χωρίς ενοχές, αρκεί.
Συντάκτης: Ιώ Μιχαήλ
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
