Είναι μονάχα μία λέξη. Μια τόσο δα λεξούλα. Κι όμως καταφέρνει να μας παιδεύει κατ’ εξακολούθηση. Ο έρωτας. Θεός, ημίθεος και θνητός ταυτόχρονα. Ανάλογα με το πώς τον βίωσε ο καθένας από μας. Και όποιος δεν τον έζησε, τον αναζητεί. Λόγος ύπαρξης λοιπόν;
Γεννιόμαστε κι έχουμε τον έρωτα στο μυαλό μας. Ανέκαθεν. Ενστικτωδώς γνωρίζουμε πως υπάρχει, πως δίνει φτερά, πως απογειώνει. Άλλοτε τον βλέπουμε γύρω μας και τον αναγνωρίζουμε. Λέμε πως: Αυτός είναι ο έρωτας κι αυτοί οι δύο άνθρωποι είναι πολύ τυχεροί. Κι άλλοτε εισβάλλει μέσα μας τόσο βίαια, τόσο απροειδοποίητα. Με τόση θρασύτητα που καταφέρνει να βάλει το μυαλό στο mute.
Αν το σκεφτούμε λιγάκι θα ανακαλύψουμε –και δεν είναι καθόλου πρωτότυπο– ότι ο έρωτας είναι διαχρονικός. Αυτός κατάφερε να επιβιώσει σε όλες τις εποχές, να προσαρμοστεί σε όλα τα δεδομένα, να καταργήσει όλα τα τετριμμένα.
Κι είναι όντως έτσι. Απ’ την αρχαιότητα μέχρι σήμερα έχουν αλλάξει τα πάντα. Οι άνθρωποι ζουν διαφορετικά, σκέφτονται διαφορετικά, δρουν διαφορετικά. Έχουν αλλάξει οι συνήθειές τους, οι ανάγκες τους έχουν διαφοροποιηθεί. Μονάχα αυτός έχει μείνει ο ίδιος. Αμείωτη η αίγλη του, η δύναμή του, το γόητρό του. Ζει πάντα και ζει παντού. Δε γερνάει ποτέ.
Γιατί το κοινό όλων των εποχών είναι ο έρωτας. Οι αρχαίοι Έλληνες είχαν εφεύρει ακόμη και τον Θεό Έρωτα. Καθόλου τυχαίο. Οι άνθρωποι πάντοτε ερωτεύονταν. Και το έκαναν όποιες και να ήταν οι συνθήκες, όσο κι αν δεν το επέτρεπαν οι περιστάσεις, η κοινωνία, τα γεγονότα, η εποχή. Ο έρωτας δεν καταλαβαίνει απ’ αυτά, δεν ιδρώνει το αυτί του. Πανίσχυρος ο άτιμος. Υπάρχει για να μας ταλαιπωρεί και να μας λυτρώνει.
Εξάλλου, αυτή του τη διαχρονικότητα φανερώνουν και τα πολλά παραδείγματα που μας άφησε η ιστορία. Κι όχι μόνο η ιστορία, αλλά και κάθε λογής γραπτά που αντικατοπτρίζουν κάποια εποχή. Ας μην πάμε όμως μακριά. Εδώ στα δικά μας. Πάντα υπήρχε μια Πηνελόπη που περίμενε τον Οδυσσέα της. Μια Μαντώ Μαυρογένους που τολμούσε να ερωτευτεί εν καιρώ επανάστασης και μια Μαίρη που πέθαινε για τον Μιμίκο της. Κι όσο ο χρόνος περνά η Μαίρη γίνεται Αλίκη κι ο Μιμίκος γίνεται Δημήτρης. Και ξανά μανά. Κι αυτά είναι μονάχα κάποια γνωστά παραδείγματα. Πόσα και πόσα άγραφα, πόσο ανομολόγητα.
Πέραν όλων αυτών ο έρωτας ζει κάθε μέρα, κάθε στιγμή. Δεν απεργεί ποτέ, δεν κάνει διαλείμματα, δεν κάνει διακοπές. Δε φοβάται το κρύο μήτε τα χιόνια. Ο καύσωνας τον αφήνει αδιάφορο, το ίδιο κι η υγρασία. Δε λογιάζει αποστάσεις μήτε αλλαγές στον καιρό. Ξέρει να τρυπώνει παντού και το κάνει με τεράστια επιτυχία.
Τον χειμώνα κουλουριάζεται δίπλα απ’ το τζάκι πίνοντας κρασί, σκεπάζεται κάτω απ’ την κουβέρτα, φοράει παλτά και βγαίνει στο κρύο. Το καλοκαίρι βάζει το μαγιό του, ξαπλώνει στην αμμουδιά, πίνει το μοχίτο του. Γενικώς κατακτά κάθε εποχή, την κάνει οικεία, δική του. Πάει βόλτα στο κέντρο, οργανώνει εκδρομές, βγαίνει τα βράδια στα μπαρ, βρίσκει καταφύγιο σε αμάξια. Δεν πάει ο κόσμος να γκρεμίζεται, αυτός θα αναδυθεί μέσα απ’ τα χαλάσματα.
Ο έρωτας είναι ο ίδιος πάντα, συμβαδίζει απλά με την εποχή ό,τι κι αν σημαίνει αυτό. Φοράει το πέπλο της, ακολουθεί τους ρυθμούς της. Δεν παύει όμως να υφίσταται, δε σταματά να κάνει κουμάντο. Μας ανεβάζει, μας ρίχνει, μας κάνει μαριονέτες. Σε κάποια φάση όμως μας δικαιώνει.
Και για να απαντήσουμε, ναι, τελικά ίσως και να είναι λόγος ύπαρξης. Τι νόημα θα είχε μια ζωή χωρίς έρωτα; Ίσως να γινόμαστε σκληροί, ίσως να γινόμαστε απόλυτοι, ίσως κάποιοι σπεύσουν να μας κατηγορήσουν.
Για μας όμως τους ρομαντικούς και για πολλούς που δεν το παραδέχονται, μπορεί και για όλους μας, ο έρωτας είναι το άλφα και το ωμέγα. Κι αν δεν τον έχουμε, τον κυνηγάμε, τον νιώθουμε, τον φλερτάρουμε. Κι ερωτευόμαστε συνέχεια κι ολοκληρωνόμαστε και νιώθουμε πλήρεις. Και λέμε «Ναι ρε γαμώτο, αξίζει».
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη