Να περηφανεύεσαι για όσα πέτυχες μόνος

Από μικρή ηλικία ακούμε καθημερινά γύρω μας να μας λένε πόσο σημαντικό είναι να μπορείς να καταφέρνεις κάθε μικρό και μεγάλο στόχο σου, ειδικά αν έχεις σύμμαχο μόνο τον εαυτό σου. Στη συνέχεια, όλοι εξακολουθούν να δίνουν έμφαση σ’ ένα συναίσθημα το οποίο σε περιβάλλει σε τέτοιες καταστάσεις. Πρόκειται για ‘κείνο της περηφάνιας.

«Πρέπει να ‘σαι περήφανος για τον εαυτό σου», «Μόνο περηφάνια πρέπει να νιώθεις για όλα αυτά τα κατορθώματά σου», «Νιώθεις περήφανος;». Αυτές κι άλλες τόσες φράσεις σε περικυκλώνουν διαρκώς, κάνοντας το μυαλό σου να βυθίζεται σε διάφορες σκέψεις. Για ποιο πράγμα πρέπει τελικά να είσαι περήφανος;

Ως έννοια στο λεξικό, η περηφάνια ορίζεται ως «το θετικό συναίσθημα που νιώθει κάποιος όταν έχει επιτελέσει ένα αξιόλογο έργο, το οποίο έχει ως αποτέλεσμα την αυτοεπιβεβαίωσή του». Επομένως, το συναίσθημα αυτό ταυτίζεται με την προσωπική ικανοποίηση για την επιτέλεση δικών σου σημαντικών και θετικών πράξεων. Επομένως, για πολλά πράγματα που ίσως νιώθεις περήφανος, κανονικά δε θα ‘πρεπε.

Πάνω απ’ όλα δε θα έπρεπε να σε καταβάλλει αυτό το συναίσθημα για όσα δεν κέρδισες, για όσα απλά σου έχουν κληρονομηθεί. Για παράδειγμα, ο τόπος καταγωγής σου κι ο τόπος γέννησής σου αποτελούν καταστάσεις τυχαίες, για τις οποίες όχι μόνο δεν προσπάθησες, αλλά προέκυψαν εν αγνοία σου. Συνεπώς, για ποιο λόγο πρέπει να φουσκώνεις από υπερηφάνεια κάθε φορά που σου μιλάνε για το μέρος σου; Δεν αντιλέγω, να αγαπάς την πόλη σου, το νησί σου ή το χωριό σου, αλλά πιστεύεις πως το συναίσθημα που αντιπροσωπεύει τη σχέση σου αυτή με τον τόπο σου είναι η περηφάνια; Μάλλον όχι. Δηλαδή, όλοι οι υπόλοιποι που κατάγονται από κάπου αλλού, να μην είναι περήφανοι; Εσύ υπερτερείς κάπου;

Κάτι ακόμη που τυχαία ή απλώς γονιδιακά κληρονόμησες, κατά ένα μέρος τουλάχιστον, είναι η εμφάνισή σου. Καλώς ή κακώς, ένα μεγάλο μέρος της εξωτερικής μας εικόνας αποτελείται από αυτό που ονομάζει η βιολογία ως “DNA”. Αν οι γονείς μας είναι ψηλοί, τότε έχουμε μεγάλες πιθανότητες να ‘μαστε κι εμείς ψηλοί. Αν είναι κοντοί, το ίδιο. Αν είχαμε στην οικογένειά μας ανοιχτόχρωμα μάτια, πολύ πιθανό να τα αποκτήσουμε κι εμείς. Ορισμένα πάνω μας μπορούμε να τα δουλέψουμε και να τα τροποποιήσουμε, βελτιώνοντάς τα, η γενική εικόνα μας όμως είναι προκαθορισμένη.

Σημασία έχει να αγαπάς τον εαυτό σου, όπως κι αν είναι. Κοντός ή ψηλός, μελαχρινός ή ξανθός, δεν έχει καμία απολύτως αξία -δε σου προσθέτει, ούτε σου αφαιρεί, κάτι. Δεν ευθύνεσαι εσύ ούτε για το ύψος σου ούτε για το χρώμα του δέρματός σου, επομένως να ‘σαι περήφανος για το πώς δείχνεις για ποιο λόγο; Απ’ τη στιγμή που δε βασίζεται σε προσωπική προσπάθεια, δεν υπάρχει λόγος να κοκορεύεσαι.

Ας αφήσουμε τα κληρονομημένα χαρακτηριστικά στην άκρη κι ας πιάσουμε λίγο έναν παράγοντα για τον οποίο δε θα έπρεπε ούτε στο ελάχιστο να περηφανεύεσαι εσύ, μπορείς να το χαίρεσαι, αλλά όχι να το διαφημίζεις σαν επιτυχία σου. Πρόκειται για τα επιτεύγματα των γονιών σου, ακόμα και για τα υλικά τους αγαθά, για το επάγγελμά τους, το κύρος τους, το σπίτι τους. Το γεγονός πως δε στερείσαι τίποτα, αλλά απολαμβάνεις κόπους άλλων δε δικαιολογεί την υπεροψία σου. Εσύ για πόσα απ’ αυτά μόχθησες;

Οι γονείς σου πάντα θέλουν το καλύτερο δυνατό για εσένα, να σου προσφέρουν ό,τι έχουν για να ‘σαι εσύ ευτυχισμένος. Θα σου δώσουν όσα χρήματα χρειαστείς για τη βραδινή σου έξοδο για να διασκεδάσεις. Θα σου πάρουν καινούριο αμάξι για να μην ταλαιπωρείσαι στα ΜΜΜ. Αυτά τα χρήματα, όμως, δεν αποτελούν δική σου ανταμοιβή. Αυτό το αμάξι δε δούλεψες εσύ χρόνια για να το αποκτήσεις. Άρα γιατί να νιώθεις περήφανος για πράγματα που κατέχεις χωρίς ποτέ να διεκδίκησες;

Περηφάνια να νιώσεις τη στιγμή που θα καταφέρεις να αγαπήσεις και να αποδεχτείς τον εαυτό σου, ανεξάρτητα απ’ το ύψος που ‘χεις κληρονομήσει. Περηφάνια να νιώσεις τη στιγμή εκείνη που θα εκτιμήσεις και θα ευχαριστήσεις ειλικρινά τους γονείς σου για όλα αυτά που σου έχουν προσφέρει όλα αυτά τα χρόνια και τη στιγμή που θα καταφέρεις να τους τα ξεπληρώσεις, με λίγες μόλις λέξεις, με λίγες μόνο πράξεις, με την υπόσχεση πως θα καταφέρεις πολλά για να επιβεβαιώσεις πρώτα εσένα κι ύστερα εκείνους.

Να περηφανευτείς όταν περάσεις στη σχολή των ονείρων σου και κατορθώσεις να την τελειώσεις, με προσωπικό κόπο, διάβασμα και στερήσεις. Να πανηγυρίσεις το πτυχίο σου, γιατί αυτό είναι κατόρθωμά σου, όπως κι η πρώτη σου δουλειά. Θα φθάσει κι η στιγμή που θα πάρεις στα χέρια σου τον πρώτο σου μισθό, τα πρώτα δικά σου χρήματα. Θα κεράσεις τον καφέ των φίλων σου με δικά σου λεφτά. Θα ψωνίσεις ό,τι θελήσεις βγάζοντας απ’ το πορτοφόλι χρήματα που ‘χεις δουλέψει εσύ. Χρήματα που έχουν ανταμείψει τον κόπο σου. Μη μου πεις πως εκείνη τη φορά δε θα ‘σαι πραγματικά περήφανος για εσένα; Θα ‘σαι και θα σου αξίζει να ‘σαι.

Στη ζωή καταφέρνουμε πολλά περισσότερα απ’ όσα φανταζόμαστε. Από μικρή ηλικία μέχρι τα βαθιά γεράματα κουβαλάμε ένα σωρό εμπειρίες κι επιτεύγματα, προσωπικά μας στοιχήματα που τελικά κερδίσαμε. Σε όλα αυτά έχουμε καταναλώσει προσωπική κούραση κι άπλετο χρόνο. Συνεπώς, για όλα αυτά μας αξίζει το καλύτερο συναίσθημα όλων, μας αξίζει να φωνάζουμε «είμαι περήφανος για εμένα!», κυρίως γιατί μάθαμε να προσπαθούμε και να μην τα παρατάμε.