Burn out μια λέξη, εκατοντάδες συναισθήματα και ακόμα περισσότερες αναμνήσεις στο άκουσμα αυτής της λέξης. Πρώτη φορά που -θυμάμαι- να το βίωσα ήταν το μακρινό και τόσο κοντινό 2021. Είκοσι ένα χρόνων κοριτσάκι κυνηγούσα τα όνειρα μου, σπούδαζα, έκανα πρακτική, δούλευα, είχα βάλει στόχο να πάρω ένα πτυχίο ιταλικών, πήγαινα καθημερινά γυμναστήριο και προσπαθούσα να διατηρήσω μια σχέση και φιλίες. Η ζωή μου ήταν αυτό που ήθελα. Όλη μέρα έξω, όλη μέρα σχεδόν δουλειά. Μου αρέσει να δουλεύω και ποτέ δεν το έκρυψα, ίσα ίσα πάντα το επιδίωκα. Όμως δεν ήξερα ότι οι τόσες ώρες δουλειάς και οι τόσες υποχρεώσεις που είχα στοιβάξει τόσο επίμονα μέσα στην καθημερινότητα μου, μπορούσαν να με οδηγήσουν να νιώθω έτσι.
Αλλά ας το πάρουμε από την αρχή. Το γνωστό πλέον σε όλους burn out, είναι η ψυχολογική, ψυχική και σωματική εξάντληση που βιώνει κάποιος, η οποία συνήθως οφείλεται σε μια στρεσογόνα δουλειά ή γενικά σε μια στρεσογόνα κατάσταση που υπάρχει στη ζωή μας για πολύ και συνεχόμενο καιρό. Το ενδιαφέρον είναι ότι ο παγκόσμιος οργανισμός υγείας αναγνωρίζει το burn out ως ένα εργασιακό φαινόμενο, χωρίς όμως να το κατατάσσει σε κάποια ιατρική πάθηση. Αν και οι περισσότεροι πιστεύουν ότι μόνο οι κακές συνθήκες εργασίας μπορούν να μας οδηγήσουν σε αυτό, η προσωπική μου εμπειρία λέει άλλα.
Σίγουρα όταν το βίωσα και εγώ βρισκόμουν σε ένα εργασιακό περιβάλλον το οποίο μου έκανε κακό, ήταν τοξικό βρε παιδί μου, αλλά δυστυχώς δεν μπορούσα να φύγω τη δεδομένη στιγμή. Σε συνδυασμό δε με την πρακτική άσκηση, ήρθε και έδεσε. Δούλευα τόσες ώρες στο σύνολο καθημερινά που είχα κουραστεί. Αλλά δεν ήθελα να το παραδεχτώ ότι είχα κουραστεί. Τα συμπτώματα του burn out είναι πολλά, και σίγουρα σε κάθε άνθρωπο διαφέρουν. Αλλά, αν και εσύ νιώθεις ότι έχεις χάσει το ενδιαφέρον και την ανυπομονησία που κάποτε είχες για μερικά πράγματα που κάποτε σε γέμιζαν, ή εάν δεν μπορείς να σηκωθείς από το κρεβάτι αλλά συγχρόνως το βράδυ δεν μπορείς να κοιμηθείς από το στρες και την πίεση, τότε ίσως έχεις μπει και εσύ στον μαγικό κόσμο των burn outers. Και ως άτομο που έχω ωθήσει τον εαυτό μου σε αυτόν τον κόσμο παρά πολλές φορές, φέτος με το που μπήκε το 2024 έκανα μια λίστα που την ονόμασα «Πράγματα που θα κάνω για να μην ξανά πάθω burn out». Και επειδή πέρασε η μισή χρόνια και με μεγάλη περηφάνια παρατήρησα ότι πρώτη φορά μετά από χρόνια δεν έφτασα σε σημείο που να πω «φίλη πρέπει να κανείς ένα restart γιατί κάηκες», θα μοιραστώ αυτή τη λίστα μαζί σας – γιατί με τις εργασιακές συνθήκες που επικρατούν, το πιο πιθανόν είναι να τη χρειαστείτε κάποια στιγμή.
Πρώτα από όλα και πιο σημαντικό. Άσε τις διαδικτυακές ζωές των άλλων στην ησυχία τους! Το να βλέπουμε μονίμως στα social media τι έχουν πετύχει οι άλλοι, εάν οι άλλοι ταξιδεύουν, εάν είναι ερωτευμένοι ή εάν έχουν τους τέλειους φίλους είναι ένας από τους βασικούς λόγους που πλέον όλοι μας νιώθουμε στρεσαρισμένοι και κάπως λυπημένοι. Γιατί; Επειδή πάντα υποσυνείδητα ανταγωνιζόμαστε τους άλλους. Όμως θα σου πω ένα «κρυφό» μυστικό. Τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται στα social, και ποτέ μα ποτέ δεν ξέρεις τι πέρασε ο άλλος για να φτάσει εκεί που είναι και να έχει ό,τι έχει. Ο καθένας μας κάνει το δικό του ταξίδι, και δε μας αφορά τι κάνουν οι άλλοι.
Δεύτερο πράγμα που έβαλα στη λίστα μου είναι να χορεύω. Η Christina Yang στο Greys anatomy μας έμαθε να χορεύουμε τα συναισθήματα μας. Οπότε κάθε φορά που πας νιώσεις ότι πνίγεσαι από κάτι αρνητικό βάλε δυνατά τη μουσική και χόρεψε το.
Οι εκδρομές είναι ένα ακόμα φάρμακο. Βάλε στη λίστα να πηγαίνεις έστω μια ή δυο εκδρομές τον μήνα με τους ανθρώπους που σε κάνουν να νιώθεις καλά. Αν δε φεύγουμε το μυαλό δεν ξεφεύγει. Και εάν για τους χ ψ λόγους αυτό δεν είναι εφικτό να συμβαίνει τόσο συχνά, βάλε στο πρόγραμμα να βλέπεις τους ανθρώπους σου μια φορά την εβδομάδα. Οι άλλοι μπορούν να μας γιατρέψουν χωρίς καν να το ξέρουν μερικές φορές.
Πρέπει να γελάς. Ξεκίνα να βλέπεις stand up comedy ή κάποιον YouTuber που θεωρείς ότι έχει χιούμορ.
Άφησε τη δημιουργικότητά σου ελεύθερη. Ξεκίνα ένα νέο χόμπι που περιλαμβάνει τη διαδικασία του να δημιουργείς. Ας πούμε εγώ κάθε εβδομάδα είπα θα φτιάχνω ένα κέικ. Ή ξεκίνησα ζωγραφική. Επίσης πήρα πηλό και έφτιαξα τασάκια – τα οποία δε χρησιμοποίησα ποτέ γιατί κανείς στο σπίτι μου δεν καπνίζει. Δε χρειάζεται να είσαι καλός, χρειάζεται απλά να το κάνεις.
Τέλος, αποφάσισα θα φροντίζω το σώμα μου. Δεν άφησα το γυμναστήριο, ή αν το άφησα βρήκα άλλους τρόπους να με φροντίζω, πήγαινα κάθε μέρα για μια ώρα να περπατάω. Ούτε σε αυτό χρειάζεται να είσαι καλός, πρέπει απλά να το κάνεις.
Και εάν νιώθεις και εσύ ότι είσαι burn out, ή ότι βρίσκεσαι σε ένα συναισθηματικό αδιέξοδο, να θυμάσαι ότι αν δεν καείς δε θα λάμψεις. Χρειάζεται να αποδεχόμαστε κάθε στάδιο αυτής της διαδικασίας, ακόμα και εάν σε αυτό το στάδιο σημαίνει ότι θα κλαίμε κάθε μέρα ή δε θα είμαστε ικανοί να σηκωθούμε από το κρεβάτι μας
Επιμέλεια κειμένου: Αγγελική Θεοχαρίδη