Βοηθάει τελικά το «περιμένω να απαντήσει πρώτα ο άλλος»;

Πόσες φορές έχεις πετύχει τον εαυτό σου να φέρεται αναβλητικά ακόμη κι αν σε χαρακτηρίζει η συνέπεια; Πόσες φορές καθυστέρησες επίτηδες να απαντήσεις σε μια ομαδική συνομιλία, καθώς περίμενες να δεις τι θα απαντήσει κάποιο άλλο μέλος πρώτο; Η αναβλητικότητα είναι ένα χαρακτηριστικό που είτε το διαθέτεις είτε όχι, όμως υπάρχουν περιπτώσεις που ακόμη και οι πιο συνεπείς άνθρωποι υποκύπτουν σε αυτή. Είναι μια τακτική σχετικά ανώδυνη και σπάνια θα ταμπελώσει εκείνον που το κάνει αφού δύσκολα θα μπεις στη διαδικασία να σκεφτείς ποιοι είναι οι λόγοι που το συγκεκριμένο άτομο φέρεται αναβλητικά.

Πολλές φορές, όσο καλά κι αν τα έχουμε με τον εαυτό μας κι όσο κι αν μπορούμε να υποστηρίξουμε την άποψή μας, τα θέλω και τα πιστεύω μας, επιλέγουμε να ακολουθήσουμε το κοινωνικό σύνολο. Σε αποφάσεις συνήθως που αποτελούν ομαδική πρωτοβουλία, συχνά πιάνουμε τον εαυτό μας να σκέφτεται παράλληλα με τη δική μας άποψη ποια θα είναι και αυτή των υπόλοιπων άμεσα ενδιαφερομένων. Είναι λογικό μέχρι ένα σημείο να θέλουμε να γνωρίζουμε την άποψη και τη γνώμη όσων εμπλέκονται, αλλά τι είναι πραγματικά αυτό που μας κρατά από το να εκφράσουμε πρώτοι την άποψή μας;

Σε ένα ομαδικό πρότζεκτ στη δουλειά, συχνά είναι αμήχανη η στιγμή που πρέπει κάποιος να ξεκινήσει να μιλά εφόσον δεν έχει οριστεί ήδη ο υπεύθυνος. Ακόμη κι αν έχουμε πολλά να πούμε, ακόμη κι αν το έχουμε ήδη ολοκληρωμένο στο μυαλό μας και νιώθουμε ενθουσιασμένοι για αυτό, είναι πολλές φορές που θα περιμένουμε κάποιος άλλος να πει τη δική του ιδέα προκειμένου πατώντας πάνω σε αυτή να πούμε κι εμείς τη δική μας. Αναβάλουμε να εκφέρουμε άποψη και να εκφράσουμε σκέψεις και θέλω γιατί εκείνη τη στιγμή θεωρούμε πως το σωστό είναι να ακούσουμε πρώτα μια διαφορετική άποψη που μπορεί στην πραγματικότητα να μη θέλουμε και καθόλου να ακούσουμε.

Ακόμη και σε χαλαρές συζητήσεις με την παρέα μας, όταν κάποιος προτείνει να πάμε κάπου, μπορεί εσκεμμένα να μην είμαστε οι πρώτοι που θα εκφράσουμε άποψη. Προτιμούμε να περιμένουμε την απάντηση των άλλων και μετά να δώσουμε τη δική μας. Μπορεί αυτό που θέλουμε να πούμε να μην επηρεαστεί καν από προηγούμενες απαντήσεις, μπορεί να παραμένει αναλλοίωτο κι εντελώς αντίθετο με αυτό που δίνουν οι άλλοι, ωστόσο νιώθουμε πολύ καλύτερα με το να εκφέρουμε  άποψη με χρονική καθυστέρηση -και εκ του ασφαλούς- παρά να πάρουμε τον λόγο.

Είναι φόβος αυτό που μας αποτρέπει να κάνουμε την αρχή ή πρόκειται για μια έξυπνη τακτική που μας βολεύει; Ίσως πρόκειται και για τα δύο. Διότι επιλέγοντας να μην εκφράσουμε την άποψή μας εξ αρχής αλλά να τη θέσουμε ως απάντηση, είτε συγκαταβατική είτε αντίθετη, σε σχέση με κάποια άλλη άποψη, μας δίνεται η ευκαιρία να δομήσουμε στο μυαλό μας όσο πιο σωστά μπορούμε την άποψη αυτή γιατί πια ανήκουμε στην αντίδραση κι όχι στη δράση. Λίγες είναι οι φορές που η αρχική άποψη που δεν εκφράσαμε κατευθείαν μπορεί να επηρεαστεί από απόψεις που ακούστηκαν.

Το θέμα μας συχνά δεν είναι να δηλώσουμε την άποψή μας μα ο τρόπος που θα το κάνουμε και κυρίως το πώς θα το αντιληφθούν οι άλλοι. Αυτό είναι που μας σταματά συνήθως, η ανασφάλεια για την ορθότητα των όσων θα πουμε και το πώς οι υπόλοιποι θα εκλάβουν την άποψή μας ή τι θα απαντήσουν σε αυτή.

Η τακτική της επιτηδευμένης αναβλητικότητας είναι μια αρκετά έξυπνη τακτική η οποία ωστόσο δεν μπορεί να θεωρηθεί και πολύ τίμια. Πρώτον διότι πάντα θα πρέπει να υπάρχει εκείνος που θα βρίσκεται στην αμήχανη θέση να κάνει την αρχή και δεύτερον, διότι αν αρχίσουν να τη χρησιμοποιούν όλοι, δε θα βρεθεί ποτέ αυτός ο πρώτος. Πόσες φορές σου έτυχε σε μια ομαδική συνομιλία να κάνει κάποιος μια πρόταση, π.χ. να βγείτε το βράδυ για ποτό και παρ’ όλο που έχει διαβαστεί από όλους η πρόταση να μην απαντά κανείς; Πόσο άβολα μπορεί να νιώσει κι εκείνος που έκανε την πρόταση; Από την άλλη, πόσο υπεύθυνος νιώθεις να απαντήσεις εσύ όταν βλέπεις πως κανείς δεν έχει ανταποκριθεί; Και στην τελική, υπάρχει πράγματι σοβαρός λόγος να αναβάλεις την απάντησή σου;

Ίσως να σε εξυπηρετεί για λίγο το να αφήνεις τους άλλους να βγάζουν το φίδι από την τρύπα, μα όταν βλέπεις πως και άλλοι επέλεξαν να χρησιμοποιήσουν την ίδια τεχνική, καταλαβαίνεις πως καθόλου έξυπνη ιδέα δεν ήταν να το κάνεις. Άλλωστε, με το να μη μιλάς ποτέ πρώτος, χάνεις το ρίσκο αλλά και την ευκαιρία να πρωτοπορήσεις λέγοντας αυτό που είτε κανείς δε σκέφτηκε, είτε κανείς δεν τόλμησε. Μήπως τελικά δεν υπάρχει λόγος ύπαρξης της συγκεκριμένης τεχνικής;