«Πρόσεχε το σύντροφο που θα διαλέξεις, γιατί θα καταλήξεις να του μοιάζεις» είναι η ρήση του σοφού λαού και όχι, δεν εννοεί ότι θα γίνεις μελαχρινή με μούσια, ούτε ότι θα αποκτήσεις δέρμα πορσελάνης και οπίσθια J-Lo. Η ταπεινή αλήθεια είναι πως η επιρροή που ασκεί ένα και μόνο άτομο στη συμπεριφορά μας, κι εν προκειμένω ο σύντροφός μας, είναι τεράστια και καθοριστική και για τη δική μας συμπεριφορά, που σιγά-σιγά μα σταδιακά αρχίζει να συμβαδίζει με τις συνήθειες και τον τρόπο ζωής του.
Μα πώς γίνεται αντιληπτή όλη αυτή η αλλαγή και γιατί στ’ αλήθεια συμβαίνει; Πράγματι, πολύ συχνά γνωρίζεις έναν άνθρωπο κι αμέσως μετά παύουν να σε αναγνωρίζουν οι δικοί σου άνθρωποι (οικογένεια, φίλοι). Ο πιο στενός κοινωνικός σου περίγυρος, όλοι εκείνοι δηλαδή που σε ζουν καθημερινά και γνωρίζουν την κάθε πτυχή της προσωπικότητάς σου, αποτελούν ως επί το πλείστον και τους πρώτους που αντιλαμβάνονται τη μεταστροφή σου αυτή σε κάτι νέο κι άγνωστο.
Έχεις αρχίσει να γίνεσαι σαν τον άνθρωπο με τον οποίο είσαι σε σχέση, το παρατηρείς κι εσύ. Έχεις αλλάξει, μιμείσαι τις μικρές κι ανεπαίσθητες καθημερινές λεπτομέρειες της συμπεριφοράς του και μάλιστα το κάνεις χωρίς να το αντιληφθείς καν, αντιγράφεις εμμέσως τον τρόπο σκέψης και δράσης του ετέρου ημίσεως, με λίγα λόγια συνυφαίνεσαι και γίνεσαι μια υπόσταση ίδια με τη δική του, του μοιάζεις.
Δεν είναι φυσικά αρνητικό το να εξελίσσεσαι μέσα απ’ τη σχέση σου και να προσπαθείς να γίνεις καλύτερος άνθρωπος υιοθετώντας –ή έστω κι αντιγράφοντας– όποια καλή συνήθεια έχει να σου προσφέρει (αν ο άνθρωπός σου, ας πούμε, είναι υποχόνδριος κι ως αποτέλεσμα γίνεσαι κι εσύ –που δε γνώριζες τι θα πει σφουγγαρίστρα– αστέρι στην καθαριότητα και την υγιεινή), όμως αν όλη αυτή η μετάλλαξη λαμβάνει χώρα μόνο και μόνο για να μην ξεβολευτεί ή για να εξασφαλίσεις ότι ο δικός σου χαρακτήρας θα γίνει κομμένος και ραμμένος στα μέτρα του άλλου προσώπου, τότε η υποσυνείδητη ανασφάλειά σου που προδίδει αυτός ο συλλογισμός κι η ανάγκη σου για αποδοχή απ’ το πρόσωπό του, μάλλον μόνο σε θετικά αποτελέσματα δεν μπορεί να οδηγήσει.
Ωστόσο προφανώς, οι λόγοι που ύστερα από κάποιο χρονικό διάστημα αρχίζουμε σιγά-σιγά και μοιάζουμε με το σύντροφό μας δεν περιορίζονται μόνο σε αυτό. Οι κοινές εμπειρίες ανάμεσα σε δύο ανθρώπους, θα μπορούσαν να αποτελούν εξίσου σημαντικό παράγοντα, καθώς επηρεάζουν φανερά τη γλώσσα του σώματός μας και κατ’ επέκταση τις καθημερινές του κινήσεις κι εκφράσεις, ακόμη και τις σκέψεις μας.
Κάπως έτσι, και με βάση το συμπαντικό νόμο της έλξης, οι δύο σύντροφοι ουσιαστικά συγχρονίζονται και καθρεφτίζουν ο ένας τις κινήσεις του άλλου (το επιστημονικά αναφερόμενο κι ως φαινόμενο της εμπάθειας), ακριβώς επειδή αισθάνονται συναισθηματική άνεση κι εμπιστοσύνη. Επιπλέον, το ότι αυτοί οι δύο μοιράζονται μεταξύ τους σκέψεις, συναισθήματα και βιώματα σε συνδυασμό με την ενσυναίσθηση –βασικό γνώρισμα δύο ερωτευμένων ανθρώπων– τους θέτει σε μια κοινή γραμμή πλεύσης.
Και φυσικά δε θα μπορούσε να παραλειφθεί από εδώ ο παράγοντας της συγκατοίκησης, αφού η συμβίωση έρχεται πολύ συχνά για να επιβάλλει θέλοντας και μη, όχι μονόπλευρα το χαρακτήρα του ενός στον άλλο αλλά αμφίδρομα την αμοιβαία αλληλεπίδραση μεταξύ των δύο.
Κατά πόσο, όμως, είναι θετικό το να αφήνεις στοιχεία του χαρακτήρα σου –που στην τελική αυτά ερωτεύτηκε ο σύντροφός σου– και πού ξεκινούν τα όρια του επιλήψιμου; Ε, λοιπόν, αν ο λόγος που αλλάζεις είναι για να συμβαδίσεις με την ακλόνητη στάση του συντρόφου σου, για να ταιριάξεις μαζί του, να εξασφαλίσεις την αποδοχή και την έγκριση από πλευράς του, τότε μάλλον κάπου το έχασες το παιχνίδι και μόνο αν χάσεις αυτό τον άνθρωπο θα βρεις ξανά τον αληθινό εαυτό σου.
Παρ’ όλα αυτά δεν είναι πάντα όλες οι περιπτώσεις τόσο τραγικές. Μερικές φορές θέλεις απλώς να μοιάζεις με ό,τι αγαπάς. Τον άνθρωπο που έχεις ερωτευθεί τον θαυμάζεις, σου αρέσει και τι πιο φυσιολογικό απ’ το να θες να πλησιάσεις μια πιθανώς καλύτερη εκδοχή του εαυτού σου; Είναι αλήθεια ότι ομοειδείς προσωπικότητες έλκονται και χάρη στην αραιή παρουσία συγκρούσεων ευδοκιμούν και για περισσότερο, ωστόσο δε θα πρέπει για αυτής της αξίωσης το γόητρο να θυσιάσεις τη δική σου μοναδικικότητα και να την συμβιβάσεις με κάτι που δεν είσαι.
Οφείλεις να μην το δεχτείς, αν ακόμη κι άθελά σου μεταλλάσσεσαι σε κάτι που ξαγρυπνά την πνευματική ηρεμία και τη συναισθηματική ισορροπία σου. Δεν είναι υγιές, επειδή ο σύντροφός σου χαρακτηρίζεται από περισσή διαχυτικότητα να ζηλεύεις απίστευτα και να έχεις μεταμορφωθεί σε κάποιον που δεν μπορεί να ηρεμήσει απ’ τις υποψίες. Η σχέση είναι ένας διαρκής διάλογος, μια συνεχής ανταλλαγή συναισθημάτων, βιωμάτων, ακόμη και συνηθειών σε κάποιο βαθμό κι είναι φυσιολογικό να επηρεάζεσαι, αφού το ίδιο συμβαίνει με κάθε άνθρωπο που συναντάς, πόσο μάλλον με αυτόν που αφιερώνεις το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου σου.
Ο λόγος, ωστόσο, καθώς και τα όρια της μετάλλαξης αυτής είναι που θα την χαρακτηρίσουν εν τέλει θετική η αρνητική. Μην αλλάξεις για να σε δεχτεί κάποιος, μην αλλάξεις για να τον βολεύεις, ούτε επειδή στο ζήτησε. Άλλαξε αν το θες για σένα, γιατί θα το έκανες έτσι κι αλλιώς, ώστε να κατακτήσεις έναν καλύτερο εαυτό. Άλλαξε γιατί θες να γίνεις καλύτερος απ’ τον άνθρωπο που ήσουν χτες, διατηρώντας ωστόσο τη μοναδικότητα που σε χαρακτηρίζει.
Και πότε μη γίνεις αντίγραφο κανενός, τα αυθεντικά αξίζουν πάντα παραπάνω!
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη