Μην παίρνεις κάθε «όχι» σαν προσωπική απόρριψη

Αν η άρνηση ήταν συναίσθημα θα ήταν αποδοκιμασία. Θα είχε το πρόσωπο ενός σκυθρωπού γκρινιάρη με σκοτεινό βλέμμα που στο πέρασμά του σκορπάει σκιές που θολώνουν τις φωτεινές εικόνες. Θα κυκλοφορούσε στους δρόμους με το υπεροπτικό του βλέμμα εγκλωβίζοντας τους ανθρώπινους συλλογισμούς. Θα έλεγχε κάθε τους κίνηση και απολυταρχικά θα κυρίευε τις θετικές τους σκέψεις.

Ανάμεσά μας πάντα υπάρχουν τέτοιου είδους συναισθήματα. Από την στιγμή που αρχίζουμε να κοινωνικοποιούμαστε, η επαφή μας με άλλους είναι καθημερινό φαινόμενο. Η συναναστροφή μας αυτή μας μαθαίνει για εκείνους που εύκολα δέχονται κάτι κι εκείνους που δε δέχονται. Η δική μας στάση είναι που έχει σημασία και η δύναμη που έχουμε να προχωράμε παρακάτω όποιον κι αν συναντήσουμε στην πορεία. Αρκεί να αποδεχθούμε πως είναι κι αυτός ένας απλός περαστικός.

Τι θα γινόταν όμως αν αφήναμε τον σκυθρωπό αυτό συναίσθημα να μας προσπεράσει. Αν αγνοούσαμε την ύπαρξή του σε βαθμό που θα μας ήταν αδιάφορη κάθε του κίνηση; Αν αποδεχόμασταν πως είναι μέρος της πραγματικότητας και σκοπός του είναι να μάς διδάσκει. Μάς βοηθάει να μαθαίνουμε απ’ το όχι την όψη της άλλης εκδοχής. Τα όχι δεν έχουν πάντα αρνητική έννοια. Διευρύνουν τους ορίζοντές σου, ανοίγουν το παράθυρο μιας άλλης θέας. Εκείνης που καμία φορά αποδεικνύεται πιο όμορφη και πιο φωτεινή όταν τη γνωρίσεις. Απλά δεν το ήξερες πριν της ανοίξεις την πόρτα.

Έχουμε αδικήσει την άρνηση. Εγωιστικά μιλώντας κάποιες φορές δε σκεφτόμαστε πως θέτει όρια. Το όχι ως απάντηση καθορίζει κάτι που είτε δεχόμαστε, είτε δε θέλουμε να δεχθούμε, είτε έχουμε αποφασίσει πως δε μας αρέσει ή δε μας ταιριάζει εν τέλει. Ορίζει τις επιλογές μας και τις προσωπικές μας αποφάσεις. Αυτό ισχύει όχι μόνο για εκείνον που μας αρνείται κάτι αλλά και για εμάς τους ίδιους. Πολύ εύκολα οι ρόλοι αντιστρέφονται, έτσι αν το καλοσκεφτούμε πιο εύκολα θα μπούμε στη διαδικασία να έρθουμε στη θέση κάποιου και να καταλάβουμε γιατί αρνείται, πάρα να βιαστούμε να τον κρίνουμε.

Η αρνήσεις από μόνες τους δεν πληγώνουν. Αυτό που μας πληγώνει είναι η στάση μας απέναντί τους. Είναι η επιρροή που τους επιτρέπουμε να έχουν στην ψυχοσύνθεσή μας. Κι όλο αυτό αφορά στον τρόπο που βλέπουμε πως μας αντιμετωπίζουν οι άλλοι. Ίσως κάποτε όταν ήμασταν παιδιά να αντιδρούσαμε άσχημα όταν οι γονείς μας αρνούνταν να μας αγοράσουν εκείνο το παιχνίδι. Όταν μας χαλούσαν κάποιο χατήρι βάζαμε τα κλάματα και το ίδιο μας το παράπονο μάς έκανε να νιώθουμε πως δε μας αγαπούν. Μια αγκαλιά τους ήταν παρήγορη κίνηση για να νιώσουμε ξανά στοργή.

Ακόμα και στην ενήλικη ζωή αυτό παραμένει ίδιο. Κι αυτό γιατί βαθιά μέσα μας κάποια επιθυμία μας δεν έχει ακόμα εκπληρωθεί. Αυτό το κενό έρχεται να καλύψει περισσότερο μια όμορφη κατάφαση. Εκείνη και εκείνοι που θα μας επιβεβαιώσουν περισσότερο πως είμαστε αποδεκτοί στα μάτια τους, πως μας συμπαθούν, πως ίσως μας νοιάζονται. Η αγκαλιά που μας έκανε να νιώθουμε όμορφα μοιάζει περισσότερο αναγκαία για να μη φτάσουμε στο σημείο να καταρρεύσουμε και όχι για οποιονδήποτε άλλο σκοπό.

Επιπλέον υπάρχουν και οι περιπτώσεις που η προκατάληψή μας μάς προδιαθέτει να αντιδράσουμε έντονα στην άρνηση. Συνδέουμε τα όχι περισσότερο με την εμπάθειά μας και όχι από τον τρόπο που εκφράζεται. Αυτό συμβαίνει διότι προαποφασίζουμε πως η συμπεριφορά του αποσκοπεί στην απόρριψή του προς εμάς. Η σχέση μας μαζί του μας αφήνει την αίσθηση πως η αντιμετώπισή του και οι αποφάσεις του θα λειτουργήσουν εις βάρος μας.

Τα «όχι» από μόνα τους είναι είναι εκφράσεις που σίγουρα χτυπούν στα αυτιά μας περισσότερο βροντερά από τα «ναι». Αν εκείνη τη στιγμή κοιταζόμασταν στον καθρέφτη θα παρατηρούσαμε ένα σύνολο ρυτίδων έκφρασης να τσακώνονται για το ποια θα υπερισχύσει. Κι αυτές οι σκέψεις είναι που παραπλανούν μετέπειτα τις αντιδράσεις μας. Όλη μας τη ζωή αντιμετωπίζουμε αρνήσεις. Αρκεί να σκεφτούμε στο τέλος τι αποκομίσαμε από αυτές και θα αντιληφθούμε πως η καθημερινότητά μας παίρνει άλλη τροπή κι άλλο νόημα, ίσως και καλύτερο απ’ ό, τι φανταζόμαστε. Ανεξάρτητα απ’ τις σχέσεις που έχουμε με κάποιον ή το πώς νιώθουμε για εκείνον.

Είναι στο χέρι μας να αγαπήσουμε κάθε «όχι». Αρκεί να δούμε μέσα από αυτό χωρίς να το αφήσουμε να διεισδύσει εκείνο μέσα μας. Αρκεί το «ναι» που λέμε εμείς στην αποδοχή του. Αυτό μας εξελίσσει.