Τι μας κρατά σε μια σχέση ανοχής;

Ας τολμήσουμε να μιλήσουμε για κάποιες σχέσεις ιδιαίτερες και ίσως ανοίκειες για τους περισσότερους, που όμως για κάποιους, σέρνονται στα κύτταρά τους, όμοιες με καθημερινή, εθιστική συνήθεια. Άνθρωποι που δεν μπορούν να ξεκαθαρίσουν τι νιώθουν και θαρρούν ότι τα παθιασμένα συναισθήματά τους μπλέκονται σαν άτσαλα και κακοτυλιγμένα κουβάρια μέσα τους. Αισθανόμενοι ανίσχυροι τις στιγμές που επαναλαμβάνουν τις ατέρμονες προσπάθειές τους, για να τα ξετυλίξουν με κόπο. Και κάποιες φορές νομίζεις ότι παρατηρούν τον έξω κόσμο σαν απλοί θεατές μέσα από τα κάγκελα ενός στενού και άβολου κλουβιού, θεωρώντας ότι απόλυτα συναινετικά έχουν πλέον αποδεχτεί και συνηθίσει να ζουν μέσα του. Σ΄ αυτό το περιοριστικό κλουβί, όπου οι σχέσεις ανοχής τους σύρονται και δένονται σφικτά σαν άρρηκτοι κρίκοι μιας ατσάλινης αλυσίδας, με τις σχέσεις αντοχής.

Άνθρωποι που έχουν μάθει να ανέχονται συμπεριφορές προκειμένου να διατηρούν την άψογη επιφανειακή ζωή τους, σε μια επιτηδευμένη, πλασματική ισορροπία. Επιλέγοντας να ζήσουν μέσα στην προσποίηση, στη συναίνεση και στην ηθελημένη μη αντίδραση τους. Επιλέγοντας υποσυνείδητα να βιώνουν σχέσεις ανοχής, που με το πέρασμα του χρόνου μεταμορφώνονται σε σχέσεις βαθύτερου εσωτερικού φόβου. Και μέσα από αυτές τις σχέσεις, καθρεφτίζονται εκείνες οι διάφανες προσωπικότητές τους, οι ποτισμένες με βαθιά ευγένεια, με ασίγαστη υπομονή, με αστείρευτη καλοσύνη και με ατσάλινες αντοχές. Γνωρίζοντας και οι ίδιοι ότι στις προσωπικές τους σχέσεις, λαμβάνουν μέρος σ΄ ένα άνισο, φαύλο παιχνίδι θύτη-θύματος. Χωρίς να μπορούν να εξηγήσουν και οι ίδιοι για ποιο λόγο έχουν δεχτεί εκ των προτέρων να συμμετέχουν σ΄ αυτό το παιχνίδι, με όρους που από την αρχή έχουν τεθεί εις βάρος τους.

Είναι εκείνοι οι άνθρωποι που έχουν τέτοια αποθέματα αγάπης μέσα τους, που ξεχνούν να υποστυλώσουν με ασφαλή συρματοπλέγματα τα αδιόρατα συναισθηματικά τους όρια, απέναντι στους άλλους. Κι αυτό γιατί πάντα, τοποθετούν τα συναισθήματα των άλλων και τις ανάγκες τους πάνω από τον εαυτό τους. Προκειμένου μη συνειδητά, να ζητιανεύουν λίγα ψίχουλα από την υποτιθέμενη, ανεκτίμητη αγάπη τους. Μήπως κι έτσι καταφέρουν να ικανοποιήσουν λίγη από την αστείρευτη δίψα των δικών τους συναισθημάτων.

Διότι ένιωσαν ότι πορεύτηκαν μέσα στο χρόνο, χωρίς να γίνονται αποδεκτά τα δικά τους δικαιώματα κι έτσι θεώρησαν δεδομένη την παραίτησή τους από αυτά. Και κάπου εκεί, στην πορεία της ανακάλυψης του εαυτού τους, διαπίστωσαν ότι είχαν χάσει το νόημα του παιχνιδιού των προσωπικών τους σχέσεων. Γιατί τελικά εκεί, κάτω από το μανδύα της αναζήτησης της αγάπης, υποσυνείδητα έδιναν προτεραιότητες σε ανθρώπους, οι οποίοι τους απωθούσαν σταδιακά στα μισοφωτισμένα περιθώρια της ίδιας της ζωής τους.

Έτσι κάπου εκεί, ξεκινούν οι σχέσεις εξάρτησής τους με τους χειριστές των νημάτων τους. Με σαθρό υπόβαθρο τη συναισθηματική αλλοτρίωση που τους προκαλούν και τη σιωπηρή αποδοχή της, μέσω της άρρητης συναίνεσής τους. Γιατί αυτοί οι άνθρωποι, έχουν διδαχθεί από πολύ νωρίς στη ζωή τους, ότι για να είναι αποδεκτοί από το κοινωνικό τους περιβάλλον θα πρέπει να αγκαλιάζουν την κατάφαση και ν’ απορρίπτουν την άρνηση. Χωρίς ποτέ ν’ αντιληφθούν και οι ίδιοι, ότι προκειμένου να διαφυλάξουν τα προσωπικά τους όρια, τον αυτοσεβασμό τους και την ουσιαστική τους αξία, έχουν δικαίωμα στο «όχι».

Υπάρχουν στιγμές μέσα στο χρόνο, που αντιλαμβάνονται ότι μέσα από αυτή τους τη στάση έχουν μεταμορφωθεί σε άβουλα πιόνια σε εκ των προτέρων, σκόπιμα παιχνίδια. Σε χειραγωγούμενες μαριονέτες με μπερδεμένα τα μεταξωτά τους νήματα, στα χέρια όλων εκείνων που δεν τους εκτιμούν. Είναι οι στιγμές που θα κάνουν λίγο πίσω, θα σταθούν μπροστά στον καθρέφτη τους και θα προσπαθήσουν ν’ αναγνωρίσουν το ημιδιάφανο είδωλο που στέκεται μπροστά τους. Αγνώριστο, διαβρωμένο, λιπόψυχο, κακομεταχειρισμένο.

Κι είναι η στιγμή που μέσα τους θ’ αναδευτούν όμοια με θύελλα, όλα εκείνα τα συναισθήματα θυμού, μίσους, αποστροφής κι εκδίκησης. Γιατί όλη αυτή η εκούσια απόσυρση του εαυτού τους μέσα στο κουκούλι της απομόνωσής τους τούς κάνει σαφέστερο από ποτέ πως ήρθε η στιγμή να ενστερνιστούν τη ρήξη. Πρώτα με τον ίδιο τους τον εαυτό κι ύστερα με αυτόν που καθημερινά δοκιμάζει τις αντοχές τους. Γνωρίζοντας ότι μέσα από αυτή τη ρήξη θα θρυμματιστούν σε χιλιάδες αόρατα συντρίμμια, μέσα από τα οποία θα συνθέσουν το νέο τους, αναγεννημένο εαυτό. Προκειμένου να θέσουν έστω κι αργά στο βάθρο της αυτοεκτίμησης τον πρόσκαιρα χαμένο τους εαυτό.

Αποδέσμευση απ΄ ό, τι τους κρατά σιδηροδέσμιους, λοιπόν. Μέσα από μικρές στάσεις στη ζωή. Κάτι σαν απλά διαλείμματα, στα οποία ο καθένας θα πάρει το χρόνο του, ώστε να ψάξει μέσα του τις αιτίες, τους λόγους, τα βαθιά ριζωμένα αρχέτυπά του. Για να κατανοήσει γιατί λειτουργεί με αυτούς τους συγκεκριμένους τρόπους. Και κάπου εκεί, με αποφασιστικούς βηματισμούς θα πραγματοποιήσει τη δική του προσωπική επανάσταση. Ενάντια σ΄ όλα τα ανείπωτα κι ανέκφραστα που ζουν μέσα του, που τον εξουσιάζουν, τον καθορίζουν και τον κρατούν δεσμώτη. Κι είναι τότε που οι σχέσεις ανοχής θα μετουσιωθούν σε σχέσεις αντοχής. Μόνο και μόνο για ν’ αντέξουν ό,τι μακρόθυμα ανέχτηκαν.