Η γλώσσα του σώματος είναι η εξωτερίκευση της συναισθηματικής κατάστασης ενός ατόμου. Κάθε χειρονομία-κίνηση μπορεί να αποτελεί πολύτιμο κλειδί για να ανακαλύψεις τι αισθάνεται ένα άτομο σε μια συγκεκριμένη στιγμή. Το πρόσωπο και το σώμα στέλνουν διαρκώς μηνύματα που γεννούν πολύ περισσότερα συναισθήματα και αντιδράσεις από ό,τι τα λόγια.
Το κλειδί για να διαβάσει κάποιος τη γλώσσα του σώματος είναι να μπορέσει να καταλάβει τη συναισθηματική κατάσταση ενός ατόμου ενώ ακούει τα όσα λέει και παρατηρώντας τις συνθήκες κάτω απ’ τις οποίες τα λέει. Αυτό επιτρέπει να διακρίνει την αλήθεια απ’ τη φαντασία. Η ομιλία χρησιμοποιείται κυρίως για να μεταφέρει πληροφορίες ενώ η γλώσσα του σώματος χρησιμοποιείται για να εκφράσει τις διαπροσωπικές διαθέσεις και σε κάποιες περιπτώσεις αποτελεί υποκατάστατο των λεκτικών μηνυμάτων.
Όλοι μας τη χρησιμοποιούμε καθημερινά, συνήθως χωρίς να το αντιλαμβανόμαστε. Οι πολιτικοί τη γνωρίζουν πολύ καλά -κι όσοι δεν την κατέχουν φροντίζουν να αριστεύσουν σε αυτή με τη βοήθεια των επικοινωνιολόγων τους. Όσοι ασχολούνται με το μάρκετινγκ προσπαθούν να την κάνουν δεύτερη φύση. Οι ηθοποιοί κρίνονται σε μεγάλο βαθμό γι’ αυτήν τους την ικανότητα όταν περνούν μια οντισιόν κι οι χορευτές μιλούν συνεχώς με αυτήν. Οι εκπαιδευτικοί καλούνται να τη χρησιμοποιήσουν για να διευκολύνουν την επικοινωνία με τους μαθητές τους.
Τα περισσότερα απ’ τα βασικά σήματα επικοινωνίας είναι κοινά σε ολόκληρο τον κόσμο. Όταν οι άνθρωποι είναι ευτυχισμένοι χαμογελούν, όταν είναι στεναχωρημένοι ή θυμωμένοι συνοφρυώνονται. Το κούνημα του κεφαλιού από πάνω προς τα κάτω χρησιμοποιείται σχεδόν παγκόσμια για να δείξει κατάφαση και συμφωνία. Το κούνημα του κεφαλιού δεξιά-αριστερά είναι επίσης παγκόσμιο κι είναι μια κίνηση που μαθαίνουμε σε νηπιακή ηλικία.
Η εκμάθηση της γλώσσας του σώματος όχι μόνο σε κάνει να αντιλαμβάνεσαι καλύτερα με ποιον τρόπο οι άνθρωποι προσπαθούν να επιβληθούν και να εκμεταλλευτούν τους άλλους, αλλά επίσης σε βοηθά να συνειδητοποιήσεις ότι το ίδιο μπορεί να κάνουν και σε σένα. Ο εγκέφαλός σου είναι ήδη προγραμματισμένος να διαβάζει πολλά σήματα της γλώσσας του σώματος έτσι το μόνο που έχεις να κάνεις είναι να μάθεις να τα αναγνωρίζεις συνειδητά. Στη σωματική επικοινωνία εμπλέκονται οι επιστήμες της ψυχολογίας, της κοινωνιολογίας, της ανθρωπολογίας, της γλωσσολογίας.
Όταν λέμε πως κάποιος έχει διαίσθηση αναφερόμαστε ασυναίσθητα στην ικανότητά του να διαβάζει τη γλώσσα του σώματος και να τη συγκρίνει με τα λεκτικά σήματα που στέλνουν. Λίγοι άνθρωποι αντιλαμβάνονται πώς τους βλέπουν οι άλλοι σε μια αρχική συνάντηση, παρά το γεγονός ότι οι περισσότεροι γνωρίζουν πως τα πρώτα λίγα λεπτά μιας συνάντησης μπορούν να δημιουργήσουν ή να διαλύσουν μια σχέση.
Τα έξι μυστικά για τη γλώσσα του σώματος (από τον Allan Pease), μια σύνοψη των κυριότερων σημείων-κλειδιών που χρειάζονται σε όλους:
Πρόσωπο: Να έχεις ζωηρή έκφραση και να χαμογελάς συνεχώς, φροντίζοντας καθώς χαμογελάς να δείχνεις τα δόντια.
Χειρονομίες: Να είσαι εκφραστικός, αλλά να μην το παρακάνεις. Να έχεις τα δάκτυλα κλειστά όταν δίνεις χειραψία και τους ώμους κάτω απ’ το ύψος του πιγουνιού και να αποφεύγεις να σταυρώνεις τα χέρια και τα πόδια σου.
Κινήσεις του κεφαλιού: Να χρησιμοποιείς τριπλά γνεψίματα όταν μιλάς και να κλίνεις το κεφάλι προς το πλάι όταν ακούς. Να κρατάς το πιγούνι ψηλά.
Οπτική επαφή: Να προσφέρει στο καθένα την οπτική επαφή που τον κάνει να νιώθει άνετα. Αν εξαιρέσουμε κουλτούρες όπου θεωρείται απρεπές να κοιτάς στα μάτια τον συνομιλητή σου, όσοι κοιτούν στα μάτια κερδίζουν μεγαλύτερη αξιοπιστία από όσους δεν το κάνουν.
Στάση του κορμιού: Να γέρνεις μπροστά όταν ακούς τον άλλον και να στέκεσαι ευθυτενείς όταν μιλάς.
Ζωτικός χώρος: Να στέκεσαι όσο κοντά στον άλλον νιώθεις άνετα εσύ. Αν ο άλλος πισωπατήσει, εσύ μην κάνεις μπροστά για να καλύψεις την απόσταση.
Κατοπτρισμός: Να καθρεφτίζεις με λεπτότητα τη γλώσσα του σώματος των άλλων.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη