Η τηλεόραση έγινε πλέον έπιπλο στο σαλόνι

Η τηλεόραση ήταν το ίντερνετ πριν το ίντερνετ. Η εφεύρεση που άλλαξε το ρου της ιστορίας και δημιούργησε μια καινούρια πραγματικότητα για την ανθρωπότητα. Εν έτη 2020, η τηλεόραση είναι ένα μέσο στον αναπνευστήρα, χρόνια τώρα σε κωματώδη κατάσταση, χάνοντας χρόνο με το χρόνο την αίγλη, τη χρησιμότητα και την αξιοπιστία της. 

Πώς φτάσαμε ως εδώ; Πώς είναι δυνατόν η τηλεόραση να έχασε τη δυναμική της παρ’ όλο που ήταν κορυφαίο μέσο ενημέρωσης και ψυχαγωγίας; Πώς οδηγήθηκε σε τέτοια κατάσταση η πάλαι ποτέ κυρίαρχος των μίντια; Οι λόγοι πολλοί, απλοί και στενάχωροι. Ας τους συζητήσουμε. 

Αυτό που έδωσε στην τηλεόραση την πρωτοκαθεδρία των μέσων μαζικής ενημέρωσης ήταν το μονοπώλιο που είχε για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα. Ήχος και εικόνα μέσα από ένα γυαλί κατάφεραν να εξαφανίσουν τον όποιο ανταγωνισμό υπήρχε απέναντι σε εφημερίδες και ραδιόφωνο. Η εμπειρία του να κάθεσαι στο ίδιο σου το σπίτι και να μπορείς να ενημερωθείς, να κλάψεις, να γελάσεις, να πανηγυρίσεις και να στεναχωρηθείς, ήταν κάτι άπιαστο, ασύγκριτο, μοναδικό. 

Με την έλευση του ίντερνετ, η τηλεόραση είχε πλέον ξεκάθαρο ανταγωνιστή, αφού ο υπολογιστής μπόρεσε ουσιαστικά να αξιοποιήσει το προϊόν και τις υπηρεσίες της τηλεόρασης και να τα αναβαθμίσει, να τα κάνει μοντέρνα. Ο τηλεθεατής είχε πλέον επιλογές, είχε μέτρο σύγκρισης και εκεί είναι ο δεύτερος τομέας στον οποίο ξεκίνησε να νοσεί η τηλεόραση -ο τομέας του περιεχομένου.

Θα σας δώσω ένα πολύ απλό παράδειγμα για να καταλάβετε. Στο στρατό, σου σερβίρουν ένα πιάτο. Πεινάς, το τρως. Δεν υπάρχουν επιλογές, υπάρχουν ανάγκες. Αυτό ήταν η τηλεόραση στο ξεκίνημά της. Ένα μέσο που κάλυπτε τις ανάγκες ενός κοινού που δεν είχε επιλογές. Όταν όμως ο κόσμος είχε να διαλέξει, κατάλαβε πως αυτό που του σέρβιραν τόσα χρόνια, ήταν αμφιβόλου ποιότητος. 

Όντας μονοπώλιο, η τηλεόραση βρέθηκε στο στόχαστρο κριτικής και σχολιασμού για την αμεροληψία και τα κίνητρα του περιεχομένου της. Ο κόσμος αναρωτήθηκε σε πολλές περιπτώσεις αν η δύναμη της τηλεόρασης χρησιμοποιήθηκε σαν μοχλός πίεσης και υποκίνησης της κοινής γνώμης για θέματα οικονομικού και πολιτικού περιεχομένου. Με το ίντερνετ, ο κόσμος είχε τη δύναμη της δημοσιογραφίας στα χέρια του, είχε τρόπο να αναζητήσει τις δικές του πηγές και να εξακριβώσει στοιχεία που παλιά μπορούσε να αποδεχτεί όπως του τα σέρβιρε η τηλεόραση. Η εποχή της παραπληροφόρησης και η τυφλής εμπιστοσύνης είχε τελειώσει. 

Το ίντερνετ έφερε έναν ανταγωνιστή που έσπρωξε τα όρια, άλλαξε το σύστημα, εξέλιξε μια ιδέα. Ο ανταγωνισμός φέρνει πρόοδο, μόνο που η τηλεόραση αντέδρασε σαν ένα κακομαθημένο πρωτότοκο παιδί που ζήλεψε το καινούριο του αδερφάκι και επέλεξε να μην αλλάξει ποτέ. Το επίπεδο των εκπομπών φθείρεται χρόνο με το χρόνο, οι σειρές κόβονται στους έξι μήνες και η δημοσιογραφία έχει χάσει κάθε ίχνος κύρους και εμπιστοσύνης. 

Η τηλεόραση δεν υπάρχει πλέον σαν θεσμός. Για σειρές και ταινίες υπάρχει το Νέτφλιξ, το Άμαζον, το HBO και άλλες τόσες επιλογές. Για εκπομπές και ποιοτική δημοσιογραφία υπάρχουν κανάλια στο YouTube, podcasts και διαδικτυακές φυλλάδες. 

Η τηλεόραση είναι πλέον έπιπλο, η οθόνη που κοσμεί τα σαλόνια και τα υπνοδωμάτιά μας. Αν προσέξετε, οι καινούριες τηλεοράσεις ονομάζονται «έξυπνες», γιατί σου δίνουν την ευκαιρία να συνδεθείς στο Ίντερνετ. Άρα αυτές που απλώς μεταδίδουν τα κανάλια της τηλεόρασης που ξέραμε, «χαζές» είναι; 

Η ιστορία της τηλεόρασης είναι ένα τρανταχτό παράδειγμα πως όλοι και όλα οφείλουν να εξελίσσονται. Μια από τις μεγαλύτερες ευρεσιτεχνίες του ανθρώπινου μυαλού αργοπεθαίνει, γιατί δεν κατάφερε ποτέ να ανταποκριθεί στις ανάγκες του εξελισσόμενου κοινού που υπηρετούσε. 

RIP καλή μου τηλεόραση.