Συρανό Ντε Μπερζεράκ· η αγάπη πάνω απ' το ατομικό συμφέρον

Το όνομα Συρανό Ντε Μπερζεράκ πολύ πιθανόν να μη σας λέει πολλά. Σήμερα θα σας τον συστήσω και ελπίζω πως με το πέρας αυτού του σύντομου κειμένου θα τον μάθετε και θα τον θυμάστε. Αυτοί που γνωρίζουν τον Συρανό, τον ξέρουν ως τον πρωταγωνιστή του θεατρικού έργου του Εντμόν Ροστάν. Το έργο έκανε πρεμιέρα στις 28 Δεκεμβρίου του 1897 και έγινε αμέσως σημείο αναφοράς της χρυσής belle époque της Γαλλικής τέχνης. 

Στο έργο, ο Συρανό είναι ένας ταλαντούχος ξιφομάχος με ένα πολύ έντονο φυσικό χαρακτηριστικό -την τεράστια μύτη του. Ερωτευμένος με τη Ρωξάνη, δε βρίσκει ποτέ το κουράγιο να της εκμυστηρευτεί την αγάπη του, πιστεύοντας πως μια τόσο όμορφη κοπέλα δεν πρόκειται να δώσει σημασία σε έναν σαν αυτόν. Όταν μαθαίνει πως η Ρωξάνη έχει αισθήματα για κάποιον άλλον, τον Κρίστιαν, ο Συρανό τον βοηθάει να την κερδίσει. Του μαθαίνει να εκφράζεται και στην ουσία λέει στη Ρωξάνη όλα όσα θα ήθελε να της πει ο ίδιος μέσω του Κρίστιαν.

Αυτό που δεν ξέρουν πολλοί είναι πως ο Συρανό ήταν υπαρκτό πρόσωπο. Ο χαρακτήρας που αποθεώνεται μέχρι και σήμερα κάθε φορά που ανεβαίνει στο σανίδι, γεννήθηκε το 1619 στο Παρίσι και ήταν ένας συγγραφέας με αξιόλογο έργο που πολλοί ισχυρίζονται ότι επηρέασε δημιουργούς, όπως τον Φοντενέλ, και τον Μολιέρο. Το έργο του όμως επισκιάστηκε από την ερμηνεία του στο έργο του Ροστάν, αφού ο πανέξυπνος ερωτιάρης ξιφομάχος με μύτη σαν προβοσκίδα, κατάφερε να διδάξει μια αγάπη που σπανίζει στις μέρες μας. 

Στα μάτια μου ο Συρανό είναι ένας ήρωας σύγχρονος, ένας ήρωας που θα είχε πολλά να δώσει στον κόσμο που έχουμε δημιουργήσει εν έτι 2020, τον κόσμο των φίλτρων, των προφίλ και της τέλειας εικόνας. Μπορείτε να φανταστείτε το διαδικτυακό προφίλ του Συρανό; Τις διαστάσεις που θα έπαιρνε η τεραστίων διαστάσεων μύτη του; Τα ειρωνικά σχόλια; Τα αποθαρρυντικά προσωπικά μηνύματα; Και στον έρωτα; Τι λόγο θα είχε ο Συρανό όταν γνώριζε τη Ρωξάνη του; Πώς θα μπορούσε να την προσεγγίσει; Πώς να εκφράσει την αγάπη του; 

Ένα τέτοιο έργο θα είχε πολλά να μας διδάξει. Η αγάπη που δίνει και δε θέλει. Ο άνθρωπος που δεν κρατάει κακία και θέλει να δει τον έρωτα ακόμα κι αν αυτός δεν είναι πρωταγωνιστής. Πόσοι θα βοηθούσαν τον Κρίστιαν σήμερα; Ειλικρινά όμως. Ποιοι θα βοηθούσαν έναν άγνωστο να κερδίσει το κορίτσι που έχουν ερωτευτεί; Πόσοι βάζουν τη δύναμη της αγάπης πάνω από το δικό τους συμφέρον, τη δική τους προσωπική ευτυχία; 

Ένας από τους λόγους που ο Συρανό ζει τόσο χρόνια μέσα από το έργο του Ροστάν είναι διαχρονικότητα των μηνυμάτων που στέλνει. Πέρα από το ερωτικό κομμάτι, ο Συρανό είναι ένα από τα πρώτα θεατρικά έργα που ασχολείται εις βάθος με το θέμα του εκφοβισμού. Το δούλεμα και η αντιμετώπιση που τυγχάνει ο Συρανό για τη μύτη του, είναι ένας από του κινητήριους μοχλούς του έργου. Θα ήθελα όμως να σταθώ στον τρόπο που το αντιμετωπίζει. Ο Συρανό ουκ ολίγες φορές χρησιμοποιεί το σπαθί του για να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Δεν αφήνει κανέναν να τον πατήσει και να τον υποβιβάσει. Το σπαθί όμως δεν είναι η μόνη του άμυνα. Το μυαλό του και ο λόγος του είναι ίσως το πιο δυνατό όπλο του στη μάχη απέναντι στους ημιμαθείς, τους ανώριμους, τους μικρόψυχους και τους χαιρέκακους. Έχει το σθένος να μιλήσει, να σηκώσει το κεφάλι και να υπερασπιστεί τον εαυτό του. 

Σε μια εποχή που οι εντυπώσεις δημιουργούνται μέσα από ένα φακό, ο Συρανό φαντάζει πιο σύγχρονος και επίκαιρος από ποτέ. Αν σας δοθεί η ευκαιρία να δείτε το θεατρικό έργο, να το κάνετε. Η δύναμη της ανθρωπιάς θα κάνει τα αισθήματά σας να ζωντανέψουν και σαν την Γαλλία του 1897, θα πιστέψετε και πάλι στην αγάπη. 

Συρανό καλέ μου φίλε, σ’ευχαριστώ.