Η βία των διπλανών διαμερισμάτων

Οι μεγαλουπόλεις ασφυκτιούν, οι ρυθμοί τρέχουν, ο κόσμος περιφέρεται με τις έγνοιες να δίνουν ρεσιτάλ στο κεφάλι του. Όλα ηρεμούν εκεί κοντά στη δύση του ηλίου με το κλείσιμο της πόρτας. Της πόρτας του δικού σου διαμερίσματος, του διπλανού, του γείτονα απ’ τον τρίτο. Στιγμή χαλάρωσης κι απόλυτης γαλήνης, με τους μπελάδες τις δουλειάς αφημένους στο χαλάκι της εξώπορτας και το βλέμμα ήρεμο να περιπλανάται στα στολισμένα χριστουγεννιάτικα δέντρα που προβάλλουν απ’ τα παράθυρα των διπλανών διαμερισμάτων.

Αρκετούς από αυτούς που μένουν σε αυτά ίσως να μην τους  έχεις γνωρίσει και ποτέ. Άλλους να τους αποφεύγεις μανιωδώς, μην τυχόν και σου κάνουν επίπληξη για τις μουσικές σου επιλογές στις 2 τα ξημερώματα. Μιλάς, βέβαια, στο τυπάκι απ’ τον δεύτερο, γιατί είναι και καλό κομμάτι και καιρό τώρα προσπαθείς να το διπλαρώσεις. Ωστόσο, ψάχνεις μανιωδώς τη γειτόνισσα απ’ τον πάνω όροφο που βάζει σκούπα κάθε μεσημέρι και σε απομακρύνει άτσαλα απ’ τα χέρια του Μορφέα.

Κανείς δεν ισχυρίστηκε ότι η συνύπαρξη γειτόνων είναι εύκολη υπόθεση. Το ενστερνίστηκε, άλλωστε, κι ολόκληρη τηλεοπτική σειρά. Πάντα, όμως, πρέπει να θυμόμαστε ότι, εκτός από γείτονες, είμαστε κι άνθρωποι. Κι εδώ έρχομαι να θέσω τον βασικό προβληματισμό μου! Τι θα κάναμε σε περίπτωση που αντιλαμβανόμασταν ότι κάτι περίεργο συμβαίνει στα διπλανά διαμερίσματα; Αν τον ήρεμο ύπνο μας διέκοπταν φωνές, κλάματα, υψηλοί τόνοι, κραυγές, βρισιές και μετά σιωπή; Σου έχει συμβεί ποτέ; Κι αν ναι, πώς αντέδρασες;

Οι περισσότεροι θα γυρίσουμε πλευρό και θα κοιμηθούμε. Θα ισχυριστούμε ότι δε μας αφορά κάτι που διαδραματίζεται στις ζωές άλλων. Πως δε μας πέφτει λόγος και πως τα οικογενειακά ζητήματα δεν πρέπει να απασχολούν τον περίγυρο. Όταν, όμως, σχολιάζουμε πόσοι μπαινοβγαίνουν στο απέναντι διαμέρισμα; Τότε τι; Εκεί ξέρουμε να δείχνουμε ενδιαφέρον;

Η ζωή δεν κλείνεται μέσα σε τέσσερις τοίχους. Την άποψη «τα εν οίκω μη εν δήμω» που ευδοκιμούσε πολύ συχνά στις αντιλήψεις των παλαιότερων, συντηρώντας τέρατα και προσφέροντας καταφύγιο στους θύτες, είναι καιρός να την αλλάξουμε. Να είμαστε άνθρωποι υποψιασμένοι, με συνείδηση κι ανήσυχο πνεύμα, με ενδιαφέρον για το τι συμβαίνει δίπλα μας. Να βλέπουμε τον άλλον, να ρωτάμε «τι κάνεις;» και να το εννοούμε. Μα το πιο βασικό; Να μιλάμε, να παίρνουμε πρωτοβουλίες, να ξεσηκώνουμε τη γειτονιά στο πόδι και να αναλαμβάνουμε δράση, όταν αντιλαμβανόμαστε ότι κάτι άσχημο, κάτι βίαιο συμβαίνει γύρω μας.

Η σωματική, η σεξουαλική,  η συναισθηματική ή και λεκτική, είναι κάποιες απ’ τις μορφές κακοποίησης που μπορεί να υποστεί ένα άτομο μέσα στο ίδιο του το σπίτι. Βίαιο είναι κάτι τόσο το να ζεις όσο και να το βλέπεις. Τσακωμοί γονιών, ξυλοδαρμός παιδιών και συντρόφων, εκφοβισμός από αδέρφια και φίλους, προσβολές κι υποτίμηση. Τέτοια περιστατικά μπορεί να συμβούν μία μεμονωμένη φορά ή να γίνονται κατ’ επανάληψη. Τα ίδια τα άτομα, όμως, που εμπλέκονται σε τέτοια περιστατικά δύσκολα θα σπάσουν τη σιωπή τους. Η καταστολή της βίας χρειάζεται φωνή και συνήθως το θύμα (για τους δικούς του φοβισμένους λόγους) αισθάνεται πως δεν μπορεί να μιλήσει. Εσύ, όμως, μπορείς κι επιβάλλεται να το κάνεις!

Αν θέλουμε να θεωρούμαστε ενήλικες, υπεύθυνοι για την εξέλιξη και την ευτυχία μας, άρα και για το πώς θέλουμε να φερόμαστε και να μας φέρονται, πρέπει να είμαστε σε επαγρύπνηση. Εμείς καθορίζουμε το πώς θέλουμε να υπάρχουμε σ’ αυτόν τον κόσμο και την κοινωνία, πώς θέλουμε να συμβιώνουμε με τους υπόλοιπους. Γι’ αυτό σε τέτοια φαινόμενα βίας, λεκτικής ή ακόμη χειρότερα και σωματικής, δεν πρέπει να μένουμε παρατηρητές.

Η αδράνεια δεν ωφέλησε ποτέ σε κανέναν τομέα. Ακόμα και την πιο μικρή υποψία να έχουμε πρέπει να σηκωθούμε απ’ τον καναπέ μας. Να ανοίξουμε την πόρτα μας και να παρέμβουμε. Να καλέσουμε, χωρίς δεύτερη σκέψη, την αστυνομία. Ίσως έτσι να σώσουμε κάποιους ανθρώπους από ακραία περιστατικά και δύσκολες ψυχοφθόρες καταστάσεις, ίσως έτσι να προλάβουμε ένα μεγαλύτερο κακό.

Έτσι, θα βγούμε απ’ το μικρόκοσμό μας, απ’ τη γυάλα μας. Θα αισθανθούμε μέρος του συνόλου, του κόσμου στον οποίο ζούμε. Θα αισθανθούμε την αξία μας και την αξία των γύρω μας, καθώς και το πόσο μπορούμε να εμπλακούμε και να συμβάλλουμε σε μια αλλαγή. Η αλλαγή μπορεί να είναι τόση δα, μικρή, όμως θα υπάρξει. Και θα ξεκινήσει από εσένα. Μη σκεφτείς γιατί από μένα κι όχι από κάποιον άλλον. Γιατί όλοι κάπως έτσι επαναπαυόμαστε.

Διότι η συζυγική, συντροφική ή γονική κακοποίηση καταλαμβάνει όλο και περισσότερα τετραγωνικά μέσα στο σπίτι. Και το χειρότερο από όλα είναι ότι τόσο οι θύτες όσο και τα θύματα είναι άνθρωποι γύρω μας. Καθημερινοί όπως κι εμείς. Σήμερα είναι αυτοί! Αύριο ποιος ξέρει;