Εάν επιλέξατε να διαβάσετε αυτό το άρθρο, ίσως να σχηματίστηκε στο μυαλό σας η εικόνα κάποιου γνωστού προσώπου, που συνήθως μιλάει πολύ για τον εαυτό του, επιδεικνύοντάς τον. Κι η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που μιλάνε αποκλειστικά και μόνο για τον εαυτό τους. Κι όχι μόνο μιλάνε, αλλά επιπλέον τον προβάλλουν συνεχώς και με κάθε τρόπο. Σε παρέες, σε συγκεντρώσεις, σ΄ επαγγελματικούς χώρους και γενικότερα σε διάφορες συνομιλίες αλλά και στα social media, που με τις συνεχείς αναρτήσεις τους προβάλλουν αποκλειστικά και μόνο την εικόνα τους. Προσπαθούν πάντοτε ν΄ αποτελούν το επίκεντρο και να μονοπωλούν το ενδιαφέρον όλων. Ασφαλώς και το κείμενο αυτό δεν έχει στόχο να κρίνει ή/και κατακρίνει τις συμπεριφορές αυτού του είδους. Στοχεύει μόνο στο να προσπαθήσει να τις ερμηνεύσει, έτσι ώστε να τις κατανοήσει.
Οι χαρακτηρισμοί που όλοι, συνήθως, αποδίδουμε στη συγκεκριμένη ψυχολογική τάση είναι ο εγωκεντρισμός, η ματαιοδοξία, ο ναρκισσισμός. Παρ’ όλ΄ αυτά, όσο παράδοξο κι αν φαίνεται, οι ψυχαναλυτές υποστηρίζουν ότι ο υπερτονισμός του εγώ δε συνδέεται πάντοτε με τις ανωτέρω αναφερόμενες ψυχολογικές καταστάσεις. Και τούτο διότι από σχετικές έρευνες προέκυψε ότι, για παράδειγμα, ένας ναρκισσιστής χρησιμοποιεί τη λέξη «εγώ» εξίσου με όλους εκείνους που δεν παρουσιάζουν οποιαδήποτε σημάδια ναρκισσιστικής συμπεριφοράς. Όπως επίσης κι ένα άτομο που μπορεί να ΄ναι εγωκεντρικό, προσφέρει, όμως, συχνά τη βοήθειά του σε συνανθρώπους του.
Πίσω, όμως, απ΄ την υπέρμετρη αυτή προσωπική προβολή, που ενίοτε αγγίζει τα όρια της έπαρσης, κρύβονται διαφορετικά αίτια. Ενδεχομένως αρκετές φορές να κρύβονται και κάποια βαθύτερα κίνητρα. Είτε συνειδητά είτε ασυνείδητα.
Όταν κάποιος μιλά πολύ για τον ίδιο, κρύβει με τον τρόπο αυτό την ανασφάλειά του. Μέσω της βιτρίνας στην οποία έχει τοποθετήσει τον «τέλειο» εαυτό του, έχει μάθει να καλύπτει τη χαμηλή αυτοπεποίθηση κι εκτίμηση που τρέφει για την αυτο-εικόνα του. Έτσι κατορθώνει και κρύβει την τεράστια ανάγκη του για αποδοχή. Η προσοχή κι ο θαυμασμός των άλλων, ειδικά στην περίπτωση που αυτά συνοδεύονται κι από κολακευτικά για την προσωπικότητά του σχόλια, εξαλείφουν κάθε αίσθημα κατωτερότητας και ανεπάρκειας εαυτού. Πιο απλά το άτομο κρύβει τη δική του ανασφάλεια κάνοντας τους άλλους να αισθάνονται οι ίδιοι ανασφαλείς. Κι είναι κάτι που τελικά αρκετοί αντιλαμβανόμαστε, απλώς όχι απ΄ την αρχή.
Όταν κάποιος μιλά πολύ για τον ίδιο, κρύβει ή τουλάχιστον προσπαθεί να κρύψει την αδυναμία του να διαχειριστεί κι εκφράσει τα όποια, τυχόν, συναισθήματα γεννιούνται μέσα του απ’ τη συναναστροφή και συνομιλία του με τους άλλους ανθρώπους, την οικογένεια, τους φίλους ή/και τους συντρόφους. Σκεφτείτε κάποιον που καθώς συζητάτε μαζί του ένα ζήτημα που σας αφορά, εκείνος αντιστρέφει το θέμα της συζήτησης σε κάτι διαφορετικό ή αναφέρεται κυρίως στον εαυτό του. Φέρεται σαν ν΄ αγνοεί τα συναισθήματα του συνομιλητή του μα κατ’ επέκταση αγνοεί και τα δικά του. Είτε γιατί ο ίδιος τελικά δεν τα αντιλαμβάνεται τη δεδομένη στιγμή νιώθει είτε γιατί αρνείται συνειδητά αλλά να νιώσει, είτε γιατί δεν «εγκρίνει» αυτό που αισθάνεται. Ασφαλώς και καταλήγει θύμα του ίδιου του εαυτού. Επειδή όλα όσα κρύβονται μέσα του παλεύουν συνεχώς να βγουν στην επιφάνεια. Κι όταν αυτό μοιραία κι αναπόφευκτα συμβεί, τότε ο οποιοσδήποτε έλεγχος έχε, ήδη, χαθεί.
Όταν κάποιος μιλά πολύ για τον ίδιο, κρύβει μέσα του την ανάγκη του να αισθάνεται μοναδικός και διαφορετικός μέσα στον κοινωνικό του περίγυρο. Είτε ασυνείδητα ή/και συνειδητά κάνει τους άλλους να νιώθουν λίγοι μπροστά του, ενώ εκείνος με τη σειρά του αισθάνεται γεμάτος μόνο απ΄ τη δική του ζωή. Άλλωστε ο ίδιος πιστεύει ότι μόνο εκείνος έχει ζωή, όχι οι υπόλοιποι. Πολλές φορές η ανάγκη αυτή του ατόμου γεννιέται κατά τη διάρκεια της παιδικής του ηλικίας. Είτε μεγαλώνει σ΄ ένα οικογενειακό περιβάλλον που συνεχώς το αποθεώνει, εντυπώνοντάς του την άποψη ότι είναι καλύτερο απ΄ όλους ή τουλάχιστον οφείλει να ΄ναι, μια άποψη που τελικά μετατρέπεται σε φιλοσοφία ζωής. Είτε αντίθετα μεγαλώνει σ΄ ένα περιβάλλον που απλώς αδιαφορεί.
Τελικά όταν ένα άτομο μιλά πολύ και διαρκώς για τον εαυτό του κι επιδεικνύεται, αισθάνεται ότι με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνει ν΄ αποδεικνύεται. Κρύβοντας τις αδυναμίες του εαυτού του, πιστεύει ότι αυτό που δείχνει στους άλλους και τελικά αποδεικνύει στον εαυτό του είναι ότι ο ίδιος αποτελεί μια ιδιαίτερα σημαντική προσωπικότητα, με χαρακτήρα καλής ποιότητας, με άριστη ιδιοσυγκρασία κι πάντοτε σ΄ ετοιμότητα να προσφέρει στους άλλους.
Ο Φρήντριχ Νίτσε έχει πει «το να μιλάς πολύ για τον εαυτό σου μπορεί να είναι και ένα μέσο για να τον κρύβεις». Κι ίσως τελικά αυτό να μην απέχει και πολύ απ΄ την πραγματικότητα. Το να μιλάς πολύ για τον εαυτό σου μπορεί να είναι και ένα μέσο για να κρυφτείς από τον ίδιο σου τον εαυτό.
Θέλουμε και τη δική σου άποψη!
Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!
Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου