Τόσος θυμός και δεν είπες ούτε λέξη

Πολλοί από εμάς ντρεπόμαστε να εκφράσουμε τα συναισθήματά μας. Είτε αυτά είναι αρνητικά είτε ακόμη και θετικά. Ίσως η αιτία να έχει τις ρίζες της στην παιδική μας ηλικία. Επειδή κι οι ίδιοι μας οι γονείς μπορεί να μην ένιωθαν άνετα να μας εκφράσουν τα δικά τους συναισθήματα. Κι έτσι μάθαμε να τα καταπιέζουμε σαν αυτά να ΄ναι κάτι κακό, κάτι που μας προκαλούσε ντροπή. Ίσως, πάλι, στην πορεία της ζωής μας, οι εμπειρίες που βιώσαμε να ΄ταν, για πολλούς και διαφορετικούς λόγους, αρνητικές. Κι έτσι πείσαμε τον εαυτό μας ότι θα ΄ναι πολύ καλύτερα αν καταπιέζουμε όσα αισθανόμαστε, θάβοντάς τα βαθιά μέσα μας.

Τελικά, όμως, το να θάβουμε όλα όσα νιώθουμε, μας κάνει καλό; Καταφέρνουμε  μ΄ αυτόν τον τρόπο κάτι; Τα απωθούμε, δημιουργώντας απωθημένα; Ή κρατώντας τα βαθιά μέσα μας, αυτά σιγά-σιγά γιγαντώνονται και κάποια στιγμή μας ρουφάνε και στο τέλος ξεσπάμε με άσχημο τρόπο; Τι απ΄ όλα αυτά; Ίσως το να μην εξωτερικεύεις ένα θετικό συναίσθημα, όπως για παράδειγμα ο ενθουσιασμός, η έλξη, ο έρωτας, η αγάπη να μην είναι κάτι τόσο τραγικό. Επειδή, όπως και να ΄χει, ένα όμορφο συναίσθημα δεν είναι ικανό να μας δηλητηριάσει. Όταν, όμως, πρόκειται για αρνητικά, δυσάρεστα συναισθήματα; Εκεί τι γίνεται; Τι κάνουμε;

Είμαστε όλοι άνθρωποι. Κανένας μας δεν είναι υπεράνθρωπος. Και θυμό θα νιώσουμε, και ζήλια και κτητικότητα και μανία κι οργή και μίσος. Κι αρκετές φορές θα διψάμε για εκδίκηση και το μόνο που θα θέλουμε, είναι να πληρώσουμε τον άλλο με το ίδιο νόμισμα. Όλ΄ αυτά τα δυσάρεστα συναισθήματα κι ένα σωρό ακόμη, για τα οποία -ας το παραδεχτούμε- νιώθουμε ντροπή. Δεν τα ομολογούμε ούτε στον ίδιο μας τον εαυτό. Αντίθετα αυτό που κάνουμε είναι να τα καταπιέζουμε, ολοένα και περισσότερο και στο τέλος τα θάβουμε βαθιά μέσα μας. Λέμε στον εαυτό μας ότι αν τ΄ αγνοήσεις, αυτά θα εξαφανιστούν. Κι έτσι εξακολουθούμε να τα καταπιέζουμε και σιγά-σιγά βρίσκουμε πως έχουμε γίνει όλα όσα έχουμε καταπιέσει. Επειδή κανένας δε μας έμαθε ότι αν κρύψουμε κάτι βαθιά μέσα μας, θ΄ αρρωστήσει και την ψυχή μας αλλά και το σώμα μας.

Ασφαλώς κανένα συναίσθημα δεν εξαφανίζεται, η έντασή του ούτε καν μειώνεται και φυσικά δε θεραπεύεται. Καταπιέζοντάς το, το μόνο που καταφέρνουμε είναι αυτό να χάνεται μέσα στο ασυνείδητό μας και να γίνεται ένα μ΄ εμάς. Πολλές φορές συνειδητοποιούμε ότι όσα μας βαραίνουν πρέπει να τα βγάλουμε από μέσα μας. Ότι τα ίδια δεν αντέχουν να παραμένουν εκεί φυλακισμένα. Κι έτσι προσπαθούν να μας σπάσουν και να ορμήσουν έξω, διαλύοντας τα πάντα από το μέγεθος της έντασής τους. Όμως από ντροπή, ενοχές, φόβο αποδοχής μιας ενδεχόμενης κριτικής και τελικά απόρριψης, το μόνο που κάνουμε είναι να υπαναχωρούμε.

Πόσες φορές έχετε νιώσει την καρδιά σας ότι πάει να σπάσει, επειδή καίγεται να εκφράσει όσα εκείνη τη στιγμή τη βαραίνουν; Και το μόνο που κάνατε είναι να της βάλετε πάγο. Ακόμη και το πιο απλό· να θέλετε ν΄ αφήσετε τα δάκρυά σας να κυλήσουν ελεύθερα απ΄ τα μάτια σας και αντί να κλάψετε, σφίξατε το χέρι σας, κάνοντάς το μια γροθιά και μετά υποχωρήσατε.

Έχουμε μάθει να κρατάμε μέσα μας όσα νιώθουμε. Δυστυχώς αυτή είναι η αλήθεια, που μας έμαθαν. Να μας καταπιέζουμε. Να μην εκφράζουμε ούτε το φόβο μας, ούτε τη ζήλια μας, ούτε την οργή μας. Όμως αυτά παραμένουν εγκατεστημένα μέσα μας. Μας φιμώνουν. Και δεν αφήνουν χώρο για τα όμορφα συναισθήματα. Όσο κι αν θέλουμε να πιστεύουμε ότι μπορούμε να ΄χουμε τον έλεγχο των συναισθημάτων μας καταπιέζοντάς τα, αυτό είναι ανέφικτο. Κάποια στιγμή θα αντιδράσουμε επειδή αυτά θα καταφέρουν να σπάσουν το μέσα μας και τελικά να μας πληγώσουν. Όμως μαζί μ΄ εμάς θα πληγώσουν και τους άλλους δίπλα μας. Πρέπει, λοιπόν, να μάθουμε απ΄ την αρχή να εκφράζουμε τα συναισθήματά μας, όσο δυσάρεστα κι αρνητικά κι αν είναι. Επειδή εάν πιστεύουμε ότι μπορούμε να τα ελέγξουμε, είμαστε γελασμένοι. Εμείς γινόμαστε θύματά τους κι αν το σκεφτείτε καλύτερα, γινόμαστε θύματα του ίδιου μας του εαυτού.

Ο Jorge Bucay, ψυχοθεραπευτής της σχολής Γκεστάλτ έχει γράψει ότι «δεν είμαστε υπεύθυνοι για τα συναισθήματά μας, είμαστε όμως υπεύθυνοι για το τι κάνουμε μ’ αυτά». Και τι μπορούμε, λοιπόν, να κάνουμε μ΄ αυτά; Αρχικά να σταματήσουμε να ντρεπόμαστε για όσα νιώθουμε και να προσπαθήσουμε να τ΄ αποδεχτούμε. Να τα εκφράσουμε. Να τα φωνάξουμε δυνατά. Και τότε μπορεί να τελειώνουμε μια και καλή μαζί τους!