Κάτι που δεν ξέραμε ότι ίσως συμβαίνει κάθε χρόνο στην Ελβετία, συμβαίνει μια συνάντηση της ηγετικής ελίτ του πλανήτη. Οι ρίζες του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ στο Νταβός, ξεκινούν το 1971, όταν ο ιδρυτής Κλάους Σουάμπ προσκάλεσε εκπροσώπους ευρωπαϊκών εταιρειών στο μικρό χιονοδρομικό κέντρο, ψηλά στις Ελβετικές Άλπεις. Η αρχική του επιθυμία ήταν να δημιουργήσει ένα φόρουμ για πολιτικούς ηγέτες και τα κορυφαία στελέχη των επιχειρήσεων, με στόχο την αντιμετώπιση σημαντικών παγκόσμιων κρίσεων. Φέτος, ήταν η 54η στη σειρά συνάντηση και παρουσιάστηκε κάτι πολύ ενδιαφέρον. Σε έρευνα που έγινε από 1400 εμπειρογνώμονες κινδύνου, συγκεντρώθηκαν οι κίνδυνοι που προβλέπονται για τα επόμενα δυο χρόνια αλλά και για την επόμενη δεκαετία. Τα αποτελέσματα αυτής, μερικά απολύτως αναμενόμενα κι άλλα να αποτελούν νέες εισόδους στο κουρμπέτι, έχουν σίγουρα το ενδιαφέρον τους.
Στην τελευταία θέσης της δεκάδας έχουμε τη ρύπανση. Τίποτα που δεν περιμέναμε, όχι κάτι που δυστυχώς βλέπουμε να αλλάζει κι άμεσα. Οι κουβέντες γύρω από αυτή είναι αρκετές αλλά οι πράξεις για βελτίωση της κατάστασης αρκετά λιγότερες. Λύσεις όπως είναι η αναδάσωση, οι εναλλακτικές μορφές ενέργειας και η πραγματοποίηση βιολογικών καθαρισμών ή οι πιο αυστηρές ποινές σε χώρες που δε συμμορφώνονται με τα περιβαλλοντικά πρότυπα μοιάζει πια μονόδρομος.
Ακολουθεί η οικονομική ύφεση. Τι σημαίνει πρακτικά αυτό: Μια μεγάλη περίοδος στην οποία η ανάπτυξη στην οικονομία θα είναι αρκετά περιορισμένη. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την ανεργία και τους μισθούς, είτε να μένουν σταθεροί, είτε ακόμα να μειώνονται. Η ίδια αιτία προκαλεί και τον κίνδυνο στη θέση νούμερο οχτώ, που είναι η αναγκαστική μετανάστευση. Εδώ θα μπορούσαμε να πούμε ότι στη χώρα μας, βιώνουμε εδώ και πολύ καιρό αυτή τη βία, του να πρέπει να φύγουμε για μια καλύτερη ευκαιρία καριέρας. Ακριβώς μετά, έρχεται και ο πληθωρισμός και η έλλειψη οικονομικών ευκαιριών.
Είμαστε ήδη στη θέση νούμερο πέντε κι ίσως μέχρι τώρα να μην είδαμε και κάτι που δεν περιμέναμε. Οι ένοπλες συγκρούσεις μεταξύ των κρατών ακόμα και σήμερα έρχονται να προστεθούν στο κάδρο, σε έναν πλανήτη που βράζει μέσα στον π@λεμο.
Ακολουθεί η ανασφάλεια στον κυβερνοχώρο και η κοινωνική πόλωση, μια σχετικά νέα προσθήκη θα έλεγε κανείς που αφορά την εξέλιξη της τεχνολογίας και τον φόβο του χακαρίσματος, της ηλεκτρονικής απάτης, του cyber μπούλινγκ και τα συναφή λοιπά, που γεννούν στον πολίτη μια επιπλέον συνθήκη ανασφάλειας.
Έπειτα, έρχεται και κάτι που ξέρουμε καλά και δεν είναι άλλο από το ότι τα τελευταία χρόνια, ζούμε με ακραία καιρικά φαινόμενα. Πλημμύρες, καύσωνες κι εξαφανισμένες εποχές είναι πλέον ρουτίνα κι έχουν γίνει κομμάτι της ζωής μας και στοιχείο του διαρκούς μας φόβου για το αν θα πλήξουν τη χώρα μας. Δε θα μπορούσαν φυσικά να λείπουν από αυτή τη δεκάδα και να είναι στη δεύτερη θέση.
Πλέον ερχόμαστε στην πρώτη θέση που είναι κάτι που δεν είχαμε υπολογίσει σαν τόσο άμεσο κίνδυνο, αλλά φυσικά κι είναι. Η παραπληροφόρηση. Με το διαδίκτυο και τη διάδοση γεγονότων που ποτέ δεν εξακριβώθηκαν αλλά και την τεχνητή νοημοσύνη που πλέον γίνεται ένα με εμάς, κινδυνεύουμε ξεκάθαρα ως ανθρωπότητα από τα fake news πιο έντονα από ποτέ. Η ευθύνη του καθενός από εμάς ως προς αυτό είναι μεγάλη και η σωστή χρήση και μετάδοση γεγονότων και πληροφοριών είναι αναγκαίο να γίνεται με όσο πιο σωστό κι υπεύθυνο τρόπο.
Για να μην πανικοβληθούμε, ας εστιάσουμε στο πώς πρακτικά μπορούμε συλλογικά να αποτρέψουμε όσο γίνεται αυτές τις προβλέψεις, αλλά και τι θετικές κινήσεις έχουν γίνει μέχρι τώρα. Η ενημέρωση είναι πιο άμεση, ο κόσμος ευαισθητοποιείται περισσότερο σε θέματα περιβάλλοντος και κοινωνικά οδηγούμαστε σε μια νέα εποχή απαραίτητης πολιτικής ορθότητας. Υπάρχουν ήδη τα πρώτα σημάδια ότι η τρύπα του όζοντος ξεκινάει να κλείνει, η ανακύκλωση τείνει να γίνει στοιχείο της ζωής μας και η ταχύτητα της μετάδοσης των ειδήσεων έχει βοηθήσει στην αφύπνιση του κόσμου για πολλά κοινωνικά θέματα. Το μόνο που χρειάζεται τώρα, είναι η ευθύνη που σαφώς κι έχουμε, ατομικά και συνολικά, να βγει μπροστά και να μη θαφτεί και πάλι κάτω από το συμφέρον. Γιατί η ιστορία έχει δείξει ξανά και ξανά, ως τα οφέλη δεν είναι παρά βραχυπρόθεσμα, πριν τη μεγάλη καταστροφή.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου