Οι άνθρωποι φέρουμε δύο είδη ιδιοσυγκρασίας: τα κληρονομικά και τα επίκτητα. Απ΄το γονιδίωμά μας αποτυπώνονται τα χαρακτηριστικά του προσώπου μας, η μορφή του σώματός μας, το φύλο μας, ακόμα και κάποια στοιχεία του χαρακτήρα μας. Αντίθετα, η διαχείριση ευχάριστων ή δυσάρεστων καταστάσεων, οι καλοί τρόποι συμπεριφοράς, η επεξεργασία εξωτερικών πληροφοριών και η ορθότερη λήψη αποφάσεων, στελεχώνουν τη μη έμφυτη κατηγορία των χαρακτηριστικών μας.
Ο καθένας από εμάς έχει την ελευθερία να πιστεύει σε ό,τι θέλει και να λέει την άποψή του ελεύθερα. Αν κι η λογοκρισία είναι στοιχείο που βρίσκεται διαρκώς γύρω μας, παράλληλα, μας διακατέχει κι ένας εγωκεντρισμός, που μας κάνει να νομίζουμε πως έχουμε σε όλα δίκιο. Βέβαια, το θέμα είναι να μπορούμε να υποστηρίξουμε αυτό το δίκιο με επιχειρήματα.
Μέσα σε συζητήσεις που κάνουμε, ενώ πολλές φορές σχηματίζεται μια συγκεκριμένη άποψη για ένα θέμα, μπορεί ανά πάσα στιγμή να γίνει η ανατροπή και ν’ αντιστραφεί αυτή η γνώμη 180 μοίρες. Ας πάρουμε για παράδειγμα έναν καινούριο συνάδελφο στη δουλειά ή μια νέα σχέση ενός φίλου.
Εκ πρώτης όψεως, αυτό το νέο πρόσωπο μπορεί να κέρδισε τις εντυπώσεις μας. Όταν, όμως, αρχίζουμε να κουβεντιάζουμε για αυτό το πρόσωπο με άλλα άτομα, η άποψή μας αρχίζει σιγά-σιγά να μεταβάλλεται. Χωρίς να το καταλάβουμε, η συμπάθεια γίνεται αντιπάθεια -και το αντίθετο. Αν αναρωτηθούμε γιατί καταλήγουμε πολλές φορές να επηρεαζόμαστε από την άποψη των υπολοίπων, μπορούμε τελικά να καταλήξουμε σε ένα συμπέρασμα: Πως όσο ισχυρογνώμων και να είμαστε, θα υπάρξει κάποιος που –είτε σκόπιμα είτε κι άθελά του– καταφέρνει να μας μεταβιβάσει τις απόψεις του, λες και τα λεγόμενά του ήταν δικά μας εξαρχής.
Αυτό διαφοροποιείται ανάλογα με τα στάδια ανάπτυξης του ανθρώπου. Ένα παιδάκι για παράδειγμα, στηρίζεται πλήρως στην άποψη των γονιών του. Ενώ του αρέσει να παίζει με κάποιο άλλο παιδάκι ή του αρέσει το παγωτό καρπούζι, οι γονείς του καταφέρνουν να το πείσουν πως το άλλο παιδάκι με το οποίο διάλεξε να παίξει είναι άτακτο και πως το παγωτό καρπούζι είναι πολύ παγωμένο για τον λαιμό του. Έτσι, το παιδάκι μαθαίνει ν’ αποφεύγει όσα οι γονείς του θεωρούν λανθασμένο τρόπο ζωής. Το παιδί μεγαλώνει με την πεποίθηση πως ό,τι οι γονείς του θεωρούν καλό, είναι και απαραίτητα σωστό.
Δεν αντιλέγουμε σε αυτό, αφού πολλές φορές η έμπειρη άποψή τους μας βγήκε σε καλό. Το κακό είναι να μην μπορεί όντας ενήλικας πλέον, να αναλώσει 5 δεύτερα από την πολυάσχολη ζωή του για να σκεφτεί αν η άποψη που υποστηρίζει είναι δικιά του ή ιδεολογικό απόκτημα κάποιου άλλου.
Το ίδιο μπορεί να συμβεί και με τους κολλητούς μας. Ενώ αρχίζουμε και κολακευόμαστε από ένα φλερτ που έχει μπει στη ζωή μας, αν μας δώσουν μια αρνητική εικόνα για το άτομο που θέλουμε, κατευθείαν το ξανασκεφτόμαστε. Μας μπαίνουν δεύτερες σκέψεις. Η αγάπη μας για τους φίλους μας και η τυφλή εμπιστοσύνη –που κατά βάθος καλά κάνουμε και τους έχουμε– αποτελούν παράγοντα ανατροπής των δικών μας προσωπικών συμπερασμάτων. Πολλές φορές δε, είναι αιτία τσακωμών.
Κάποιο λόγο έχουν όλοι να συμπαθούν ή να αντιπαθούν άτομα αντίστοιχα. Αυτό όμως δε χρειάζεται να αποτελεί λόγο για μας να δεχτούμε αυτές τις απόψεις. Όπως γίνεται και με τον σύντροφό μας. Μπορεί να μη συμπαθεί –για παράδειγμα– τον δικό μας κολλητό. Οι σκέψεις τότε πέφτουν βροχή. Καιγόμαστε να καταλάβουμε άμα έχει δίκιο για όσα λέει. Στην ουσία, έχει δικαίωμα να πιστεύει ό,τι θέλει, όπως ακριβώς κι εμείς. Αυτό που δεν έχει κανένας δικαίωμα, είναι να προσπαθήσει εσκεμμένα να μας αλλάξει άποψη, για έναν άνθρωπο που κρίναμε με τα δικά μας δεδομένα.
Κάνε μια ερώτηση στον εαυτό σου: Ποια ήταν η τελευταία φορά που αποφάσισες για κάτι, χωρίς να συμβουλευτείς τη γνώμη κανενός; Κι αν έπαιρνες μια γνώμη, ποιον θα συμβουλευόσουν πρώτο; Το πρώτο πρόσωπο που θα σου έρθει στο μυαλό, είναι και αυτός που σε επηρεάζει περισσότερο. Καλώς ή κακώς υπάρχει.
Οι συμβουλές είναι χρυσάφι από τους ανθρώπους που μας αγαπάνε. Αρκεί μέσα στην τελική άποψη και απόφασή σου, να συμπεριλαμβάνεται και ο δικός σου εαυτός και τα δικά σου «θέλω». Ο καθένας βλέπει τη ζωή απ΄τη δική του ματιά. Ναι μεν μπορεί οι κοντινοί σου άνθρωποι να έχουν δίκαιο σε πολλά, αλλά μην πάψεις ποτέ να εμπιστεύεσαι το δικό σου ένστικτο. Άκου και κρίνε ανάλογα. Συνδυασμός βιώσιμης σημασίας για μια ευτυχισμένη ζωή.
Επιμέλεια κειμένου: Μάιρα Τσιρίγκα