Βρισκόμαστε σε μια εποχή που η τεχνολογική εξέλιξη καλπάζει. Μικροί και μεγάλοι πλέον έχουμε βουτήξει στον κόσμο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης σαν να είναι ένα πεντανόστιμο φαγητό που βρέθηκε μόλις μπροστά μας.
Και να μη θέλουμε, πρέπει. Γιατί πρέπει; Διότι, ό,τι μας περιβάλλει, οι ειδήσεις στον κόσμο, οι γνωριμίες με άλλους ανθρώπους και οι ευκαιρίες εργοδότησης, βρίσκονται συγκεντρωμένες μέσα σ’ αυτόν τον τοσοδούλικο υπολογιστή. Έχουμε φτάσει στην εποχή που ακόμα και οι γιαγιάδες μας, ζητάνε να έχουν λογαριασμούς σε γνωστά social media για να μιλάνε με τις φίλες τους. Οι περισσότεροι πια θέλουν να είναι εκσυγχρονισμένοι και ενεργοί με τα καθημερινά δρώμενα.
Έχουμε ασχοληθεί μπορούμε να πούμε αρκετά με το προφίλ μας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αφιερώσαμε ώρες από τη ζωή μας, για να φτιάξουμε τη διαδικτυακή μας εικόνα. Για να αλλάξουμε φωτογραφία, για να ανεβάσουμε ένα τραγούδι που –και καλά– μας εκφράζει, για να ανεβάσουμε δήθεν καλλιτεχνικές φωτογραφίες. Μα να μη δείξουμε στον κόσμο ότι είμαστε κουλτουριάριδες; Να μη δείξουμε σ’ αυτόν που μας αρέσει ότι ακόμα είμαστε κολλημένοι μαζί του, με το ρομαντικό τραγούδι καψούρας που μόλις ανεβάσαμε;
Παράλληλα φυσικά κι αφήνουμε να φανεί το καινούριο μας κούρεμα, όπως κι η νέα εξόρμηση με τους φίλους μας μέσω της εικόνας προφίλ. Όλα πρέπει να προβληθούν. Να περάσουμε τα «κατάλληλα» μηνύματα στον κόσμο. Σε ποιον κόσμο, όμως, αναφερόμαστε; Μιλάμε για έναν ψεύτικο κόσμο μιας οθόνης. Που ο καθένας μας πλάθει μια εικόνα για τον εαυτό του όπως αυτός επιθυμεί.
Βλέπεις ζευγάρια να πηγαίνουν διακοπές και να περνάνε τέλεια. Το πρόσωπο που σου αρέσει ανεβάζει τραγούδια κι αφήνει σχόλια με υπονοούμενα. Κι εσύ αναρωτιέσαι μήπως βρήκε κάποιον άλλον; Μήπως δεν είναι πολύ καλά ψυχολογικά; Πολλές απορίες από μία και μόνο δημοσίευση, που δύσκολο να απαντηθούν με σιγουριά.
Όλος αυτός ο γυάλινος κόσμος, οι τέλειες σχέσεις, οι ρομαντικές ψυχές είναι εικόνες που οι άλλοι σου πλασάρουν επίτηδες για να τις πιστέψεις. Ό,τι δείχνεις στον κόσμο μέσα από το προφίλ σου, είναι κι αυτό θα καταλάβει για σένα. Μια εικόνα καθόλου αντικειμενική. Δε σημαίνει πως είναι αλήθεια. Ίσα-ίσα, κάποιος που δε σε ξέρει μπορεί να σε γνωρίζει μέσα από τα διαδικτυακά σου προφίλ, μαζεύοντας στοιχεία που εσύ άφησες να φανούν.
Θα ξέρει πού δουλεύεις, πού σπουδάζεις ή πού σπούδασες, πόσα αδέρφια έχεις, τι χρώμα μάτια έχεις και τι σ’ αρέσει περισσότερο να κάνεις στον ελεύθερό σου χρόνο. Κι όλα αυτά χωρίς να αλλάξετε την παραμικρή κουβέντα. Είναι και λίγο τρομακτικό αυτό. Σε ξέρει γιατί παρακολουθεί όλα όσα δημοσιεύεις. Ξέρει, δηλαδή, την ταυτότητα που εσύ έφτιαξες.
Δεν είναι άλλωστε τυχαίο που στις μέρες μας οι ανθρώπινες σχέσεις φθείρονται. Χάνουν την ουσία και την ομορφιά τους. Τη μαγική αύρα της γνωριμίας, της αγωνίας του άγνωστου. Κανένας πλέον δεν είναι παντελώς άγνωστος αν έχει ενεργό λογαριασμό στο facebook ή το Instagram.
Σε τι εποχή ζούμε τελικά; Ναι μεν είναι η εποχή των ευκαιριών και το ίντερνετ μας έλυσε τα χέρια σε εκατομμύρια πράγματα, παρόλα αυτά αφήνει ανθρώπους να παριστάνουν τα είδωλα χωρίς να είναι. Αφήνει ανθρώπους να προβάλλονται όπως αυτοί γουστάρουν γιατί έτσι θα φτιάξουν την τέλεια εικόνα. Αυτό άλλωστε κατάντησε να είναι και ο στόχος μας πια. Τα like και η αποδοχή της εικόνας μας. Κι όταν περάσει η επίδραση μιας δημοσίευσης, έρχεται μια συναισθηματική αδράνεια, μέχρι να ανεβάσουμε την επόμενη.
Βέβαια, μέσα από τα κοινωνικά προφίλ, σίγουρα μπορούμε να μάθουμε πολλές πληροφορίες για τα άτομα που μας ενδιαφέρουν. Κι αυτή η έκθεση προσώπων κάθε άλλο παρά κακή μας φαντάζει σε τέτοιες στιγμές. Θα ήταν αρκετές οι φορές που πέσαμε σ’ αυτή την παγίδα. Να ψάξουμε, δηλαδή, κάθε στοιχείο απ’ ό,τι είναι δημοσιευμένο σε προφίλ ατόμων που μας ενδιαφέρουν ή ακόμα και σε φίλους του ίδιου προσώπου.
Πραγματικά ας σκεφτούμε πως ό,τι δημοσιεύουμε μας ακολουθεί. Δημιουργούμε την εικόνα μας κι ίσως στις μέρες μας οι άνθρωποι έπαψαν να επικοινωνούν μέσω των διαπροσωπικών σχέσεων. Δεν εξασκούνται πια στο να ανιχνεύουν στοιχεία του χαρακτήρα, όπως παλιότερα, κρίνουν απλώς αυτό που πρόχειρα βλέπουν σε φωτογραφίες και προφίλ. Θα πιστέψουν την εικόνα που εσύ θέλεις να τους δείξεις.
Τουλάχιστον αν είναι να δουν κάτι οι άλλοι σε εμάς, ας είναι ο αληθινός μας εαυτός κι όχι απαραίτητα εκείνον τον ιδανικό και αψεγάδιαστο που θέλουμε όλοι να δείχνουμε πως έχουμε.
Επιμέλεια κειμένου: Μάιρα Τσιρίγκα