Τα επώδυνα τέλη, η συμφιλίωση κι οι ανακουφιστικές αρχές

Πόσοι από μας ξεκινήσαμε δειλά-δειλά ένα πρωινό για έναν άγνωστο δρόμο; Για μια νέα δουλειά, για μια νέα πόλη, για σπουδές, για μια νέα σχέση; Όλοι κάποτε κάναμε μια νέα αρχή. Πίσω απ’ αυτήν όμως πάντα κρύβεται κι ένα τέλος, που συνήθως είναι αρκετά επώδυνο. Ένας χωρισμός, μια απόλυση, ένας δρόμος με αδιέξοδο που αναπόφευκτα σε οδηγεί σε κάτι καινούριο.

Οι συνήθειες όταν τελειώνουν είναι γεγονός ότι πονάνε, ειδικά όταν αυτό το τέλος δεν ήταν δική μας επιλογή. Τι κι αν εμείς δε θέλαμε να τελειώσει; Τι κι αν εμείς θέλαμε αυτή η συνήθεια να αποτελεί αέναη καθημερινότητά μας. Όχι. Γιατί, δυστυχώς, δεν αποφασίζουμε μόνο εμείς για τα γεγονότα που συμβαίνουν στη ζωή μας. Αυτό που μπορούμε να αποφασίσουμε είναι το χρώμα με το οποίο θα τα βάψουμε.

Είναι γεγονός πως μετά από κάθε αποχωρισμό –είτε αυτός έχει να κάνει με μια σχέση, μια δουλειά, μια πατρίδα, μια φιλία– ο καθένας από εμάς αναρωτιέται: «Και τώρα τι;». Πώς θα βγω και πάλι στη στεριά; Πώς θα ζωγραφίσω τη ζωή μου απ’ την αρχή; Τα πράγματα ζορίζουν όταν τα δεδομένα μας ανατρέπονται. Όταν τα σχέδια, τα όνειρα κι ό,τι μας φαινόταν γνωστό κι οικείο, ξαφνικά γίνονται μια σκόνη στον άνεμο. Όταν είσαι στα πατώματα, άλλωστε, όλα σου φαίνονται απαισιόδοξα, μάταια, νομίζοντας ότι η όποια γκαντεμιά φέρνεις θα επαναλαμβάνεται για καιρό.

Μία είναι η απάντηση σε όλο αυτό, δύο λέξεις, που μέχρι πρόσφατα αμφισβητούσα. Έλεγα «δε γίνεται, αποκλείεται να βοηθήσει», κι όμως, τα κατάφερε: Ο χρόνος. Αυτός ο μαγικός θεούλης, που επουλώνει την κάθε πληγή, που ξεθωριάζει τις προηγούμενες συνήθειες, που κάνει το μέλλον σου να φαίνεται ελπιδοφόρο, από εκεί που νόμιζες ότι έπιασες πάτο κι ότι τίποτα δεν μπορεί να το ανατρέψει.

Πρώτα από όλα, μετά από κάθε ολέθριο γεγονός, ο άνθρωπος περνάει τα πέντε στάδια του πένθους: άρνηση, θυμό, διαπραγμάτευση, κατάθλιψη και τέλος αποδοχή. Χρειάζεσαι χρόνο για να περάσει απ’ όλα τα στάδια, για να βρει τις απαντήσεις από ‘κει που είχε κουραστεί να ψάχνει τα «γιατί». Έτσι, όλοι μας, σε μια τέτοια φάση έχουμε την ανάγκη να απομονωθούμε. Εκεί ακριβώς κρύβεται το κλειδί. Στη δική μας σκέψη, στη δική μας ανακαίνιση ιδεών. Όλα ξεκινάνε απ’ το πώς βλέπουμε εμείς τον εαυτό μας και τι ευθύνες και φορτία του καταλογίζουμε.

Ο χρόνος, λοιπόν, βοηθάει ώστε να κάνουμε πιο πολλή παρέα με τον εαυτό μας, να τον γνωρίσουμε καλύτερα. Είναι αλήθεια αυτό που λένε πως ο καλύτερός σου φίλος κρύβεται μέσα σου. Ψάξε τον. Βρες τον. Αυτός είναι η λύση για τα προβλήματά σου. Μόνο τότε δε θα νιώθεις πια μόνος. Αφιέρωσε χρόνο σε σένα, βγες, πήγαινε βόλτα, πήγαινε για ψώνια, βάλε δυνατά τη μουσική. Κυρίως όμως κοίτα αυτό που σου δείχνει ο καθρέφτης, μίλησέ του δυνατά αν χρειαστεί. Ρώτησέ τον, κρατάει καλά το πινέλο που ζωγραφίζει τη ζωή του; Και αν ναι, να είναι έτοιμος, γιατί αυτό το όμορφο πλάσμα παρ’ όλες τις αναποδιές μπορεί να κάνει μια νέα αρχή και θα πρέπει να ετοιμαστεί για νέες περιπέτειες.

Η νέα αρχή, η φυγή απ’ τα δεσμά του παρελθόντος κι η αίσθηση της ελευθερίας μακριά απ’ τη μιζέρια που μας προκάλεσε το επώδυνο τέλος, προαπαιτεί συμφιλίωση με τον εαυτό μας. Με αυτόν τον άνθρωπο που κουβαλάμε μέσα μας κι αξίζει μια δεύτερη και τρίτη ευκαιρία να ζήσει όπως του αξίζει. Ποτέ δεν έρχεται η συντέλεια αν εμείς δεν το επιτρέψουμε. Αν εμείς δεν επιτρέψουμε στον εαυτό μας να δει το αύριο σαν μια νέα ευκαιρία για ζωή, σαν μια νέα ευκαιρία να αναπνεύσεις στον κόσμο που μας περιβάλλει.

Ξέρεις τι; Είναι τόσο μυστήριο το αύριο, αλλά ακριβώς αυτό είναι που κάνει και τη ζωή μας συναρπαστική. Διότι ο φίλος σου εκεί μέσα, αυτός που βλέπεις στον καθρέφτη, αξίζει περισσότερα από όσα τον πλήγωσαν κι είναι στο χέρι σου να του τα δώσεις. Αγάπησέ τον, δες την ομορφιά που κρύβει κι αφιέρωσέ του χρόνο. Αξίζει όσο χρόνο χρειαστεί για αυτή τη νέα αρχή∙ μέρες, ακόμα και μήνες. Γιατί κάθε νέο πρέπει να είναι ωραίο, να το ζωγραφίσεις εσύ ωραίο.

Αυτή η πόλη που θα πας, οι νέες παρέες που θα κάνεις στη νέα σου δουλειά, ο καινούριος σου έρωτας που περιμένει τον ανανεωμένο σου εαυτό να φανεί στη γωνία∙ όλα αυτά είναι μερικά απ’ τα ωραία πράγματα των αλλαγών που έφερε μια δυσάρεστη κατάσταση στη ζωή σου. Εκείνο το «δυστυχώς» ίσως τελικά γίνει «ευτυχώς». Άλλωστε, η ζωή είναι σαν τη Γη που γυρίζει, ποτέ δε μένει στο σκοτάδι και κανείς πότε στον πάτο της θάλασσας. Να το θυμάσαι αυτό!