Σύμφωνα με τον παγκόσμιο οργανισμό υγείας «η υγεία είναι μια κατάσταση πλήρους σωματικής, ψυχικής και κοινωνικής ευεξίας, και όχι απλώς η απουσία ασθένειας ή αναπηρίας». Κάτ’ επέκταση, η ψυχική υγεία -για την οποία θα τα πούμε λίγο παραπάνω σήμερα- δεν προϋποθέτει μόνο την απουσία κάποιας ψυχικής διαταραχής, αλλά ορίζεται ως κατάσταση συναισθηματικής ευεξίας, όπου το άτομο μπορεί να ζει και να εργάζεται με άνεση μες στην κοινότητα και να ικανοποιείται από τα προσωπικά του χαρακτηριστικά επιτεύγματα. Η ψυχική υγεία αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της υγείας -κι αναμφίβολα, δεν μπορεί να γίνεται λόγος για τη μία, με την απουσία της άλλης.
Οποιαδήποτε ψυχική ασθένεια είναι μια ανωμαλία στον ψυχισμό του ατόμου, με συνήθη αποτέλεσμα τον πόνο ή την ανικανότητα. Το είδος της ψυχικής ασθένειας είναι αυτό που καθορίζει την ιδιαιτερότητα που διακατέχει το εκάστοτε συμπεριφορικό μοτίβο. Και σήμερα, περισσότερο από ποτέ, τα άτομα που αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα ψυχικής υγείας ολοένα και πληθαίνουν.
Οι αριθμοί μίλησαν· πάνω από το ένα τρίτο των ανθρώπων στις περισσότερες χώρες, αναφέρουν προβλήματα σε κάποια φάση της ζωής τους, τα οποία ταιριάζουν στα κριτήρια διάγνωσης ενός ή περισσότερων από τις πιο συχνές ψυχικές διαταραχές. Και είναι πολύ περισσότερες από όσες πιστεύαμε!
Οι κυριότερες ψυχικές διαταραχές είναι οι συναισθηματικές διαταραχές (κατάθλιψη, δυσθυμία, κυκλοθυμία, διπολική διαταραχή), οι αγχώδεις διαταραχές (γενικευμένη αγχώδης διαταραχή, διαταραχή πανικού, διαταραχή μετατραυματικού στρες-ptsd, φοβίες – κοινωνική φοβία, αγοραφοβία), οι ψυχώσεις (παραληρητική διαταραχή, σχιζοσυναισθηματική διαταραχή, σχιζοφρένεια). Οι διαταραχές ιδεοψυχαναγκαστικού φάσματος (ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, διαταραχή παρασυσσώρευσης, τριχοτιλλομανία, ΔΕΠΥ, αϋπνία, αλκοολισμός και εξαρτήσεις), οι διαταραχές πρόσληψης τροφής (ψυχογενής βουλιμία, ψυχογενής ανορεξία, διαταραχή επεισοδιακής υπερφαγίας) και οι διαταραχές προσωπικότητας (οριακή, ναρκισσιστική, αντικοινωνική, υστερική, ιδεοψυχαναγκαστική).
Αν και δε γνωρίζουμε με ακρίβεια πού οφείλονται οι ψυχικές διαταραχές, οι ειδικοί πιστεύουν πως αυτές βασίζονται τόσο σε βιολογικούς όσο και σε ψυχολογικούς παράγοντες. Ενώ άλλοι υποστηρίζουν πως όσον αφορά στις διαταραχές αυτές παίζουν εξίσου σημαντικό ρόλο κι άλλοι παράγοντες, όπως οι εμπειρίες. Πάντως κάθε άτομο βιώνει διαφορετικά τα ζητήματά του κι επομένως και τα προβλήματα ψυχικής υγείας του. Κάθε άνθρωπος χρειάζεται διαφορετική αντιμετώπιση, από τους γιατρούς, τους φίλους, τον περίγυρο και την οικογένεια. Έχει ανάγκη από μια ξεχωριστή προσέγγιση και διαφορετική αγωγή. Υπάρχουν αρκετές ομάδες φαρμάκων που χρησιμοποιούνται για αυτόν το σκοπό. Αντικαταθλιπτικά, αγχολυτικά, αντιψυχωτικά, σταθεροποιητές συναισθήματος.
Καταλυτικό ρόλο σε αυτή τη φάση, εκτός απ’ την ψυχολογία του ασθενή, παίζει και ο περίγυρός του, ο κοινωνικός και -πολύ περισσότερο- ο οικογενειακός. Ωστόσο, όσο κι αν σε στηρίζουν ή όχι οι γύρω σου, πάντα θα υπάρχουν κι αυτές οι χαριτωμένα κακεντρεχείς γλωσσίτσες. «Γιατί δεν ξεκινάς ένα καινούργιο χόμπι;», «Σήκω πάνε μια βόλτα να σε χτυπήσει λίγο ο αέρας. Λογικό να σου τη βαρέσει άμα κάθεσαι όλη μέρα σπίτι.», «Εγώ στη θέση σου δε θα έπαιρνα τα φάρμακα, θα προσπαθούσα περισσότερο!» – δε γλιτώνεις από τις αντιδράσεις ημιμαθών ανθρώπων. Και τέτοιες συμπεριφορές δεν είναι τίποτα άλλο παρά απόρροια ελλιπούς γνώσης, μεσαιωνικών αντιλήψεων και αβάσιμων υποθέσεων. Οι οποίες, το μόνο που καταφέρνουν στο τέλος είναι να ενισχύουν ακόμη περισσότερο το «στίγμα» των ψυχικών διαταραχών και να κάνουν όσους λαμβάνουν τέτοιου είδους αγωγή να φοβούνται, να ντρέπονται και να κρύβονται -τόσο οι ίδιοι όσο και τα χάπια τους- κυρίως για να αποφύγουν τέτοιες -απαράδεκτες εν έτει 2022- συμπεριφορές.
Μέχρι και πέρυσι, κανείς δεν τόλμησε να κάνει κάποιο επίσημο “coming out”. Μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου 2021, όπου ο influencer και πρεσβευτής για την ψυχική υγεία Dr. Alex George αποφάσισε να μοιραστεί το αποτέλεσμα μιας δημοσκόπησης που διεξήγαγε, συστήνοντάς μας παράλληλα το #postyourpill. Ένα δυνατό hashtag με σκοπό να απαλλαγούν οι άνθρωποι από το στίγμα της ψυχικής νόσου και να μιλήσουν πλέον ανοιχτά! Έχοντας ανοιχτεί για τη δική του διαδικασία απώλειας και πένθους, ρώτησε «Πόσοι άνθρωποι δε λαμβάνουν τις θεραπείες που χρειάζονται και αξίζουν εξαιτίας αυτού του στίγματος; Αυτό πρέπει να αλλάξει.» Αποτέλεσμα; Το 75% των διαδικτυακών ψηφοφόρων παραδέχτηκε ότι έχει βιώσει στίγμα, κρίση και διακρίσεις, απλώς και μόνο επειδή έλαβε το φάρμακο που βοηθά στην καλύτερη ψυχική τους ευεξία.
Μετά από αυτό, ζήτησε από τους ανθρώπους να ενωθούν μαζί του και με το #postyourpill, και να πάρουν μια μαζική περήφανη στάση απέναντι στο στίγμα των «ψυχοφαρμάκων». Έτσι, τα μέλη άρχισαν σύντομα να μοιράζονται στα social τα χάπια τους, παράλληλα με τις δυνατές ιστορίες τους, φέρνοντας με γενναιότητα στο φως τις δυσκολίες της ανάρρωσης. Σήμερα, το #postyourpill έχει πάνω από 516.000 προβολές στο tiktok και συνεχίζει τόσο σε αυτό όσο και στις υπόλοιπες πλατφόρμες.
Ο Dr. Alex έχει επαινεθεί ευρέως για τη γενναιότητά του και την αφοσίωσή του στη διάδοση της ευαισθητοποίησης σχετικά με αιτίες που τον ενδιαφέρουν, μιας και υπενθύμισε στους ανθρώπους ότι δεν υπάρχει τίποτα για το οποίο θα έπρεπε να ντρέπονται, πως «ό,τι δε σε σκοτώνει σε κάνει πιο δυνατό» και το κυριότερο :ότι δεν είναι μόνοι τους! Κι αυτό σίγουρα αποτελεί τροφή για τη σκέψη όλων μας.
Θέλουμε και τη δική σου άποψη!
Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!
Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!
Επιμέλεια κειμένου: Ζηνοβία Τσαρτσίδου