Αν σας ζητούσε κάνεις ν’ αναλογιστείτε τι άνθρωποι είστε και κατά πόσο ευχαριστημένοι είστε με τον εαυτό σας, θα το κάνατε; Κι αν ναι, τι θ’ απαντούσατε; Υπάρχουν άνθρωποι που δε θα έμπαιναν -ούτε επί πληρωμής που λέει ο λόγος- στη διαδικασία ν’ αξιολογήσουν τον ίδιο τους τον εαυτό, κι είναι κι εκείνοι που το κάνουν κι από μόνοι τους και μέσα απ’ αυτή τη διαδικασία γίνονται μια καλύτερη εκδοχή τους.
Είναι δύσκολο, δεν αντιλέγω. Πώς γίνεται να είμαστε τόσο ειλικρινείς, ακόμη κι αν μιλάμε για τον εαυτό μας, στον εαυτό μας; Η δειλία, η ντροπή, ο φόβος, είναι όλα συναισθήματα που δε βιώνουμε μόνο για τα άτομα γύρω μας, αλλά και για εμάς του ίδιους προφανώς. Άλλωστε, τις περισσότερες φορές η συμπεριφορά που έχουμε στους γύρω μας, καθρεφτίζει τη συμπεριφορά στον εαυτό μας. Κι ίσως, ένας απ’ τους μεγαλύτερους εχθρούς μας να είναι η ντροπή, γιατί μας αφήνει να εθελοτυφλούμε, μας στερεί πράξεις που θέλουμε να κάνουμε, μας φορτώνει ενοχές, μας πιέζει.
Η εσωτερικευμένη ντροπή που πολλοί από εμάς μπορεί να βιώνουμε, ξεκινά ήδη απ’ την παιδική ηλικία. Κι όχι δεν είναι υπερβολή. Τα παιδιά σ’ αυτή την ηλικία είναι σφουγγάρια που απορροφούν οποιοδήποτε ερέθισμα λαμβάνουν, χωρίς να το φιλτράρουν εννοείται. Κι από σφουγγάρια εξελισσόμαστε σ’ ενήλικες με τόσα προβλήματα, που πολλές φορές δε θέλουμε να δούμε κατάματα ή δεν μπορούμε να το κάνουμε. Και φυσικά, τα προβλήματα μάς δημιουργούν προβλήματα κι ου το καθεξής.
Δεν αμφιβάλλω πως οι περισσότεροι γονείς κάνουν πραγματικά ό,τι καλύτερο μπορούν για να μεγαλώσουν το παιδί τους, με τι αρχές και τις αξίες που οι ίδιοι έλαβαν. Ουδείς αναμάρτητος όμως, και μια στιγμή, μια λέξη, μια συμπεριφορά μπορεί να καθορίσει έναν άνθρωπο, ειδικά όταν πρόκειται για ένα παιδάκι. Και για να γίνω πιο συγκεκριμένη, όταν γονείς μεγαλώνουν ένα παιδί με βία ή είναι επικριτικοί, υπερβολικά αυστηροί, δε δίνουν θετικές ενισχύσεις κι όλα τα συναφή, τότε σ’ αυτό το έρμο δύναται να δημιουργηθούν ανασφάλειες, ενοχές, κι είναι απόλυτα φυσιολογικό. Ξεκινά να ντρέπεται για τον εαυτό του εφόσον η μαμά του συνέχεια το κατακρίνει. Και μεγαλώνοντας, βιώνοντας τις ίδιες επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές, η ντροπή αυτή εσωτερικεύεται κι επεκτείνεται και σε άλλους τομείς της ζωής του. Σ’ αντίθετη περίπτωση, χρειάζεται ένας ψύχραιμος γονιός που ναι μεν θα επιπλήξει το παιδί για μια τυχόν ακατάλληλη συμπεριφορά, αλλά θα του υπενθυμίσει-διαβεβαιώσει πως η αγάπη κι η εκτίμησή του γι’ αυτό δεν αλλάζει.
Κι αυτό τα παιδιά το ‘χουν ανάγκη. Για εμάς μπορεί να είναι αυτονόητο, αλλά αυτές οι αθώες ψυχούλες, όταν βλέπουν τη μαμά τους να τους φωνάζει, νιώθουν πως δεν τ’ αγαπάει πια. Ας μη τα αφήνουμε στην αμφιβολία. Και συνεχίζοντας, τα παιδιά αυτά ως ενήλικες κυριεύονται από μια εσωτερικευμένη ντροπή, η οποία τους καταπιέζει ουσιαστικά όλη τους τη ζωή, είτε το καταλαβαίνουν είτε όχι. Κι αυτό μάλιστα χειροτερεύει, αν βρεθεί στη ζωή τους ένας σύντροφος, ένας φίλος που θα τους φερθεί με τρόπο που ενισχύεται αυτό το συναίσθημα.
Έτσι λοιπόν, αυτοί οι ενήλικες αρνούνται να δουν, να εκφράσουν ό,τι συμβαίνει γύρω τους ή ακόμη χειρότερα μέσα τους, γιατί, είτε νιώθουν ανεπαρκείς να το κάνουν, είτε κυριεύονται από ενοχές γι’ αυτό, είτε βλέπουν τον εαυτό τους ως ανίκανοι να το αντιμετωπίσουν. Το μέσα τους όμως ζητά τη μεγάλη λύτρωση. Φωνάζει, κι εκείνοι απλώς το αγνοούν ή δε το συνειδητοποιούν καν, σαν ο ψυχικός τους κόσμος να μην έχει ανάγκες.
Για να σπάσουμε όμως τα δεσμά της ντροπή μας, που μας έχει γίνει τρόπος ζωής, οφείλουμε να είμαστε ειλικρινείς με τον εαυτό μας, αλλά και τις καταστάσεις γύρω μας και να αντιμετωπίσουμε κατάματα κάθε πρόβλημά μας. Άλλωστε, μόνο έτσι ξεπερνιούνται τα προβλήματα, διότι όσο τα παραβλέπουμε τόσο γιγαντώνονται ή χειρότερα πολλαπλασιάζονται. Με άλλα λόγια, αντί να διαψεύσουμε περίτρανα όσους μας έκαναν να νιώθουμε έτσι, ακόμη και τον ίδιο μας τον εαυτό, τους ανοίγουμε διάπλατα τις πόρτες να το ξανακάνουν!
Φανταστείτε πόσο μεγάλη λύτρωση θα είναι για ένα άτομο που στη ζωή του έμαθε να καταπίνει γεγονότα, συμπεριφορές, καταστάσεις, προβλήματα, να βάλει συνειδητά ένα τέλος και ν’ αρχίσει σταδιακά να επιλύει το καθένα όπως του αρμόζει, ώστε να νιώθει πρωτίστως ο ίδιος καλά.
Μακάρι να βρουν τη δυνατή όσοι τη χρειάζονται!
Θέλουμε και τη δική σου άποψη!
Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!
Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου