Η νύχτα έχει ψύχρα και επιχειρείς να κατεβάσεις την κουβέρτα απ’ το ντουλάπι. Βάζεις την καρέκλα, πηδάς μια-δυο, τρεις φορές (γιατί το μπόι σου δε σε βοηθά), αρπάζεις την άκρη της κουβέρτας και να ‘σαι στο πάτωμα να τρίβεις κωλομέρι από τη πτώση. Μέχρι να συνέλθεις από το χτύπημα και να βρίσεις τη σπιτονοικοκυρά που έφτιαξε ψηλά τα ερμάρια, προσγειώνεται δίπλα σου η φωτογραφία σας. Πέφτει το μάτι σου πάνω κατά λάθος˙ κοιτάς μετά δεύτερη φορά για να σιγουρευτείς.
Ναι, είναι η φωτογραφία που εξόρισες στο τρίτο πατάρι πίσω από την κουβέρτα που μόλις σε «σκότωσε», για να μην τη βλέπεις μέχρι να μπορείς να την αντιμετωπίσεις. Είναι η φωτογραφία που σε κρατά σφιχτά με τα χέρια γύρω από τη μέση κι εσύ φουλ στον έρωτα.
Είναι απίστευτο πόσα συναισθήματα μπορεί να ξυπνήσει μια εικόνα. Δειλιάζεις λες και θα σου κάνει κακό μια κόλλα χαρτί αλλά τελικά τολμάς να την κρατήσεις στα χέρια. Χαμογελάς στιγμιαία. Το χαμόγελό σου το προλαβαίνει μια ρυτίδα πάνω από τα φρύδια που σουφρώνει για να σου θυμίσει ότι δεν έχεις το δικαίωμα να χαμογελάς ενώ θυμάσαι.
Ο άνθρωπος έχει την ευχή και την κατάρα να θυμάται. Να θυμάται όχι μόνο τα καλά αλλά και αυτά που τον πόνεσαν.
Μια φωτογραφία που απεικονίζει στιγμές ευχάριστες, στην πορεία, μπορεί να σου θυμίζει τώρα πόσα έχασες ή πόσα δεν εκτιμήθηκαν τελικά. Δεν είναι μόνο αυτό που η φωτογραφία απεικονίζει. Είναι που συνειρμικά το άτιμο μυαλό σε ταξιδεύει σε χρόνο παρελθοντικό για να ζωντανέψει όσα εσύ δεν αντιμετώπισες κρύβοντάς την. Και τώρα σου έχει ξεθάψει μνήμες, συναισθήματα ίσως και λίγο δάκρυ. Γιατί μια φωτογραφία δεν κρατά μόνο όσα εικονίζονται μέσα στο πλαίσιό της αλλά και όλα όσα ήταν έξω από αυτό. Όλα όσα εδώ δε φαίνονται, αλλά τότε ήταν εκεί παρόντα. Κι αυτά ήταν πολλά.
Λένε ότι οι φωτογραφίες κλειδώνουν μέσα τις στιγμές. Κάθε φωτογραφία, τη στιγμή που συμμετέχεις, θέλει να σφραγίσει μια ευχάριστη στιγμή. Σπάνια όταν κλαίμε ή δεν αισθανόμαστε καλά ζητάμε να μας βγάλουν φωτογραφία. Δεν προβλέπουμε εκείνη τη στιγμή που ο φωτογράφος μας λέει «τσιζ» ότι η συγκεκριμένη φωτογραφία μπορεί να γίνει μαχαίρι για μας όταν πέσει στα χέρια μας μήνες ή χρόνια μετά.
Καταλήγει μετά από καιρό μια εικόνα που γελά μόνη της. Απεικονίζει δυο ή περισσότερους ανθρώπους που δεν είναι ίδιοι με παλιά. Δείχνει σκηνές που δεν θα επαναληφθούν. Κάνεις αναβίωση στιγμών με ανθρώπους που είχες στη ζωή σου και που ξέχασες ή νόμιζες πως ξέχασες.
Φοβάσαι με την πραγματικότητα που σου ξυπνά. Παίρνεις τη φωτογραφία στα χέρια και την διπλοκλειδώνεις στο συρτάρι με όσα δε θες να βλέπεις αλλά ξέρεις ότι εκεί μέσα δεν κλείνονται και τα συναισθήματα. Δυστυχώς.
Νομίζεις ότι σκίζοντάς την θα απαλλαγείς από τις μνήμες που σε κρατάνε πίσω. Την πετάς στον κάλαθο σκισμένη και την ίδια στιγμή σκίζεις και την καρδιά σου σε άλλα τόσα κομμάτια.
Μια φωτογραφία, ένας τόπος ή ένας άνθρωπος μπορούν να σου θυμίσουν όσα έζησες γιατί είναι εμπειρίες δικές σου· έστω εμπειρίες που μοιράστηκες. Δεν είναι η φωτογραφία το πρόβλημα, είναι τα πρόσωπα και η συναισθηματική κατάσταση που σου θυμίζει.
Δεν είναι όμως αρνητικά όλα τα συναισθήματα που σου ξυπνά μια φωτογραφία. Μπορεί να σου θυμίζει καταστάσεις με πρόσωπα που ακόμα υπάρχουν στη ζωή σου και έχουν αποκτήσει μια ξεχωριστή θέση.
Μπορεί να σε κάνει να γελάσεις γιατί τότε ήσουν χοντρή ή είχες τα μαλλιά βαμμένα σαν παπαγάλος. Θυμάσαι τον Γιαννιό που στη φωτογραφία καθόταν δίπλα κι ήταν πάντα η ψυχή της παρέας, σχεδόν ακούς τις κοτσάνες που έλεγε. Η εικόνα ζωντανεύει τον Κώστα με την κιθάρα που σας μάζευε παρεΐτσα με μπύρες και περνούσατε καλά μέχρι το ξημέρωμα. Θυμάσαι τα κορίτσια που παίζατε μπιρίμπα και κοιμόσασταν μετά στρωματσάδα στο σπίτι της Ελένης γιατί ήταν ήδη πέντε το πρωί.
Μια φωτογραφία που δείχνει τα μούτρα σας στο παρελθόν, κρατά εμπειρίες αναλλοίωτες στο πέρασμα του χρόνου. Να απορροφήσετε όσες εμπειρίες κερδίσατε από αυτούς τους ανθρώπους που είστε μαζί στις φωτογραφίες και να μην αφήσετε να τις πάρει το ξεθώριασμα της μνήμης.
Όσο για το παρόν, πολλοί θέλουν να βγάλουν μαζί σας μια φωτογραφία. Κι αυτή η εικόνα θα γίνει η μελλοντική αναπόληση της παρούσας κατάστασης.
Αν φοβάστε τα συναισθήματα που θα σας φέρει η μνήμη στο μέλλον, να ξέρετε πάντως ότι οι σέλφι είναι εντελώς άκακες.