Το έχω πει και θα το ξαναπώ: τα κλισέ και τα στερεότυπα είναι του Βελζεβούλ και υπάρχουν πολλά από αυτά σε αυτόν τον πλανήτη.
Για τους άντρες, για παράδειγμα, λένε πως είναι όλοι γουρούνια, μαλάκες, δεν κλαίνε, δεν μπορούν να σιδερώσουν, να αναγνωρίσουν συναισθήματα και να ξεχωρίσουν τα κουμπιά του πλυντηρίου, μεταξύ βαμβακερού και ευαίσθητου κύκλου.
Από την άλλη έχουμε να συνηθίσει να συνδέουμε και με γυναίκες διάφορα μόνο κλισέ και η λίστα θα μπορούσε να είναι ατέλειωτη, αλλά αυτό με τις δίαιτες, τη διατροφή και τη μόνιμη ενασχόληση με την εμφάνιση τους, είναι σίγουρα ένα προνόμιο που οι περισσότεροι συνδέουν με τη γυναικεία φύση.
Κι όμως, αφορά και τους άντρες αυτό το κομμάτι. Και η δίαιτα και η διατροφή και η εξωτερική εμφάνιση. Απλώς ένα ποσοστό 20% αυτών φτάνει σε ένα άκρο που ελάχιστοι φαντάζονται. Αυτό των Διατροφικών Διαταραχών και ειδικότερα της ανορεξίας.
Δεν είναι επί του παρόντος να ασχοληθώ με τα αίτια της πάθησης, αλλά θα πω ότι το πρόβλημα με τη συγκεκριμένη διαταραχή στους άντρες δεν είναι τόσο η διάγνωση της και η περαιτέρω θεραπεία της, αλλά το γεγονός ότι επειδή ακριβώς αποτελεί μια κατεξοχήν «θηλυκή» πάθηση, πολλοί άντρες ούτε καν θα μπουν στον κόπο να συμβουλευτούν κάποιον ειδικό.
Οι άντρες συνηθίζουν να χρησιμοποιούν τη δίαιτα (περισσότερο από τις γυναίκες) σαν ένα μέσο προς ένα μεγάλο στόχο. Για παράδειγμα, για τη βελτίωση της αθλητικής τους απόδοσης με σκοπό τη γράμμωση, την απόκτηση δύναμης και την δημιουργία υπερβολικής μυικής μάζας βασισμένοι στα στερεότυπα που τους θέλουν να προβάλλουν μια συγκεκριμένη μάτσο εικόνα προς τα έξω.
Τα στερεότυπα και η κοινωνική μάθηση που συνοδεύει την διαταραχή είναι παρόμοια με αυτά των γυναικών, με τη διαφορά ότι τα αγόρια σπάνια θα το αποδεχθούν, θα ζητήσουν βοήθεια αλλά και θα διαγνωστούν.
Κι εκεί ακριβώς είναι το πρόβλημα. Είναι μια ασθένεια που μπορεί να έχει καταστροφικές επιπτώσεις για την υγεία και δεν είναι τόσο κρίμα το μεγαλύτερο ποσοστό να είναι παραμένει στη σιωπή;
Τα συμπτώματα όπως η υπερβολική ενασχόληση με την εμφάνιση, τα κιλά, η αποφυγή κοινωνικών δραστηριοτήτων, όλα μπορούν να θεωρηθούν απλώς μια ακόμη συμπεριφορά που είναι φυσιολογική όταν κάποιος προσέχει την εμφάνισή του.
Όταν, όμως, όλα αυτά αρχίζουν και συνοδεύονται με την επιτακτική ανάγκη ελέγχου, την αδυναμία συγκέντρωσης σε βασικά καθημερινά καθήκοντα, τη λογική του «όλα ή τίποτα», αϋπνίες, με την απάθεια, την κατάθλιψη και αδυναμία έκφρασης συναισθημάτων, τότε κάτι είναι ύποπτο.
Υπάρχει η ανάγκη τελειότητας σε όλα και αυτό από μόνο του πρέπει να κρούει των κώδωνα του κινδύνου, αλλά βλέπετε, το μπερδεύουμε με χαρακτηρισμούς ότι έτσι «είναι ο χαρακτήρας του», «προσέχει πολύ», «είναι νευρικός» και άλλα τέτοια που εκλογικεύουν και αποφορτίζουν την κατάσταση.
Η κατάληξη της νόσου είναι σε μερικές περιπτώσεις θανατηφόρος και αυτό είναι ένα γεγονός που πρέπει όλους να μας αφυπνίσει, αλλά να μας κάνει να αναρωτηθούμε το πόσο γαργάρα τα κάνουμε όλα, ειδικά ό,τι αφορά την εικόνα που προβάλλεται ως ιδανική.
Έτσι άκριτα και ανεξέταστα συνεχίζουμε να την αναπαράγουμε, είτε με την υιοθέτησή της, είτε με την ανοχή μας προς αυτή.
Το κομμάτι των στερεότυπων είναι τόσο εσωτερικευμένο σε όλους μας, που υπάρχουν έρευνες όπου έχει διαπιστωθεί ότι ακόμη και ένα μεγάλο ποσοστό γιατρών είναι λιγότερο πιθανό να διαγνώσουν κάποιον άντρα με νευρική ανορεξία απ’ ότι θα το έκαναν με μια γυναίκα ασθενή, ακόμη και αν ο ασθενής τους έχει όλα τα συμπτώματα της πάθησης.
Άλλο ένα εμπόδιο προς την έγκαιρη και έγκυρη διάγνωση που θα πρέπει να ξεπεραστεί.
Η υποστήριξη από φίλους και το στενό περιβάλλον είναι, επίσης, κάτι που αποτελεί εμπόδιο για όλους τους λόγους που προανέφερα, αλλά κυρίως γιατί το να έχεις διαγνωστεί ή να υποψιάζεσαι έστω ότι πάσχεις από μια «γυναικεία» νόσο είναι πηγή ντροπής και ένδειξη αδυναμίας.
Και σας διαβεβαιώνω ότι όσο θα συνεχίζουμε να συμπεριφερόμαστε σαν να μην τρέχει τίποτα και να αγνοούμε βασικά συμπτώματα, αλλά και να μην αλλάζουμε τις αντιλήψεις μας, τόσο τέτοια φαινόμενα θα πολλαπλασιάζονται. Και κανείς, μα κανείς δεν έχει ανοσία σε αυτά.
Για ψαχτείτε, ρωτήστε, ενδιαφερθείτε, μπορεί κάποιος να σας χρειάζεται περισσότερο από όσο φαντάζεστε.
Συντάκτης: Μαρία Αγοραστού
