Σε ερωτευομαι, σε ερωτευτηκα, θα σε ερωτευτώ. Με όποιο κόστος. Κι όποιος αντέξει. Μάλλον αυτός που δεν καταλαβαίνει τους όρους του παιχνιδιού. Εκείνος που δεν έχει πάρει ακόμη το memo ότι η ερωτική συνύπαρξη είναι πολυδιάστατη, υπέροχη, αρένα συνδημιουργίας αλλά και συχνά δυσλειτουργική, παθογόνος κι ενίοτε καταστροφική. Ειδικά όταν τα μέλη δεν έχουν επίγνωση των εαυτών τους.
«Σε ερωτεύτηκα» σημαίνει:
«Έλα εδώ, γίνε ο καθρέφτης μου, δείξε μου όλα τα σημεία που αξίζω.»
«Έλα εδώ, γίνε η μαμά μου, αγάπησέ με για να νιώσω ότι είμαι.»
«Έλα εδώ, δείξε μου όλα τα σημεία που πονάω και κρύβω με ντροπή.»
«Έλα εδώ, βοήθησέ με να σωθώ από τη σκιά που με κριτικάρει, με κατηγορεί και με απειλεί με παντοτινή μοναξιά.»
«Έλα εδώ, γιατί το δικό σου εδώ ρυθμίζει την αρτηριακή μου πίεση, μειώνει την κορτιζόλη μου και βοηθά το νευροενδοκρινικό μου άξονα να ισορροπεί.»
«Έλα εδώ, γιατί έχω παιχνίδια πολλά και θέλω να παίξουμε χωρίς να κλέβουμε ο ένας από τον άλλο.»
«Έλα εδώ, γιατί νομίζω πως είσαι ο μόνος λόγος που νιώθω ευτυχία.»
«Έλα εδώ, γιατί η ζωή είναι μικρή και με εμπνέεις να τη ζήσω μαζί σου.»
«Έλα εδώ, να σε ελέγξω για να νιώσεις σημαντικός άνθρωπος κι εγώ να ανακτήσω τη δύναμή μου.»
«Έλα εδώ, γιατί είμαι ελεύθερος από φόβους για να μην εξαρτηθώ, αλλά να μοιραστώ.»
«Έλα εδώ, γιατί μαζί, ολοκληρωμένοι, μπορούμε να κάνουμε θαύματα.»
Όλα τα «έλα εδώ» μπορεί να ισχύουν ταυτόχρονα, μπορεί να είναι συνειδητά ή ασυνείδητα, μπορεί να τα έχουμε εξιδανικεύσει ή μπορεί να τα έχουμε ενοχοποιήσει, αλλά είναι όλα εκεί. Μαζί με τα υπέροχα και τα παθολογικά. Μαζί με την ελευθερία και τη συνδημιουργία κι η συνεξάρτηση κι ο έλεγχος. Τι θα επιλέξουμε να ταΐσουμε;
Δεδομένου ότι μια καλή ερωτική σχέση βοηθά, όχι μόνο τη διάθεσή μας, αλλά και το νευροενδοκρινικό μας άξονα (στρες, παραγωγή κορτιζόλης κ.λ.π) καταλαβαίνουμε πως τελικά ο έρωτας είναι μείζονος σημασίας να είναι όσο πιο υγιής γίνεται. Όχι τέλειος. Ούτε πάντα ομαλός. Αλλά υγιής αρκετά! Και φαίνεται πως αυτή την άποψη δεν τη συμμεριζόμαστε μόνο οι ειδικοί ψυχικής υγείας, αλλά κι οι δεκάδες μελέτες όπου οι συμμετέχοντες τοποθετούν την ψυχοθεραπεία ή αυτοβελτίωση στην κορυφή των αιτημάτων ως προϋπόθεση για να ξεκινήσουν μια σχέση.
«I am in therapy, date me» γράφουν σε άρθρο τους οι New York Times παραθέτοντας νέα δεδομένα στην κοινωνία των ερωτικών σχέσεων. Κι αυτό που 10 χρόνια πριν ίσως να φάνταζε μια λίγο γειωμένη άποψη σ’ ένα τόσο ψευδαισθησιακό τοπίο, όπως ο έρωτας, πλέον γίνεται κανόνας στην επιλογή συντρόφου. Και φαίνεται να γίνεται σημαντικό, ακόμη και στις μικρές ηλικιακές ομάδες των 19-25.
Μήπως τελικά η έκρηξη των πληροφοριών στο διαδίκτυο, η άμεση πρόσβαση στη γνώση να έκανε τελικά κι αυτή την αλλαγή; Ίσως. Είναι μια δυναμική που ακόμη εξελίσσεται και θα αποσαφηνίζεται όπως προχωράμε ως κοινωνία, αλλά είναι σημαντικό ότι υπάρχει. Το σημαντικότερο όμως είναι, πως κάπου μέσα στο συλλογικό ασυνείδητο άρχισε πλέον να γίνεται επαρκώς άβολο το τραύμα της κακής συνύπαρξης. Φαίνεται να αυξήθηκε η επίγνωση των δικών μας τραυμάτων και πώς αυτά επηρεάζουν την επιλογή των συντρόφων μας, την επίλυση των διαφορών μας, τη συναισθηματική μας αυτορύθμιση, τη διαχείριση των συναισθημάτων, την επικοινωνία και την εμπιστοσύνη σε μια σχέση. Το «έτσι είμαι εγώ κι άμα θες» δεν πιάνει πια σαν μέθοδος επιβολής των κακών μας συμπεριφορών, το «έρχομαι, φεύγω, ξαναέρχομαι» δεν πιάνει σαν αγκίστρι ενδιαφέροντος και «ψησίματος». Τουλάχιστον σε πολλούς και μακάρι αυτό το ποσοστό να ανεβαίνει συνεχώς.
Καλούμεθα ν’ ανέβουμε επίπεδο. Το πρώτο το περάσαμε, παλέψαμε αλλά ηττηθήκαμε και πήραμε και δωράκι άπειρα τραύματα και δυσλειτουργικά μοτίβα προσαρμογής και συσχέτισης. Ο χρόνος τρέχει κι όλα είναι απρόβλεπτα. Ειδικά στην Covid εποχή. Ο,τι δούλευε πριν, δε δουλεύει πια. Βρήκαμε τους εαυτούς μας στο ίδιο έργο θεατές με άλλους ηθοποιούς, αλλά ίδιο σενάριο: η ημέρα της Μαρμότας. Κατηγορήσαμε, βγήκαμε, ήπιαμε. Και μετά, κοιταχτήκαμε στον καθρέφτη. Κι εκεί φάνηκε η αλήθεια.
Πιάσαμε πάτο. Και τελικά, έτσι γίνονται οι μεγάλες αλλαγές. Από τον πάτο.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου