Η εσωτερική διάλυση

Είναι κάποιες στιγμές στη θεραπεία που κυριολεκτικά σου κόβουν την ανάσα. Μια στιγμή από αυτές ήταν κι η γνωριμία μου με την Ε όταν και μπήκε στο γραφείο μου. Την είχε παραπέμψει σε εμένα φίλη και συνάδελφος που θεώρησε πως έπρεπε να με γνωρίσει και να την αναλάβω. Η Ε ήταν συνομήλικη μου, ο πιο εύθραυστος άνθρωπος που έχω αντικρύσει με το πιο κενό βλέμμα που έχω δει.

Σκέφτηκα πως εδώ έχουμε να κάνουμε με περίπτωση δύσκολη κι απαιτητική. Ποτέ δεν ακολουθώ κανόνες στο πρώτο ραντεβού με θεραπευόμενο, αναλόγως με ό,τι νιώθω, πορεύομαι. Με την Ε ένιωσα την ανάγκη να τη βοηθήσω ξεδιπλωθεί, όσο ήταν αυτό δυνατό χωρίς πολλές δικές μου ερωτήσεις. Έτσι έγινε. Στην πρώτη μας συνεδρία έμαθα ότι η Ε μεγάλωσε με μια μητέρα «φαγωμένη» από τη χρόνια κατάθλιψή της κι ένα πατέρα πελαγωμένο και τρομοκρατημένο από την κατάθλιψη της συζύγου του.

Είναι απίστευτο το γεγονός πως κάθε φορά που μου μιλάει ο θεραπευόμενός μου, είναι σαν να δημιουργείται μπροστά μου ένα θεατρικό, ένα έργο με πρωταγωνιστή τον θεραπευόμενο και σιγά-σιγά μπαίνουν στην πλοκή κι οι υπόλοιπες μορφές της ζωής του.

Το βασικότερο συναίσθημα που χρωμάτισε την ύπαρξή της ήταν ο φόβος που μεταμορφώθηκε σε θυμό που έγινε άγχος που μετεξελίχθηκε σε θλίψη. Στο τέλος εκδηλώθηκε αγχώδης κατάθλιψη. Η Ε έπαιρνε αγχολυτικά κι αντικαταθλιπτικά. Καθώς μου εξιστορούσε το προσωπικό της ταξίδι, σκεφτόμουν πως έχω απέναντι μου έναν άνθρωπο που η ψυχή του έχει μεταμορφωθεί 4 φορές, σαν να αλλάζεις το αίμα σου 4 φορές. Λογικό ήταν να μην αντέξει. Βέβαια πίσω από κάθε ψυχική μεταμόρφωση κρύβεται μια εσωτερική ολοκληρωτική διάλυση.

Είναι καθηλωτικό συναίσθημα να νιώθεις ότι διαλύεσαι εσωτερικά. Είναι εκείνες οι στιγμές που νιώθεις ότι οι άμυνες σου δεν έχουν καμία δύναμη ή δυνατότητα να σε προστατεύσουν. Είσαι απλά εσύ μέσα σε δίνη συναισθημάτων. Ανεξέλεγκτα συναισθήματα  που μοιάζουν με τεράστια κύματα και εσύ προσπαθείς να κολυμπήσεις. Αλλά δεν μπορείς, γιατί νιώθεις ότι πνίγεσαι.

Το πνίξιμο είναι ακριβώς η στιγμή που αφήνεσαι να συνειδητοποιήσεις δύο πράγματα: πως το συναίσθημα είναι πιο δυνατό από οτιδήποτε άλλο μέσα στην ύπαρξή σου και πως υπάρχουν στιγμές που όσο και να αποφεύγεις να βιώνεις αυτό που νιώθεις, πλέον δεν μπορείς. Η εσωτερική διάλυση έχει μια μορφή ισοπέδωσης, είναι μια ολοκληρωμένη σε ένταση εμπειρία. Τον πόνο της διάλυσης τον νιώθεις, τον αναπνέεις. Πονάει το σώμα σου και το μυαλό σου απλά το ακολουθεί. Γιατί το μυαλό σου ξέρει ότι δεν μπορεί να κάνει κάτι για να σε απαλύνει, απλά να είναι εκεί και περιμένει.

Έχω συμπορευτεί πολλές φορές στην ώρα της θεραπείας με ανθρώπους που διαλύονται μπροστά μου. Είναι πολλές φορές αποκαρδιωτικό να βλέπεις τον πόνο του θεραπευόμενού σου μπροστά σου και να νιώθεις ότι κυριολεκτικά δεν μπορείς να κάνεις κάτι.

Είναι όμως αυτές οι στιγμές που χρειάζεται να τις κουβαλήσει μόνος του, να τις βιώσει στο πετσί του και μετά να τον βοηθήσεις να ξαναχτίσει την ύπαρξή του, να ξανασυναισθανθεί την επιθυμία του να σταθεί στα πόδια του. Στην εσωτερική διάλυση είσαι εκεί με την σιωπή σου αλλά και με την ενσυναίσθηση και στην πορεία της ανάρρωσης από αυτήν γίνεσαι συνοδοιπόρος και στηρίζεις την υπέροχη προσπάθεια του ανθρώπου που επιχειρεί να ξαναγεννηθεί μέσα από τις στάχτες του.

Κάθε εσωτερική διάλυση είναι ένας ψυχικός θάνατος. Δε σε σκοτώνει κυριολεκτικά αλλά αφήνει πανικό και αποκαΐδια μέσα σου. Αφού καταφέρεις να επιβιώσεις και να τον αφήσεις πίσω, η πορεία του να ξαναχτίσεις τον εαυτό σου είναι ό,τι πιο απελευθερωτικό μπορείς να βιώσεις. Είναι η εμπειρία που πλαισιώνει την ανθρώπινη δύναμη, το κουράγιο και την ικανότητα να νιώθεις πως στις πιο σκοτεινές σου στιγμές, στις μεγαλύτερες σου ματαιώσεις, μπορείς να κρατάς το κεφάλι πάνω από το «νερό».