Σκέψεις κι εμμονές είναι αυτά που βασανίζουν το μυαλό κάθε γονιού. Οι ανησυχίες και οι φόβοι δεν έχουν τέλος. «Θέτω στα παιδιά μου τα σωστά παραδείγματα και αξίες;», «κάνω αυτό που είναι καλύτερο για το παιδί;», σκεφτόμαστε και μας πιάνει τρέλα, γιατί δεν έχουμε όλες τις απαντήσεις και ξέρουμε πως αν και θα ήταν ιδανικό, κανείς δεν είναι ο τέλειος γονιός.
Έπειτα το παιδί δεν ήρθε με οδηγίες χρήσης, αλλά ούτε και οι γονείς του γεννήθηκαν με τη γνώση και τη σοφία όλων των γονιών του κόσμου. Ακολουθούμε το ένστικτο, διαβάζουμε βιβλία, ακούμε το παιδί, μαθαίνουμε από εκείνο κι εκείνο από εμάς. Μεγαλώνουμε μαζί, ο ένας τον άλλον κι αυτό είναι μια συνειδητοποίηση που αργά ή γρήγορα όλοι οι μπαμπάδες κι οι μαμάδες πρέπει να κάνουν. Δεν τα ξέρουν μόνο αυτοί όλα και επίσης έχουν ξεχάσει πολλά από τη δική τους εμπειρία ως παιδιά.
Βέβαια, είναι κι αυτή η αγωνία που έχουμε να τα κάνουμε όλα σωστά για το δικό μας παιδί, που μας αποπροσανατολίζει και μας κάνει να ξεχνάμε ό,τι έχουμε μάθει ως τώρα ως παιδιά κι ως ενήλικες. Και σαν αυτό να μην ήταν αρκετό, βλέπουμε κι ακούμε για όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω μας, στη χώρα μας, στην πόλη μας, στη γειτονιά μας κι έρχονται και φουντώνουν ακόμα περισσότερο οι ανασφάλειες, οι φοβίες και οι ανησυχίες για το πώς θα προστατέψουμε τα παιδιά μας, πώς θα τα θωρακίσουμε για να μπορέσουν να επιβιώσουν.
Αναπόφευκτα λοιπόν, αλλά κι άθελά μας, μεταφέρουμε όλο αυτό το στρες και το άγχος στα παιδιά. Κι όπως είναι γνωστό, τα παιδιά έχουν αντίληψη και τρομερή συναισθηματική νοημοσύνη κι ας νομίζουμε πως δεν καταλαβαίνουν, επειδή μας βολεύει. Βλέπουν ό,τι βλέπουμε, σκέφτονται ό,τι σκεφτόμαστε, νιώθουν ό,τι νιώθουμε. Είναι κι αυτά νοήμονες άνθρωποι με συναισθήματα και κριτική σκέψη. Κι εκτός από αυτήν την αόρατη σύνδεση που έχουν με τους γονείς, έχουν κι ένα άλλο χάρισμα, που μεγαλώνοντας πολλοί άνθρωποι χάνουν. Είναι η δύναμη της ενσυναίσθησης και είναι τρομερά ισχυρή.
Ο γονιός λοιπόν, για να αποφύγει τη μεταφορά αυτής της αρνητικής ενέργειας στο παιδί, οφείλει να δουλέψει με τον εαυτό του. Με τη βοήθεια ενός ειδικού, να δουλέψει τα τραύματά του, τη συμπεριφορά του, τις αντιδράσεις του. Να απελευθερωθεί από τις στιγμές εκείνες που του προκαλούν πόνο κι ανασφάλεια και να φτιάξει από την αρχή μια καθημερινότητα που χαρακτηρίζεται από σταθερότητα, κατανόηση κι αγάπη. Έτσι θα επαναφέρει την αυτοπεποίθησή του και δε θα νιώθει αγωνία για το αν είναι ή όχι καλός γονιός, ενώ θα αρχίσει να νιώθει πιο ασφαλής κι ήρεμος στα προσωπικά του θέματα, αλλά και σε ό,τι αφορά στο παιδί.
Εκτός από όλα τα παραπάνω, η δουλειά με τον εαυτό μας είναι ο καλύτερος τρόπος να χτίσουμε μια ουσιαστική κι ειλικρινή σχέση με τα παιδιά μας κι αυτό είναι το καλύτερο πράγμα που μπορούμε να τους διδάξουμε. Το πώς θα πρέπει να είναι οι υγιείς σχέσεις με τους ανθρώπους γύρω τους. Τι είναι αποδεκτό και τι όχι, πότε και πώς βάζουμε όρια; Πώς αντιμετωπίζουμε τους άλλους όταν τα καταπατάνε; Κάτι τέτοιο όμως δεν μπορεί να γίνει αν ο γονέας είναι απόλυτος, αυταρχικός και χειριστικός ή όταν καυχιέται πως τα ξέρει όλα και γνωρίζει καλύτερα ποιο είναι το καλό όλων. Κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνει αν ο γονέας δεν είναι ο αληθινός εαυτός του απέναντι στο παιδί και προσποιείται. Κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνει αν υπάρχει ανταγωνισμός μεταξύ παιδιού και γονέα ή αν ο γονιός υποτιμά τις δυνατότητες του παιδιού του συγκρίνοντάς το με τα άλλα ή μιλώντας του υποτιμητικά.
Μόνο ζημιά στην αυτοπεποίθηση και στον ψυχισμό του παιδιού, μπορούν να προκαλέσουν όλα αυτά και να αναθρέψουν νέους ενήλικες με άλυτα τραύματα που θα τους συνοδεύουν και θα τους καθορίζουν για όλη τη ζωή τους. Κριτής του γονέα ήταν, είναι και θα είναι η συμπεριφορά του παιδιού του στην αλληλεπίδραση με τους άλλους, το περιβάλλον γύρω του και τον ίδιο του τον εαυτό. Αυτή θα είναι η ανταμοιβή ή καταδίκη του γονέα στο μέλλον.
Ας φροντίσουμε λοιπόν τον εαυτό μας σήμερα, για να μπορέσουμε να μεγαλώσουμε τα παιδιά μας με το σωστό τρόπο, τον τρόπο που δικαιούνται, τον τρόπο που τους αξίζει. Μόνο έτσι θα δούμε την αλλαγή που τόσο λαχταράμε στον θλιβερό κόσμο που ζούμε. Εξάλλου, όπως λένε «το μήλο κάτω από τη μηλιά θα πέσει». Ας είναι, λοιπόν, η μηλιά καλά φροντισμένη, για να είναι και το μήλο υγιές και νόστιμο.
Επιμέλεια κειμένου: Μαρία Κουτσουρά