Τι είναι η «συναισθηματική νοημοσύνη» (Emotional Intelligence στα αγγλικά) και πώς ξέρουμε αν είμαστε συναισθηματικά ευφυείς; Συναισθηματική νοημοσύνη λοιπόν, είναι η ικανότητα του ανθρώπου να χειρίζεται, να επικοινωνεί και να κατανοεί τα συναισθήματά του στην καθημερινή του ζωή με υγιή τρόπο, είτε μιλάμε για δουλειά είτε για κοινωνικές υποχρεώσεις, με την κάθε περίπτωση βέβαια να είναι διαφορετική. Με μια γρήγορη αναζήτηση στο Google Scholar ή σε οποιαδήποτε βάση ακαδημαϊκών άρθρων, θα δούμε πως η συναισθηματική νοημοσύνη παίζει τεράστιο ρόλο και είναι βασικό χαρακτηριστικό στο χώρο εργασίας, στην ανάπτυξη των παιδιών και κυρίως των εφήβων αλλά και στον τρόπο που λειτουργούμε σαν μονάδες μέσα στο γενικότερο σύνολο, το οποίο ονομάζουμε κοινωνία. Αυτά τα παραδείγματα είναι μερικοί από τους τομείς στους οποίους εμπλέκεται η συναισθηματική νοημοσύνη.
Σύμφωνα με τον Daniel Goleman, Αμερικανό ψυχολόγο ο οποίος βοήθησε στην εδραίωση αυτού του ορισμού, υπάρχουν 5 βασικά χαρακτηριστικά στη συναισθηματική νοημοσύνη:
1. Η αυτογνωσία
2. Η αυτορύθμιση
3. Το κίνητρο/ η ώθηση
4. Η ενσυναίσθηση
5. Οι κοινωνικές δεξιότητες
Όσο πιο ανεπτυγμένα είναι αυτά τα 5 χαρακτηριστικά στον κάθε άνθρωπο, τόσο πιο ικανός είναι να ηγηθεί μιας ομάδας καθώς και να ηγηθεί του εαυτού του στην ίδια του τη ζωή. Όσο πιο συναισθηματικά ευφυείς είμαστε, τόσο πιο ισορροπημένα θα μπορούμε να διαχειριστούμε δύσκολες κι αγχωτικές καταστάσεις, τόσο στο χώρο εργασίας αλλά και στην ερωτική και κοινωνική μας ζωή. Καλή κι όμορφη η θεωρία, θα μου πείτε και θα με ρωτήσετε «καλά κι εγώ πώς ξέρω άμα είμαι συναισθηματικά ευφυής;» Ιδού η απάντηση! Υπάρχουν διάφορα σημάδια για να μετρήσετε και να βαθμολογήσετε τη συναισθηματική σας νοημοσύνη κι εδώ παραθέτουμε τα 10 πιο σημαντικά.
1. Συλλογίζεστε τα συναισθήματά σας
Αυτό μπαίνει κάτω από την ομπρέλα της αυτογνωσίας καθώς και της κοινωνικής ευαισθητοποίησης. Μπαίνετε στη διαδικασία να καταλάβετε την πηγή των συναισθημάτων σας καθώς και την επίδραση που μπορεί να έχουν πάνω στους ανθρώπους γύρω σας και τα ελέγχετε.
2. Κάνετε μια παύση
Πριν μιλήσετε ή πράξετε, παίρνετε ένα λεπτό για τον εαυτό σας για να σκεφτείτε. Δεν κάνετε βιαστικές κινήσεις κι είσαστε πολύ συνειδητοποιημένοι για το τι μπορεί να βγει από το στόμα σας.
3. Ελέγχετε τις σκέψεις σας
Τα συναισθήματα καμιά φορά μπορεί να μας προκαλέσουν διάφορες σκέψεις. Ένας συναισθηματικά ευφυής άνθρωπος μπορεί να ελέγξει τις σκέψεις του και να μη βουλιάξει μέσα τους.
4. Επωφελείστε από αρνητική κριτική
Ακόμα κι αν ακούσετε μια κριτική που δεν είναι τόσο καλά δομημένη και που υπό κανονικές συνθήκες θα εξόργιζε κάποιον άλλο, εσείς την ακούτε κι αμέσως σκέφτεστε πώς μπορείτε να βελτιωθείτε.
5. Είστε αυθεντικοί
Μένετε πιστοί στον εαυτό σας, λέτε αυτό που θέλετε να πείτε και εννοείτε αυτό που λέτε χωρίς να ξεχνάτε το ήθος και τις αρχές σας, παρ’ όλο που ξέρετε ότι δε θα εκτιμήσουν όλοι την άποψή σας.
6. Δείχνετε ενσυναίσθηση
Προσπαθείτε να μπείτε στα παπούτσια του άλλου και να δείτε τα πράγματα από τη δική του οπτική γωνία, ακόμα κι αν δε συμφωνείτε με το άλλο άτομο. Δεν ταμπελώνετε και δεν κρίνετε τους άλλους. Είστε ανοιχτοί στο να αλλάξετε γνώμη.
7. Ζητάτε συγγνώμη
Για πολλούς είναι πολύ δύσκολο να αρθρώσουν τη λέξη «συγγνώμη» αλλά όχι για εσάς. Μπορείτε να αναγνωρίσετε τα λάθη σας και να ζητήσετε συγγνώμη, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι το λέτε για να τελειώσει πρόωρα μια διαφωνία, αλλά καταλαβαίνετε ότι οι ανθρώπινες σχέσεις έχουν μεγαλύτερη σημασία από το «εγώ» σας.
8. Συγχωράτε και ξεχνάτε (Forgive and Forget που λεν’ και στα χωριά μας)
Δεν κρατάτε μανιάτικα στους άλλους. Αν κάποιος σας πλήγωσε καταλαβαίνετε ότι πρέπει να δώσετε τόπο στην οργή και να συγχωρήσετε, έτσι ώστε να μπορείτε κι εσείς να προχωρήσετε.
9. Τηρείτε τις υποσχέσεις σας
Από την πιο μικρή μέχρι την πιο μεγάλη υπόσχεση, εσείς τις τηρείτε όλες. Ο λόγος σας είναι και η υπογραφή σας κι έχει ιδιαίτερη βαρύτητα για εσάς.
10. Βοηθάτε αλλήλους
Είστε πάντα έτοιμοι να βοηθήσετε κάποιον που το έχει ανάγκη. Είτε αυτό σημαίνει να βοηθήσετε φιλικό πρόσωπο να διαλέξει ρούχα, είτε αποτελείτε χέρι βοηθείας για εργασιακές υποχρεώσεις, είσαστε πάντα εκεί για να προσφέρετε τη συμβολή σας σε έναν άνθρωπο που το χρειάζεται.
Ακόμα και με μια γρήγορη ματιά θα καταλάβετε ότι εάν ήμασταν όλοι πολύ συναισθηματικά ευφυείς, πολλά από τα προβλήματά τις καθημερινής μας ζωής δε θα υπήρχαν. Επίσης, θα σας αφήσω με την πληροφορία ότι υπάρχουν διάφορα quizzes στο internet για να μετρήσετε τη συναισθηματική νοημοσύνη σας αλλά και tips για να την αυξήσετε σε περίπτωση που τη βρείτε χαμηλή ή εάν θέλετε να βελτιωθείτε. Αξίζει να το κοιτάξουμε όλοι λίγο αυτό το θέμα!
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου