Στην καρδιά κάθε ισχυρής σχέσης βρίσκεται μια αλήθεια που συχνά δε λέγεται – η αλήθεια για τα λεφτά. Η οικονομική εμπιστοσύνη (financial fidelity) είναι η έμμεση και πιο διακριτική γλώσσα της ερωτικής δέσμευσης. Πρόκειται για το θάρρος να ανοιχτείτε στον άλλο, όχι μόνο συναισθηματικά αλλά και οικονομικά. Ανάλογα φυσικά, με το στάδιο και το βάθος της σχέσης.
Φανταστείτε το αίσθημα ασφάλειας που προέρχεται απ’ τη γνώση ότι εσείς κι ο σύντροφός σας είστε στην ίδια σελίδα για τα οικονομικά σας, να μοιράζεστε όχι μόνο τα όνειρά σας αλλά και τις αλήθειες που αφορούν τα χρήματα. Στον πυρήνα της, η οικονομική εμπιστοσύνη είναι η διαφάνεια σχετικά με τα έσοδα, τα έξοδα, τα χρέη και τις αποταμιεύσεις. Και αυτό μόνο μέσα από μια ισορροπία που να σέβεται το προσωπικό σας οικονομικό απόρρητο αλλά και την εμπιστοσύνη σας γενικότερα αλλά και τους στόχους μέσα στη σχέση.
Σκεφτείτε την ανακούφιση που σάς προσφέρει η γνώση ότι ο σύντροφός σας στέκεται δίπλα σας, όχι μόνο στις ωραίες στιγμές αλλά και στις δύσκολες οικονομικά. Να μπορείτε δηλαδή να μοιραστείτε τους οικονομικούς σας στόχους και τους φόβους σας ώστε κι οι δύο να διαχειρίζεστε τα χρήματά σας με τρόπο που να υποστηρίζει την κοινή σας ζωή.
Αν έχετε νιώσει ποτέ την πίεση ενός προσωπικού οικονομικού μυστικού, δεν είστε μόνοι! Αλλά η οικονομική εμπιστοσύνη δε σημαίνει ότι πρέπει να δίνετε αναφορά για κάθε δραχμή, ευρώ ή σεντ που ξοδεύετε ή βγάζετε. Είναι κάτι διαφορετικό, πιο συναισθηματικό. Έχει να κάνει με τη δημιουργία ενός safe space, μιας άνεσης στη σχέση όπου οι συζητήσεις για τα λεφτά δεν οδηγούν σε καβγάδες. Ο καθένας έχει διαφορετική αίσθηση άνεσης ή ας πούμε ανεκτικότητας όταν πρόκειται να εκμυστηρευτεί κάτι για τα οικονομικά του. Είναι σημαντικό να ξεκαθαρίσετε με τον σύντροφό σας τι είναι απαραίτητο και τι όχι να μοιράζεστε. Ενώ οι προσωπικές απολαβές μπορούν να είναι μυστικές, μπορείτε να συζητήσετε τους κοινούς σας στόχους ή τις κοινές ευθύνες. Για παράδειγμα, εάν σχεδιάζετε μαζί μια μεγάλη κοινή αγορά ή κοινά έξοδα, η γνώση των οικονομικών δυνατοτήτων του άλλου είναι σημαντική. Το να είστε ξεκάθαροι δε σημαίνει απαραίτητα ότι πρέπει να μοιράζεστε κάθε λεπτομέρεια. Για παράδειγμα, μπορεί να συμφωνήσετε να ενημερώνετε ο ένας τον άλλον για μεγάλα έξοδα ή χρέη αλλά να μην αποκαλύπτετε κάθε μικρή αγορά.
Ας παρατηρήσουμε το Top 5 προβληματικών περιπτώσεων:
- Όταν ο ένας σύντροφος δηλώνει ότι βγάζει πολλά περισσότερα απ’ όσα όντως βγάζει, είναι παραπλάνηση.
- Όταν ο ένας σύντροφος έχει προβλήματα τζόγου -ή κάποιο αντίστοιχο εθισμό, που οδηγεί σε κρυφά έξοδα και συσσώρευση χρέους.
- Όταν ο ένας σύντροφος κάνει υπερβολικά έξοδα χωρίς να το συζητάει με τον άλλον, προκαλώντας ανισορροπίες στα κοινά έξοδα και οικονομικά προβλήματα.
- Όταν ο ένας σύντροφος ασκεί υπερβολικό έλεγχο στα οικονομικά του ζευγαριού, περιορίζοντας την πρόσβαση του άλλου στα χρήματα, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε ανισορροπίες και εκμετάλλευση. Είναι μια μορφή ενδοοικογενειακής βί@ς πιο συχνή απ’ όσο νομίζουμε, ειδικά στα παλαιότερα χρόνια.
- Όταν ο ένας σύντροφος κρύβει ένα τόσο αρνητικό ιστορικό με την τράπεζα, που μπορεί να επηρεάσει αργότερα τα κοινά οικονομικά επιχειρήματα, όπως η αίτηση για δάνειο.
Σκεφτείτε το εξής γεγονός: Σε πολλές σχέσεις, η οικονομική απιστία μπορεί να είναι εξίσου βλαβερή με μια κανονική απιστία. Πρόκειται για ένα κρυφό πρόβλημα, που συχνά κρύβεται κάτω απ’ το χαλί αλλά έχει τη δύναμη να διαλύσει την εμπιστοσύνη που έχετε χτίσει εδώ και χρόνια. Για παράδειγμα, δύο σύντροφοι σκοπεύουν να παντρευτούν αλλά ο Α ανακαλύπτει ότι ο σύντροφος Β έχει πάνω από 20.000 σε χρέη για ένα αμάξι ή οτιδήποτε. Θα χρειαστούν μήνες για ν’ αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη που είχε χαθεί. Είναι σαν μια ρωγμή που μεγαλώνει σιγά-σιγά στα θεμέλια της σχέσης, συχνά αόρατη, μέχρι να είναι πολύ αργά, υπονομεύοντας την ίδια την εμπιστοσύνη που μάς κρατάει ενωμένους.
Πρακτικά βήματα για οικονομική πίστη
Ας σκεφτούμε, πώς θα άλλαζε η σχέση σας αν τα χρήματα γίνονταν ένα φορτίο από κοινού αντί για solo. Συζητήστε τους οικονομικούς σας στόχους, είτε θέλετε να μιλήσετε για την αποταμίευση για διακοπές, είτε για τον προγραμματισμό της σύνταξης. Κάντε το γενναίο βήμα σήμερα – ξεκινήστε μια συζήτηση για τα χρήματα με τον σύντροφό σας και δείτε την εμπιστοσύνη σας να μεγαλώνει. Κάθε στάδιο μιας σχέσης έχει διαφορετικές οικονομικές ανάγκες. Στα πρώτα στάδια της γνωριμίας, μπορεί να πρόκειται απλά για τις καταναλωτικές συνήθειες και της στάσης του άλλου απέναντι στα χρήματα. Καθώς η σχέση εξελίσσεται σε μακροχρόνιες δεσμεύσεις ή γάμο, οι συζητήσεις θα μετατοπιστούν σε κοινούς λογαριασμούς και στο πλάνο για το μέλλον της οικογένειας.
Επιμέλεια κειμένου: Ανδρέας Πετρόπουλος