Μία από τις πιο ιδιαίτερες και πλέον αποτελεσματικές εναλλακτικές, συμπληρωματικές μεθόδους θεραπείας που έχουν παρουσιαστεί στον επιστημονικό χώρο τα τελευταία χρόνια είναι η “pet therapy”. Το να καταλάβει κανείς το νόημα του όρου είναι κάθε άλλο παρά δύσκολο, παρ’ ολ’ αυτά λίγοι είναι εκείνοι που αντιλαμβάνονται το μέγεθος της δύναμής του.

Ο όρος πρωτοεμφανίστηκε στην Αμερική, το 1940, από τον Ερυθρό Σταυρό, ο οποίος διαπίστωσε πως οι συναισθηματικές σχέσεις που αναπτύσσονται ανάμεσα σε ανθρώπους και ζώα φέρουν άμεσα και αδιαμφισβήτητα ευνοϊκά αποτελέσματα σε ασθενείς διαφόρων ειδών, αλλά κι απόλυτα υγιείς ανθρώπους.

Πιο συγκεκριμένα, όσον αφορά στο κομμάτι της θεραπείας με τη βοήθεια ζώων, άνθρωποι που πάσχουν από κινητικά ή νοητικά προβλήματα, σύνδρομα (π.χ. σύνδρομο Down), χρόνια νοσήματα (π.χ. HIV), καρδιοπάθεια, καρκίνο, Alzheimer, ή ψυχοπνευματικές παθήσεις, όπως πένθος, κατάθλιψη, παθολογικό άγχος, εσωστρέφεια, μοναχικότητα, ιστορικό κακοποίησης ή ιδρυματοποίησης, έχουν -αποδεδειγμένα- πολλές παραπάνω πιθανότητες σημαντικής βελτίωσης -έως και ολοκληρωτικής θεραπείας-, μέσω της μεθόδου αυτής. Ο λόγος; Η δύναμη της ψυχοσωματικής ιατρικής.

Με πιο απλά λόγια, η επίδραση που μπορεί να έχει η θετική, καλή ψυχολογία ενός ατόμου που νοσεί κλινικά στη βελτίωση της κατάστασής του είναι μεγαλειώδης και αδιαμφισβήτητη, αφού η συναισθηματική μας κατάσταση έχει τεράστιο και άμεσο αντίκτυπο στη σωματική μας. Σε περιόδους όπου το σώμα μας πάσχει, λοιπόν, από οποιοδήποτε ανεπιθύμητο πρόβλημα, το καλύτερο δώρο που μπορούμε να κάνουμε στον εαυτό μας είναι η διατήρηση της υγείας του πνεύματος. Αυτό, άλλωστε, είναι και το κλειδί για κάθε επιτυχημένη φαρμακευτική θεραπεία.

Όσο για εκείνους τους ανθρώπους που δεν πάσχουν από κάποια νόσο, και χαίρουν άκρας υγείας, η “pet therapy” τολμά να υποσχεθεί θετικές εξελίξεις και στη ζωή αυτών. Όσον αφορά στις μικρότερες ηλικίες, αυτές των παιδιών και των εφήβων, η παρουσία θεραπευτικών κατοικίδιων στη ζωή τους συντελεί στην ομαλότερη κοινωνικοποίησή τους, καθώς και στην ταχύτερη και πιο υγιή συναισθηματική τους ωρίμανση. Ακόμα και στις μεγαλύτερες ηλικίες, η συγκεκριμένη θεραπεία αποτελεί είδος πρόληψης ασθενειών, ενώ φαίνεται να είναι το μυστικό για την πιο ισορροπημένη και αντιστρεσογόνα καθημερινότητά τους.

Ήρθε, όμως, η ώρα για να αναφερθούμε στους πραγματικούς ήρωες αυτής της θεραπείας: τα ζώα! Ζώα που λειτουργούν «εθελοντικά» και αντλούν χαρά και ικανοποίηση από κάθε στιγμή που περνούν βοηθώντας τα προαναφερθέντα άτομα, επιλέγονται βάσει του χαρακτήρα τους και προέρχονται από κάθε οικογένεια ζώων που μπορεί να εξημερωθεί, είναι φιλική προς τον άνθρωπο και μπορεί να δεχτεί μια στοιχειώδη, βασική εκπαίδευση.

Κάποιες από αυτές τις οικογένειες είναι τα σκυλιά, οι γάτες, τα άλογα, τα ωδικά πουλιά, οι χελώνες, τα ψάρια και τα ινδικά χοιρίδια, ενώ στο χορό μπορούν ακόμα να μπουν μικρά γουρούνια και αγροτικά ζώα, όπως κότες, πάπιες και πρόβατα.

Ο τρόπος που λειτουργεί όλο αυτό είναι η αγάπη που το καθένα από αυτά τα ζώα μπορεί να δώσει στον άνθρωπο που πρόκειται να «θεραπεύσει». Δεν είναι κρυφό πως η αγάπη των ζώων είναι ανιδιοτελής και πέρα για πέρα αληθινή, ενώ οι στιγμές ψυχικής γαλήνης και ηρεμίας που χαρίζουν απλόχερα στους ιδιοκτήτες τους -και όχι μόνο- αποτελούν την κινητήριο δύναμη αυτού του προγράμματος. Η δύναμη του χαμόγελου και του γέλιου, της τρυφερότητας και της πρωτοφανούς λατρείας που προέρχεται από αυτές τις αθώες ψυχές δεν μπορεί να αντικατασταθεί από κανένα φάρμακο, από κανέναν άνθρωπο κι από κανένα ιατρικό κέντρο. Είναι μόνο λογικό, λοιπόν, να μιλάμε πια για τις μοναδικές, σχεδόν μαγικές ικανότητες των καλύτερών μας φίλων.

Αξίζει ακόμα να σημειωθεί πως τα τελευταία χρόνια η “pet therapy” αποτελεί ένα παγκόσμιο φαινόμενο, που τείνει να αξιοποιείται από πολλά νοσοκομεία ανά τον κόσμο, κυρίως σε χώρες όπως η Αμερική, ο Καναδάς, ακόμα και ευρωπαϊκές χώρες, όπως η δική μας. Ίσως στην Ελλάδα ο όρος “pet therapy” να μην έχει ενταχθεί στις ζωές μας σε τόσο μεγάλο βαθμό όσο στο εξωτερικό, αυτό, όμως, δε σημαίνει πως δε βρίσκεται και πουθενά. Ως παράδειγμα μπορούμε να φέρουμε τον «Χνούδο», το κουνελάκι του παιδιατρικού νοσοκομείου «Αγλαΐα Κυριακού», που συντροφεύει από το 2007 πολλά καρκινοπαθή παιδιά, δίνοντάς τους χαρά, ελπίδα και αμέτρητα χαμόγελα.

Δεν είναι πλέον μυστικό, λοιπόν, πως τα ζώα μάς προσφέρουν πολλά περισσότερα από απλή συντροφιά. Ίσως να μην υπάρχει τρόπος να μεταδώσουμε πιο έντονα τη βαρύτητα της ύπαρξής τους στις ζωές μας, μα αυτός είναι και θα παραμείνει ο στόχος του κειμένου αυτού, αλλά και εμάς των ίδιων. Φέρε ένα ζωάκι στη ζωή σου. Κάνε αυτό το δώρο στον εαυτό σου. Δεν υπάρχει τίποτα πιο πολύτιμο από αυτό, και σίγουρα τίποτα πιο ευεργετικό. Όσο για εκείνα, να είσαι σίγουρος πως θα σου δώσουν απλόχερα όλη τους την αγάπη, όλη τους την ψυχή, και το μόνο που θα ζητήσουν σε αντάλλαγμα θα είναι να σε δουν χαρούμενο, υγιή και ευτυχισμένο.

 

Συντάκτης: Ελευθερία Αντωνοπούλου
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου