Όταν έρχεσαι για πρώτη φορά σε επαφή με έναν άνθρωπο, πολλά είναι αυτά που παίζουν στο μυαλό σου. Υπολογισμοί κι αλγόριθμοι, σχεδιασμένοι με ακρίβεια, προσπαθούν να εγκρίνουν ή να απορρίψουν το υποψήφιο ταίρι, βάσει εμπειρίας κι ενστίκτου. Μα, όσο περίπλοκο κι αν είναι το ανθρώπινο μυαλό, αν το καλοσκεφτείς, αυτό που μένει στο τέλος δεν είναι τίποτα παραπάνω απ’ τις αισθήσεις μας, αυτά τα πέντε (ή μήπως έξι;) μαγικά εργαλεία που μας βοηθούν να αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο και να υπάρχουμε μέσα σε αυτόν.
Η θεωρία των αισθήσεων πρόκειται γι’ αυτό ακριβώς που λέει το όνομά της. Ολόκληρη η διαδικασία του ζευγαρώματος βασίζεται σε αυτά που μας προσφέρει ο παρτενέρ πριν καλά-καλά προλάβουμε να τον μάθουμε αρκετά, ώστε να τον ερωτευτούμε ή να τον αγαπήσουμε. Το όλο παιχνίδι λαμβάνει χώρα στα πρώτα λίγα λεπτά της επαφής μας, κι εμβαθύνει όσο προχωράνε η σχέση κι η επικοινωνία.
Η πρώτη αίσθηση που ενεργοποιείται είναι η όραση. Με το που κάνουν τα μάτια σου focus πάνω στο άτομο που βρίσκεται στο οπτικό σου πεδίο, στο μυαλό σου στέλνονται αυτόματα –σε κλάσματα δευτερολέπτων– αναλυτικές εκτιμήσεις των όσων μπορείς να συμπεράνεις απ’ το φαίνεσθαι. Τσεκάρεις τα μαλλιά, τα μάτια, το χαμόγελο, το σώμα, τις κινήσεις, το ντύσιμο, το ύψος, κι ό,τι άλλο είναι αυτό που σου τραβάει την προσοχή. Αν ο εξεταζόμενος περάσει αυτό το πρώτο τεστ και τσεκάρει αρκετά κουτάκια στη λίστα σου, η δεύτερη αίσθηση ετοιμάζεται να ενεργοποιηθεί: η όσφρηση.
Έχεις σκεφτεί ποτέ γιατί εμείς οι άνθρωποι έχουμε τόσο μεγάλη αδυναμία στα αρώματα; Γιατί υπάρχουν, άραγε, τόσα εκατομμύρια διαφορετικές κολόνιες για να διαλέξεις, γιατί περνάς ώρες ατελείωτες κάθε φορά προσπαθώντας να επιλέξεις την ιδανικότερη για ‘σένα και την προσωπικότητά σου; Ο αριθμός των ορμονών που εκκρίνονται και μεταφέρονται στους γύρω μας μέσω της μυρωδιάς μας είναι αλήθεια εντυπωσιακός –καθότι δεν είμαστε και σκύλοι– κι αν το σκεφτείς δεν είναι λίγες οι φορές που αναζητάμε τη μυρωδιά κάποιου, μόνο και μόνο για να πάρουμε μια τζούρα, να κλείσουμε τα μάτια και να χαμογελάσουμε. Δε χρειάζεται τίποτα παραπάνω από αυτήν τη μοιραία τζούρα, άλλωστε, για να κωδικοποιήσει την πληροφορία ο εγκέφαλος και να ελέγξει το κατά πόσο τον εξιτάρει αυτό που λαμβάνει ή όχι. Κι αν του αρέσει, το μόνο σίγουρο είναι ότι θα θελήσει να προχωρήσει στη συζήτηση.
Στη συζήτηση, λοιπόν, κυρίαρχο λόγο παίζει –όπως φαντάζεσαι– η ακοή. Η ακοή είναι ίσως η πιο σημαντική απ’ τις αισθήσεις μας στη διαδικασία αυτή. Ταυτόχρονα με το ηχόχρωμα που εξετάζει ο εγκέφαλος, λαμβάνει και πληροφορίες για το ξένο ον, και το αποτέλεσμα που προκύπτει βασίζεται στη συμβατότητα και τη χημεία.
Εδώ είναι που τα πράγματα αρχίζουν να σοβαρεύουν, αφού οι κώδικες γίνονται όλο και πιο περίπλοκοι με κάθε πρόταση που λέμε ή ακούμε. Πέρα απ’ την ίδια τη φωνή, βλέπεις, παίζει ρόλο και το τι λέει ο άλλος, το πώς ακούγεται, το πώς παίζει με το λεξιλόγιο που έχει στο μυαλό του και το πού στοχεύει με το καθετί στο οποίο αναφέρεται. Το στάδιο αυτό είναι, άλλωστε, πασίγνωστο∙ πρόκειται για την αγαπημένη μας διαδικασία του φλερτ.
Σημαντικό κομμάτι της επικοινωνίας, βέβαια, πέρα απ’ τα προαναφερθέντα, αποτελεί κι η γλώσσα του σώματος. Ας μην ξεχνάμε ότι οι αισθήσεις που αναφέραμε μέχρι τώρα δεν έχουν απενεργοποιηθεί, και δουλεύουν ασταμάτητα εξετάζοντας, υπολογίζοντας κι ερμηνεύοντας τα στοιχεία που λαμβάνουν στους υποδοχείς τους, σε συνεργασία πάντα με τον θαυμαστό εγκέφαλο. Όταν ο άνθρωπος που –πλέον– μας ενδιαφέρει, λοιπόν, έχει δείξει θετικά σημάδια στο τεστ στο οποίο, ασυνείδητα, τον υποβάλλουμε, είναι φανερό πως το ίδιο μας το σώμα έχει αρχίσει να ελκύεται από αυτόν, με έναν τρόπο καθαρά ενστικτώδη, σχεδόν μηχανικό. Το χέρι μας θα αγγίξει το δικό του, ή θα βρεθεί στο πρόσωπο που μας κοιτά. Με κάποιον τρόπο, πάντως, η επαφή με το ξένο δέρμα θα επιδιωχθεί, φέρνοντας την τέταρτη αίσθησή μας σε θέση μάχης∙ αυτή είναι η ώρα της αφής.
Η θερμοκρασία του δέρματος, η υφή, ακόμα κι η σχεδόν ασυναίσθητη ανταπόκριση που μπορεί ασυνείδητα να διαπιστώσουμε, μας αποκαλύπτουν, ως διά μαγείας, το ποσοστό του ενδιαφέροντος απ’ την άλλη πλευρά. Ας μην ξεχνάμε ότι την ίδια στιγμή με εμάς, η ίδια διαδικασία συμβαίνει και στο απέναντι κεφάλι, με τη μόνη διαφορά ότι δεν υπάρχουν πολλοί τρόποι για να ερμηνεύσουμε τα αποτελέσματα. Το σώμα μας, όμως, ξέρει να τα αποκωδικοποιεί, ακολουθώντας τα πηγαία ένστικτά του, και, κάπως έτσι, φτάνουμε στο πιο κρίσιμο σημείο: είτε περνάμε στην πέμπτη αίσθηση είτε το όλο θέμα σταματάει εδώ.
Μα ας μη γελιόμαστε. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που πιστεύουν ότι ο άνθρωπος δεν κατέχει μονάχα τις πέντε γνωστές αισθήσεις, όπως όλα τα υπόλοιπα ζώα. Μέσα στο πακέτο της φύσης μας, υπάρχει και μία έκτη, πιο περίπλοκη αίσθηση, άμεσα συνδεδεμένη με την ψυχή. Όταν ερχόμαστε σε επαφή με κάποιο ξένο άτομο, όσο κι αν το σώμα μας λαμβάνει κι επεξεργάζεται ενστικτωδώς τα κύματα που εκπέμπει, το σημείο που κάνει, στην πραγματικότητα, τη διαλογή ανάμεσα σε αξιόλογο και μη είναι το κομμάτι της διαίσθησης. Τι νιώθεις; Τι πιστεύεις; Τι θα κάνεις; Τι μπορείς να κάνεις;
Τελικά, λοιπόν, για να περάσουμε στην τελευταία αίσθηση, σε ‘κείνη που περιμένει για να δώσει το φινάλε στη διαδικασία της γνωριμίας μας με κάποιο ερωτικό ενδιαφέρον, χρειάζεται πρώτα να εμπιστευτούμε την κρίση μας, που, σε συνδυασμό με όσα έχουν ήδη συμβεί, βγάζει και μας υπαγορεύει κάποιο πόρισμα.
Εφόσον, λοιπόν, τα πράγματα έχουν πάει κατ’ ευχήν ως εδώ, το μόνο που μένει είναι η γεύση μας. Ανεξαρτήτως φύλου, όλοι μας γνωρίζουμε για τις γεύσεις των κραγιόν. Είτε το έχουμε βάλει είτε μας το έχουν βάλει, είναι ηλίου φαεινότερο ότι το όλο κόνσεπτ πίσω από αυτήν την καμπάνια έγκειται στη γεύση που δίνεις σε κάποιον όταν δίνετε το πρώτο σας φιλί. Πόσοι έχει τύχει να αποτραβηχτούν απ’ τη μυρωδιά του τσιγάρου; Πόσοι έχουν φανερή αποστροφή, όσο κι αν ενδιαφέρονται μέχρι εδώ, λόγω της στοματικής δυσωδίας; Η τελευταία δοκιμασία, λοιπόν, δεν είναι άλλη από αυτήν την απλή στιγμή που η γλώσσα σου θα ‘ρθει σε επαφή με μία άλλη.
Και, κάπως έτσι, με έξι απλά βήματα, θα μπορέσεις να καταλάβεις ακριβώς τι σου συμβαίνει όταν έρχεσαι σε επαφή με κάποιον που σε ενδιαφέρει ερωτικά, αλλά και τι θα πρέπει εσύ να προσέξεις, όταν γίνεσαι το αντικείμενο της εξέτασης κάποιου άλλου. Με την ευχή μου, λοιπόν!
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη